نوشیدنی‌های مفید و مضر در بارداری برای سلامتی مادر و جنین

انتشار: دی ۱۴۰۳ | بروزرسانی: دی ۱۴۰۳
نوشیدنی‌های مفید و مضر در بارداری

هیدراته نگه‌داشتن بدن در طول بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر مایعات کافی در این دوران دریافت نکنید دچار مشکلات زیادی از جمله کاهش مایع آمنیوتیک رحم، یبوست و بعضی از عفونت‌ها می‌شوید. در مورد مصرف نوشیدنی‌ها نیز دستورالعمل‌های تغذیه‌ای مهمی وجود دارد که باید رعایت کنیم. در این راستا قصد داریم لیست نوشیدنی‌های مفید و مضر در بارداری را به شما معرفی کنیم پس در با این مقاله گهواره همراه ما باشید.

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

با نوشیدنی‌های مفید در دوران بارداری آشنا شوید

ابتدا نوشیدنی‌های مفید و پرخاصیت در دوران بارداری را به شما معرفی خواهیم کرد:

نوشیدن آب در بارداری

اولین گزینه در لیست نوسیدنی‌های مفید و مضر در بارداری آب است. آب قوی‌ترین نوشیدنی برای رفع مشکلات بارداری است که به راحتی در دسترس همگان قرار دارد.

نوشیدن آب در بارداری

مصرف آب کافی فواید زیادی به همراه دارد از جمله:

  • به هضم غذا و به تشکیل مایع آمنیوتیک در اطراف جنین کمک می‌کند. 
  • به گردش مواد مغذی و خروج مواد زائد از بدن کمک می‌کند.
  • مصرف آب شما را خنک‌تر نگه می‌دارد و خطر عفونت ادراری را کاهش می‌دهد.
  • خطر زایمان زودرس را کاهش می‌دهد.

نشانه‌هایی مانند سرگیجه، سبکی سر، سردرد و انقباضات از جمله علائم تشنگی و نیاز به آب هستند. عدم مصرف آب کافی می‌تواند منجر به کاهش سطح مایع آمنیوتیک شود که بر رشد کودک تاثیر منفی‌ گذاشته و منجر به زایمان زودرس و کاهش تولید شیر می‌شود. شما نه تنها می‌توانید از طریق مصرف آب آشامیدنی بلکه از طریق مصرف انواع میوه و سبزی آب کافی دریافت کنید.

میزان مصرف مجاز آب در بارداری چقدر است؟ بسته به سطح فعالیت و شرایط آب و هوایی شما روزانه بین ۸ تا ۱۱ و نیم فنجان آب نیاز دارید.

نوشیدن شیر در بارداری

یکی از بهترین نوشیدنی‌ها در بارداری شیر است. شیر منبع خوبی از کلسیم و پروتئین است و باید بخشی از رژیم غذایی زنان باردار باشد. کلسیم در دوران بارداری برای کمک به ساخت استخوان‌های قوی در جنین در حال رشد بسیار مهم است. اگر قادر به مصرف لبنیات نیستید، سعی کنید کلسیم خود را از مواد غذایی دیگر مانند سبزیجات دریافت کنید.

مصرف بیش از 3 لیوان شیر (450 میلی لیتر شیر) به افزایش وزن سالم جنین و جلوگیری از تخلیه منابع کلسیمی بدن مادر کمک می‌کند.

بهترین زمان برای نوشیدن شیر در دوران بارداری چه زمانی است؟ بهترین زمان مشخصی برای نوشیدن شیر در دوران بارداری وجود ندارد و هر زمان در روز که شیر بنوشید از خواصش بهره‌مند می‌شوید. اما نوشیدن شیر قبل از خواب آرامش بخش است به خصوص اگر در حال تجربه بی‌خوابی در بارداری هستید.

کدام نوع شیر برای بارداری مناسب‌تر است؟ اکثر متخصصان نوشیدن شیر گاو را در دوران بارداری توصیه می‌کنند زیرا سرشار از مواد مغذی برای شما و جنین در حال رشد است. سه فنجان شیر کم چرب در روز به شما کمک می‌کند بیش از یک سوم پروتئین مورد نیاز بارداری خود را تامین کنید.

اگر به شیر کامل حساسیت دارید، می‌توانید به دنبال محصولات شیر ​​گیاهی مانند شیر بادام و شیر سویا باشید. این محصولات به طور طبیعی بدون لاکتوز هستند و خطر مشکلات گوارشی مرتبط با لاکتوز را ندارند. همچنین معمولاً دو یا سه وعده در روز شیر، پنیر یا ماست نیاز شما به کلسیم در بارداری را تامین می‌کند.

