غذاهای مضر برای باروری
هر زنی که قصد بارداری دارد میداند که تغذیه تا چه حد روی باروری موثر است و در مقابل غذاهایی که میتوانند شانس باروری را افزایش دهند، گروهی از غذاها هستند که در دستهی غذاهای مضر برای باروری قرار دارند و حتی برخی از آنها میتوانند باعث ناباروری شوند. طبق یک نظرسنجی که توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها انجام شده است مشخص شد، ناباروری حدود 9 درصد از زنان متاهل در سنین باروری را تحت تأثیر قرار میدهد. در حالی که زوجین نمیتوانند همهی دلایل ناباروری را کنترل کنند، اما میتوانند عادات غذایی خود را کنترل نمایند زیرا تغذیه و وزنِ سالم برای هر دو شریک زندگی، میتواند تأثیر قابل توجهی در توانایی بارداری داشته باشد.
با نصب اپلیکیشن گهواره شما میتوانید به ابزارهای کاربردی مانند مشاوره با پزشک دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.
ممنوعات قبل از بارداری
رژیم غذایی مناسب در زمان اقدام برای بارداری، رژیم سفت و سختی نیست و خوشبختانه لیست غذاهای مضر برای باروری چندان طولانی نیست و شما میتوانید با محدود کردن همین مواد غذایی که در لیست زیر آمدهاند، شانس باروری خود را به میزان زیادی افزایش دهید. اکنون ببینیم زن باردار چه چیزهایی نباید بخورد.
- گوشت قرمز: اگر قصد بارداری دارید بدانید که گوشت قرمز در لیست غذاهای مضر برای باروری قرار دارد. هنگام انتخاب پروتئین به منابع گیاهخواری رو بیاورید. محققان دریافتند که احتمال ناباروری در زنانی که پروتئین حیوانی بیشتری مصرف میکنند 39 درصد بیشتر است. همچنین دریافتند زنانی که مقادیر زیادی پروتئین گیاهی مصرف میکنند به طور قابل توجهی در هنگام بارداری کمتر با مشکل روبرو میشوند. مصرف گوشت در بارداری نیز باید کنترل شد.
- ماست کم چرب: یک مطالعهی منتشر شده در مجلهی Human Reproduction نشان داد در زنانی که مقادیر زیادی لبنیات کم چرب مصرف میکنند، در برابر زنانی که از محصولات لبنی کم چرب کمتر استفاده میکنند یا اصلاً مصرف نمیکنند، خطر ناباروری تخمک 85 درصد بیشتر است. این بدین معناست که ماست پرچرب و شیر کامل در لیست غذاهای مفید برای باروری قرار دارند.
- نان سفید: کربوهیدراتهای ساده و تصفیه شده (مانند نان سفید) برای حفظ وزن و باروری مفید نیستند. کربوهیدراتهای تصفیه شده به سرعت هضم میشوند و باعث ناپایداری قند خون و افزایش سطح انسولین میشوند، که طبق گفتهی محققان دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، تخمک گذاری را مهار میکنند. یک تغییر ساده از آنها به کربوهیدراتهای پیچیده مانند نان گندم سبوسدار و برنج قهوهای میتواند قند خون شما را ثابت نگه دارد و احتمال بارداری را افزایش دهد.
- الکل: اگر قصد بارداری دارید باید مصرف الکل را به طور کامل قطع کنید. بر اساس مطالعهای که در مجلهی Epidemiology منتشر شده است، زنانی که حداقل یک نوشیدنی الکلی در روز مینوشند در مقابل زنانی که الکل مصرف نمیکنند، 50 درصد بیشتر در معرض خطر ناباروری تخمک قرار دارند. الکل از جمله غذاهای ممنوعه در بارداری نیز هست.
- فست فود: به گفتهی محققان دانشگاه هاروارد، مردانی که مقدار گوشت فرآوری شدهی (فست فود) بیشتری مصرف میکنند، به طور متوسط 23 درصد اسپرم طبیعی کمتری نسبت به مردانی دارند که از گوشت طبیعی استفاده میکنند. اگر قصد بارداری دارید میتوانید به جای آن از گوشت مرغ و ماهیهای کم خطر استفاده کنید. همچنین محققان دریافتند که مردانی که رژیمهای غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 مصرف میکنند دارای اسپرم سالمتر بوده و 51 درصد تعداد اسپرم بیشتری نسبت به افرادی که ماهی مصرف نمیکنند دارند. به طور کلی این محدودیت به دوران باروری محدود نمیشود و فست فود در دوران بارداری نیز ممنوع است.
- شیر پر چرب یا شیر کامل: شیر کامل ممکن است باعث افزایش قدرت باروری در زنان شود، اما به نظر میرسد که در مورد آقایان اثر معکوس دارد. طبق تحقیقی که در مجلهی Human Reproduction منتشر شده است، مصرف دو یا چند وعده لبنیات پرچرب در روز میتواند باعث کم شدن اسپرم و کُند شد تحرک آنها شود.
