سزارین دوم با جفت قدامی چگونه است؟
به جز این سوال که تا چند بچه می توان سزارین کرد؟ سوالات مربوط به جفت بسیار زیاد هستند. احتمالا اگر جفت قدامی دارید و میخواهید سزارین دوم خود را تجربه کنید،میپرسید که آیا سزارین دوم با جفت قدامی شدنی هست یا خیر؟ در پاسخ باید بگوییم که جفت قدامی معمولا در بارداری دوم و سوم به بعد برای جراحی سزارین کمی مشکلتر خواهد بود، اما با وجود یک پزشک ماهر مشکلی پیش نخواهد آمد. در واقع سختی عمل برای پزشک است و نه بیمار.
اگر تصور میکنید جفت قدامی میتواند منجر به چسبندگی شود، باید بدانید که احتمال چسبندگی رحم با هر بار تکرار سزارین بیشتر میشود و ربطی به قدامی بودن یا نبودن جفت ندارد. تجربه سزارین اول پاسخ سوال زایمان سزارین چیست را برای شما ساده می کند، اما اینکه در سزارین دوم با جفت قدامی چه چیزی در انتظار شماست، احتمالا ذهنتان را درگیر کرده است.
آیا میشود با جفت قدامی طبیعی زایمان کرد؟
بارداری مجدد بعد از عمل سزارین همیشه با سوالات زیادی همراه است.از جمله این سوالات، سوالات مربوط به جفت است. جفت یا قدامی (به طرف جلو) یا خلفی (به طرف عقب) است؛ گاهی نیز طرف راست و چپ قرار میگیرد که هیچ کدام از این چهار حالت مانعی برای زایمان طبیعی نیستند، اما آنچه مهم است پایین بودن لبه پایینی جفت و قرار گرفتن آن نزدیک یا روی دهانه رحم است. این مشکل میتواند درجات خفیف تا شدید داشته باشد. در 90 درصدِ مواردی که جفت به طور خفیف پایین قرار دارد، به خصوص در سه ماهه اول، به مرور با پیشرفت حاملگی به بالا کشیده میشود و حتی شانس زایمان طبیعی نیز افزایش پیدا میکند، اما در مواردی که جفت تقریبا روی دهانه رحم قرار دارد، به علت احتمال کنده شدن در هنگام زایمان طبیعی، حتما لازم است سزارین انجام شود.
* بهترین جفت در بارداری کدام است؟
بنابراین به طور کلی با جفت قدامی خطری برای زایمان طبیعی وجود ندارد.
جفت خلفی و سزارین چه ارتباطی با هم دارند؟
گرچه اشکال در جفت میتواند در روند زایمان طبیعی اختلال ایجاد کند، اما با این وجود جفت خلفی دلیل موجه پزشکی برای زایمان سزارین نیست؛ جفت چه خلفی باشد چه قدامی، اختلالی در روند زایمان طبیعی ایجاد نمیکند. تنها جفت سرراهی (placenta previa) است که اجازه زایمان طبیعی را نمیدهد و باید سزارین انجام شود. مادران بسیاری با وجود جفت خلفی، طبیعی زایمان کردهاند.
بنابراین اگر تصور میکنید با جفت خلفی میتوانید سزارین کنید، تصور اشتباهی دارید. این دو با هم ارتباطی ندارند.
تنها زمانی که پیش از شروع زایمان جفت شروع به جدا شدن از دیواره رحم کند یا جفت دهانه رحم را پوشانده باشد، زایمان طبیعی در این شرایط پیشنهاد نمیشود، زیرا انجام عمل سزارین معمولا گزینه بیخطرتری است.
جفت خلفی چیست؟
جفت خلفی یعنی اینکه جفت در قسمت بالای دیواره پشت رحم قرار گرفته است. جفتها بر اساس میزان رشد درجه بندی میشوند. کمترین میزان رشد جفت از گرید صفر شروع میشود و تا گرید 3 که رشد کامل است، ادامه دارد. وقتی جنین در موقعیت خلفی قرار دارد یا در موقعیت "خلفی استخوان پس سری" قرار میگیرد، مادر کمر درد زیادی را تجربه خواهد کرد.
جفت قدامی بهتر است یا خلفی؟
اگر باردار هستید، ذهن خود را با خلفی یا قدامی بودن جفت و خوب و بد بودن اینها درگیر نکنید. به هر حال و به هر دلیل جفت هر کس در بارداری همانطور است که باید باشد.
جفت قدامی حالت ضربه گیر دارد و شدت ضربه وارده به پوست شکم مادر را کاهش میدهد و در نتیجه مادر حرکات جنین را کمتر حس میکند. انجام سزارین در مواردی که جفت قدامی است (بخصوص اگر پایین هم باشد) برای جراح کمی مشکل است و مهارت ویژهای لازم دارد؛ چون جفت دقیقا جایی است که در سزارین باید برش بخورد.