نوشیدن آبمیوه در بارداری

در ادامه معرفی نوشیدنی‌های مفید و مضر در بارداری به آبمیوه‌ها می‌رسیم. آبمیوه‌ها بهترین نوشیدنی‌های خنک در بارداری هستند. اگرچه مصرف میوه کامل به دلیل بهره‌مندی از فیبر از نوشیدن آبمیوه بهتر است با این حال آبمیوه‌های طبیعی می‌توانند همان ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در میوه را در اختیارتان قرار دهند. همچنین آبمیوه‌های ترکیبی در کنار ایجاد طعم‌های جدید و جذاب می‌توانند دریافت مواد مغذی را نی  افزایش دهند. 

نوشیدن آبمیوه در بارداری

بسته به اینکه از آب چه میوه‌ای استفاده می‌کنید ویتامین‌ها و مواد محلولی که در اختیارتان قرار می‌گیرند متفاوت است با این حال بعضی از بهترین آبمیوه‌ برای زن باردار عبارتند از:

  • آب سیب
  • آب پرتقال
  • آب طالبی 
  • آب انبه
  • آب انار

در مورد مصرف آبمیوه در بارداری دو نکته را در نظر داشته باشید:

  • اولاً از آبمیوه‌های طبیعی استفاده کنید زیرا آبمیوه‌های مصنوعی حاوی قند افزودنی هستند که برای دیابت بارداری و یا اضافه وزن در این دوران مناسب نیستند.
  • ثانیاً خودتان آبمیوه را در منزل تهیه کنید تا از سلامت و تازگی آن مطمئن شوید.

طرز تهیه چند نوشیدنی خوشمزه

چای نارگیل ادویه‌دار

مواد لازم: شیر نارگیل، زنجبیل، پوره بادام، عسل

اگر به دنبال یک ترکیب جدید برای روزهای بارانی پاییزی هستید، چای شیر نارگیل را از دست ندهید. خواص زنجبیل و بادام شیرین بر هیچکس پوشیده نیست و برای جلوگیری از سرماخوردگی نیز بسیار مفید است. برای تهیه این چای کافیست پوره نارگیل را با آب جوش روی حرارت غیر مستقیم گذاشته و سپس زنجبیل و پوره بادام را به آن اضافه کنید. سپس نیم ساعت اجازه دهید تا ترکیب روی حرارت کم دم بکشد. سپس برای سرو به آن عسل اضافه کنید و نوش جان کنید

شکلات داغ

مواد لازم: شیر، خامه پر چرب، شکلات تلخ، شکلات شیری، مارشملو برای تزئین

مگر می‌شود که زمستان باشد و شکلات داغ را درست نکنیم. این نوشیدنی خوشمزه مخصوص روزهای سرد زمستانی است که همه عاشق آن هستند. برای تهیه آن ابتدا شیر و خامه را خوب مخلوط کنید و روی حرارت کم قرار دهید. سپس شکلات تلخ و شیری را به آن اضافه کنید. سپس مدام محلول را هم بزنید تا ته نگیرد. پس از آنکه محلول به قوام رسید آماده سرو است. می‌توانید با مارشملو یا پودر شکلات آن را تزئین کنید و نوش جان کنید.

چای سیب و دارچین

برای تهیه این نوشیدنی باید از سیب ورقه‌ای شده تازه به همراه پوست پرتقال و دارچین استفاده کنید تا یک مزه شیرین و ترش لذیذ به نوشیدنی شما بدهد. کافیست تمام مواد را با آب جوش روی حرارت گذاشته تا دم بکشد و سپس نوش جان کنید

  • نکته: در مصرف دارچین در بارداری احتیاط کنید.

نسکافه کلاسیک

مواد لازم: بستنی وانیلی، نسکافه، آب جوش، یخ، شکر

پودر نسکافه را با شکر در آب جوش حل کنید. یخ‌ها را ریز خرد کرده و به محلول اضافه کنید و داخل میکسر ریخته تا کف کند. سپس بستنی را داخل لیوان گذاشته و محلول را به آن اضافه کنید و نوش جان کنید.

شیر نسکافه با خامه

مواد لازم: شیر، نسکافه، خامه، شکلات برای تزئین

شیر را روی حرارت قرار دهید ولی مراقب باشید تا نجوشد. خامه و نسکافه را خوب مخلوط کنید و در نهایت شیر را به آن اضافه کنید. برای تزئین می‌توانید از شکلات رنده شده روی آن استفاده کنید

قهوه یزدی

قهوه یزدی شبیه به قهوه ترک یا عربی است با این تفاوت که برخی از طعم دهنده‌های سنتی مانند هل، گلاب و نبات به آن اضافه شده است. این قهوه سنتی را معمولا در ماه محرم و در عزاداری‌ها سرو می‌کنند و دقیقا مطابق با آداب و رسوم و ذائقه مردم یزد است. برای تهیه این قهوه کافیست پودر قهوه را ابتدا تفت داده و سپس آب و تمام طعم دهنده‌ها را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا دم بکشد.