- شیرینیها، دونات و نانهای سرخ شده: محققان دانشگاه هاروارد دریافتند مردانی که غلظت بالایی از چربیهای ترانس در منی خود دارند، در کل 96 درصد اسپرم کمتری نسبت به مردانی که از مصرف غذاهای چرب پرهیز میکنند، دارند.
- نوشابه: تحقیقات منتشر شده در مجلهی Human Reproduction نشان میدهد تحرک اسپرم در مردانی که هر روز نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابه مینوشند، در مقایسه با باقی مردان کاهش پیدا میکند. چایهای شیرین و نوشیدنیهای ورزشی نیز همین تاثیر سوء را دارند، بنابراین اگر میخواهید به اسپرمها خود فرصت جنگیدن بدهید، از مصرف نوشیدنیهای شیرین شده با قند مصنوعی خودداری کنید. خوردن نوشابه در بارداری نیز ممنوع است.
- غذاهایی که ممکن است حاوی لیستریا باشند: برخی از غذاها حامل باکتریهای لیستریا هستند که میتواند باعث بروز لیستریوز شود. این امر با افزایش خطر سقط جنین همراه است، بنابراین به شما توصیه میشود اگر قصد بارداری دارید از مصرف غذاهای زیر خودداری کنید:
- پنیرهای نرم و رسیده مانند بری، کامبرت و برخی از پنیرهای بز
- پنیرهای رگه دار آبی مانند Blue Danish و Stilton
- کلیه محصولات لبنی غیر پاستوریزه
- انواع پاته، از جمله سبزیجات
- غذاهایی که ممکن است حاوی آلاینده باشند: برخی از انواع ماهیها حاوی مقادیر بالای جیوه هستند که میتوانند به سیستم عصبیِ در حال رشد جنین آسیب برسانند. به همین دلیل شما باید از خوردن آنها خودداری کنید. مصرف تن ماهی را هم به دو بار در هفته محدود کنید. خوردن مقدار زیادی از این ماهیها میتواند به مرور باعث تجمع مواد شیمیایی در بدن شود که میتواند مضر باشد.
- غذاهای با ویتامین A بالا: توصیه میشود از مصرف مکملهای حاوی ویتامین A (یا رتینول، شکل حیوانی ویتامین A) و غذاهایی مانند جگر خودداری کنید.
- مواد غذایی کافئیندار: اگرچه نمیتوان گفت غذاهای کافئیندار در لیست غذاهای مضر برای باروری وجود دارند اما باید مصرفشان را بسیار کنترل و محدود کنید. قهوه یا نوشیدنی انرژیزا ممکن است نوشیدنی خوبی برای شما باشد، اما مصرف کافئین با افزایش خطر سقط جنین و تولد نوزاد کم وزن همراه است. بنابراین توصیه میشود مصرف کافئین خود را به 200 میلی گرم در روز محدود کنید. چای و قهوه بدون قهوه هنوز کافئین دارند، فقط مقدارشان کمتر است پس در مصرف آن هم احتیاط کنید. قهوه در بارداری نیز باید محدود و کنترل شود.
یک لیوان قهوهی فوری = 100 میلی گرم
یک لیوان قهوهی فیلتر شده = 140 میلی گرم
یک لیوان چای = 75 میلی گرم
یک قوطی کولا یا نصف قوطی نوشیدنی انرژی زا = 40 میلی گرم
یک عدد شکلات سیاه 50 گرمی = 50 میلی گرم
یک عدد شکلات شیری 50 گرمی = 25 میلی گرم
غذاهای مضر برای باروری در مردان
لیست غذاهای مضر برای باروری مختص زنان نیست و مردان نیز باید نکاتی را برای تغذیهی خود رعایت کنند. هنگام تلاش برای باردار شدن، توصیهی عمومی برای پدران این است که از یک رژیم غذایی متنوع استفاده کنند و مواظب وزنشان باشند. رژیم و داشتن وزن سالم برای نگه داشتن اسپرم ضروری است. به علاوه، به آنها توصیه میشود که مصرف الکل خود را محدود کنند. این به این دلیل است که مصرف الکل میتواند کیفیت اسپرم را کاهش دهد. همچنین دخانیات نیز بر اسپرم آنها تاثیرگذار است و میتواند باروری در مردان را کاهش دهد.
غذاهای مضر برای باروری در زنان
اگرچه به زنانی که قصد بارداری دارند توصیه میشود که میزان زیادی سبزی و میوه مصرف کنند و در واقع آنها در لیست غذاهای مضر برای باروری قرار ندارند اما طب سنتی نظر دیگری دارد. بر اساس نظر طب سنتی، هر چیزی که باعث افزایش طبع سرد در بدن شود احتمال بارداری را کاهش میدهد. در این راستا، مصرف میوههایی همچون هندوانه، خربزه، کیوی، انار ترش، نارنج، شلیل، هلو و زردآلو که طبع سرد دارند و باعث افزایش سردی رحم میشوند در دوران اقدام برای بارداری ممنوع است. از این رو پیشنهاد میشود یا آنها را با مُصلحشان مصرف کنید و یا مصرفشان را به طور کامل در این دوران کنار بگذارید.