مساله بعدی در جفت قدامی این است که اگر مادر، سابقه یک زایمان سزارین داشته باشد و در بارداری دوم جفت قدامی داشته باشد، ممکن است این جفت قدامی داخل جای بخیه زایمان قبلی ریشه کند و باعث چسبندگی و خونریزی شدید بعد زایمان شود. بنابراین در این افراد معمولا سونوگرافی داپلر جهت بررسی میزان رسوخ جفت به داخل دیواره رحم و بخیه قبلی انجام میشود.
*در مورد راههای جلوگیری از چسبندگی جفت در این مقاله بیشتر بخوانید
این در حالی است که در جفت خلفی کمر جنین به موازات کمر مادر قرار گرفته و سر او رو به پایین و صورت نوزاد رو به شکم اوست. در این وضعیت فرایند زایمان پیچیدهتر میشود، زیرا نوزاد قادر به پایین آوردن صورت و چانه خود نخواهد بود تا بتواند به راحتی از کانال زایمان عبور کند. البته میتوان جنین را طوری جا به جا کرد که صورتش رو به کمر مادر باشد، زیرا این وضعیت بهترین حالت برای انجام زایمان است.
گرچه گفته میشود در جفت خلفی زایمان سخت است یا در جفت قدامی دیرتر حرکات جنین را احساس میکنید و ... ؛ اما هیچ یک از اینها دلیلی برای بدتر یا بهتر بودن جفت نیست؛ مهم سلامت جنین است و اینکه زایمان شما بدون ریسک و بدون خطر انجام شود. بنابراین ذهن خود را درگیر این موضوعات نکنید و اجازه دهید پزشک برای زایمان شما تصمیم بگیرد.
یادآوری میکنیم اگر از ابتدای بارداری به یک پزشک متخصص و کارآزموده و البته معتمد مراجعه کنید، تمام مدت بارداری خود را با آرامش سپری خواهید کرد؛ زیرا اعتماد به پزشک و تصمیمات او اولین و موثرترین گام در ایجاد آرامش مادر است. بنابراین انتخاب پزشک را دست کم نگیرید. مثلا اگر با مشکل سوزش واژن بعد از سزارین روبه رو هستید، پزشک خوب می تواند برای حل این مشکل کمک زیادی به شما کند.
خطرات جفت قدامی لولایینگ چیست؟
چنانچه تخمک در نزدیکی دهانه خروجی رحم جایگیری کند، جفت لولایینگ ایجاد خواهد شد. در بیشتر موارد جفت لولایینگ با ادامه رشد رحم در دوران بارداری به قسمتهای بالاتر رانده میشود؛ اما گاهی با ادامه بارداری نیز جفت لولایینگ در قسمت تحتانی رحم باقی میماند. در ادامه بارداری، اگر لبه جفت کمتر از 2 میلیمتر از دهانه رحم فاصله داشته باشد، به عنوان جفت لولایینگ شناخته میشود.
متاسفانه در صورت داشتن جفت لولایینگ عوارض بیشتری در سزارین مشاهده میشود. خونریزی شدید و هیسترکتومی (برداشتن رحم) از خطرات جفت لولایینگ است. البته برای اکثر زنان، خطر جراحی و برداشتن رحم کم است و تنها در صورتی که اقدامات دیگر برای کنترل خونریزی موثر نباشد، به عنوان آخرین چاره در نظر گرفته می شود.
جفت لولایینگ چه فرقی با جفت سر راهی دارد؟
جفت لولایینگ یعنی جفتی که کمی نزدیک به دهانه رحم است؛ در حالی که جفت سر راهی بسیار پایین است و دقیقا روی دهانه رحم قرار گرفته است. جفت سرراهی یا پلاسنتا پرويا اجازه زایمان طبیعی نمیدهد و حتما باید جنین از طریق زایمان سزارین به دنیا بیاید.
تاثیر جفت در تعیین جنسیت چیست؟
جفت تاثیری در جنسیت جنین ندارد؛ یا حداقل تاکنون به اندازه کافی درباره این موضوع تحقیق و بررسی نشده است. گرچه بسیاری این موضوع را به جنسیت ربط میدهند، اما تاکنون هیچ یافته علمی نشان نداده است که آمار ایجاد شدن جفت خلفی در جنینهای پسر بیشتر بوده و در جنینهای دختر کمتر؛ یا اینکه تحقیقات و شواهد کافی وجود ندارد که بتواند از نظریه مربوط به جفت قدامی و داشتن دختر حمایت کند. بنابراین برای تعیین جنسیت فقط به سونوگرافی اعتماد کنید و ذهن خود را درگیر این موضوعات نکنید.