با نوشیدنی‌های مضر در بارداری آشنا شوید

در بالا توضیح دادیم کدام نوشیدنی در بارداری خوب است اما حالا نوبت به معرفی نوشیدنی‌های مضر و خطرناک برای بارداری می‌رسد.

نوشیدنی‌های کافئین‌دار در بارداری

قبل از بارداری حتماً از نوشیدن انواع نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل چای و قهوه لذت می‌بردید اما باید بدانید مصرف کافئین در بارداری باید با محدودیت و کنترل همراه باشد.

شما می‌توانید در بارداری کافئین مصرف کنید، اما نه بیشتر از 200 میلی گرم در روز. نوشیدن منظم بیش از این مقدار می‌تواند خطر عوارض بارداری مانند وزن کم هنگام تولد و حتی سقط جنین را افزایش دهد. 

مصرف کافئین توسط مادر لانه‌گزینی جنین را مختل می‌کند و باعث اختلال در رشد و نمو میان‌ترم جنین می‌شود، که منجر به از دست دادن بارداری، وزن کم هنگام تولد، و اختلال در رشد مغز در فرزندان می‌شود.

همچنین تحقیقات جدید IRP نشان می‌دهد که مصرف کافئین می‌تواند مغز جنین را به گونه‌ای دوباره سیم‌کشی کند که او را در معرض خطر افزایش چاقی در مراحل بعدی زندگی قرار دهد. 

200 میلی گرم کافئین چقدر است؟ به عنوان مثال دو تکه شکلات ساده و یک لیوان قهوه فیلتر شده، دو لیوان چای و یک قوطی کولا هرکدام در حدود ۲۰۰ میلی گرم کافئین دارند.

چه زمانی مصرف کافئین در دوران بارداری بدتر است؟ در طول سه ماهه دوم، مدت زمان دفع کافئین از بدن شما تقریباً دو برابر قبل بارداری است. در سه ماهه سوم، تقریباً سه برابر بیشتر طول می‌کشد. این یعنی کافئین در این دوران کندتر از جفت عبور می‌کند و به جنین شما می‌رسد که نمی‌تواند آن را به طور موثر پردازش کند و احتمال بروز خطرات بالا افزایش می‌یابد.

مصرف نوشابه در دوران بارداری

یکی دیگر از نوشیدنی‌های مضر برای دوران بارداری نوشابه‌های گازدار هستند. نوشابه‌ها از بسیاری جهات یک گزینه غذایی نامناسب محسوب می‌شوند. اولاً فاقد هرگونه ارزش غذایی هستند. ثانیاً قند زیادی به بدن می‌رسانند که دیابت بارداری و مشکلات مربوط به آن را تشدید می‌کند.

گاز موجود در نوشابه نیز دندان‌ها را تضعیف می‌کند و این در حالی است که در دوران بارداری به دلیل افزایش نیاز جنین به کلسیم، دندان‌ها نسبت به زمان‌های دیگر آسیب پذیرتراند.

* مقاله نوشابه در بارداری و عوارض آن را مطالعه کنید.

نوشیدنی‌های الکلی در بارداری

نوشیدنی‌های الکلی در بارداری

مصرف الکل در دوران بارداری با افزایش خطر سقط جنین، زایمان زودرس، مرده‌زایی و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) همراه است. مصرف الکل در دوران بارداری می‌تواند باعث ایجاد طیفی از ناتوانی‌های رفتاری، فکری و جسمی مادام العمر شود که به عنوان اختلالات طیف الکل جنینی شناخته می‌شوند. هیچ میزان مجازی برای مصرف الکل در بارداری تعیین نشده و مصرف هر میزان از آن ممنوع است.

نوشیدنی‌های غیر پاستوریزه و صنعتی

در مورد نوشیدنی‌های مفید و مضر در بارداری ذکر یک موضوع ضروری است. مصرف نوشیدنی‌های غیر پاستوریزه مثل شیر محلی در بارداری توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است نتوانید شرایط پاستوریزاسیون را به خوبی انجام دهید. همچنین نوشیدنی‌های صنعتی و کارخانه‌ای مثل انواع آبمیوه، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نوشابه‌ها نیز در این دوران ممنوع هستند. زیرا جدا از مواد نگهدارنده و ترکیبات غیر مجاز این مواد فاقد هرگونه ارزش غذایی هستند. در عوض آنها، شما می‌توانید از محصولات سالم‌تر و طبیعی‌تر استفاده کنید.