جفت قدامی و اشتباه در تعیین جنسیت
اگرچه برخی از پزشکان معتقدند که محل جفت میتواند ارتباط معنیداری با جنسیت جنین داشته باشد، اما تحقیقات بیشتری لازم است. بنابراین داشتن جفت قدامی به طور صد در صد نشان از فرزند دختر نیست؛ زیرا خانمهای بسیاری هستند که با وجود جفت قدامی، پسردار شدهاند.
جفت قدامی مارژینال و جنسیت جنین
جفت مارژینال یعنی جفت پایین قرار گرفته است؛ وقتی جفت قدامی باشد، یعنی در جلوی شکم قرار گرفته است، یعنی اول جفت است و بعد جنین. پس جفت قدامی مارژینال یعنی جفتی که جلو و پایین است. معمولا جفت مارژینال با افزایش سن بارداری و بزرگ شدن رحم در موقعیت بالاتر قرار میگیرد و برطرف میشود. یعنی هر چه سن جنین بالاتر میرود، جفت به جای اصلی خودش نزدیک میشود. استراحت نسبی، پرهیز از خستگی مفرط و فعالیتهای سنگین... و پرهیز از نزدیکی تا زمانی که جفت به سر جای خودش برود، لازم و ضروری است.
ممکن است جفت قدامی مارژینال کار تعیین جنسیت را در هفتههای پایین بارداری کمی سخت کند و نیاز باشد مدت بیشتری از بارداری بگذرد تا جنسیت به طور قطعی مشخص و تایید شود؛ اما در حالت کلی خطری مادر را تهدید نمیکند.
سزارین با جفت قدامی
سزارین با جفت قدامی امکانپذیر است، اما جفت قدامی دلیل موجه پزشکی برای عمل سزارین نیست و امکان زایمان طبیعی با وجود جفت قدامی نیز وجود دارد. در واقع هنگامی که جفت در موقعیت قدامی قرار دارد؛ سزارین اجباری نیست، اما اگر جفت تمام یا بخشی از دهانه رحم را بپوشاند، سزارین اجباری میشود.
مادران بسیاری با جفت قدامی طبیعی زایمان کردهاند؛ البته بسیاری از مادران هم با جفت قدامی سزارین شدهاند. واقعیت امر این است که پزشک و بیمارستان در شکل زایمان نقش بسیار مهمی دارند.
جفت قدامی ممکن است درست در جایی قرار گرفته باشد که پزشک میخواهد برش را ایجاد کند؛ این موضوع باعث میشود که پزشک ناچارا برش بلندتر و بیش از حد معمولی بزند تا خطر خونریزی را کاهش دهد.
عوارض ناشی از جفت قدامی چیست؟
عوارض بلند مدت سزارین با عوارض مربوط به جفت، یکسان نیستند. جفت قدامی مساله نگران کنندهای نیست، اما میتواند برخی مشکلات را ایجاد کند که البته خیلی مهم و حیاتی نیستند.
دشوار شدن بررسی ضربان قلب جنین
با توجه به اینکه بین هفته 8 تا 10 بارداری ضربان قلب جنین شنیده میشود، جفت قدامی میتواند باعث شود که در هفتههای بالاتر بارداری صدای قلب جنین شنیده شود؛ زیرا جفت قدامی بین جنین و ابزار شنوایی قرار میگیرد و عبور صدا را دشوار میکند.
مشکل در احساس کردن لگد جنین
در جفت قدامی معمولا مادر حرکات و لگدهای جنین را دیرتر احساس میکند، زیرا جفت مثل یک ضربهگیر بین شکم و رحم قرار گرفته است. بنابراین لازم است سن بارداری بالاتر رود و حرکات جنین قدرت بیشتری پیدا کنند تا مادر بتواند آنها را احساس کند.
مشکل در تشخیص موقعیت جنین
از آنجایی که حرکات به درستی احساس نمیشود، بنابراین تشخیص و تعیین وضعیت جنین از روی شکم مادر با دشواری روبرو میشود.
کلام آخر
موقعیت قرارگیری جنین (سفالیک، بریچ) هرچه که باشد یا جفت فوندال یا قدامی یا خلفی و ... باشد، مهم این است که نی نی شما با کمترین عارضه و مشکل به دنیا بیاید. مشکلاتی مانند چسبندگی جفت، چسبندگی رحم و ... گرچه نگرانیهایی را ایجاد میکنند، اما بدون درمان نیستند و قابل کنترل هستند. بنابراین اگر قرار است سزارین دوم با جفت قدامی انجام دهید، نگران هیچ چیز نباشید و با انتخاب پزشک خوب، به سمت یک زایمان عالی بروید.