نوشابه در بارداری و 5 ضرر خطرناک آن

عوارض بسیار زیاد و متعددی در مورد خوردن نوشابه در بارداری وجود دارد که از مهمترینشان میتوان به دریافت کافئین، قند زیاد و اختلال در عملکرد اندامها یا رشد جنین، تشدید دیابت یا اضافه وزن بارداری، اختلال در جذب کلسیم و آسیب به دندانها اشاره کرد. با این حال، اگر ویار نوشابه دارید، میتوانید در حد رفع هوس، بنوشید. در ادامه، بیشتر در مورد مضرات و میزان مجاز مصرف نوشابه در بارداری توضیح دادهایم.
با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار میگیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه میدهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری میکند و هر روز یک پیام مشاورهای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.
با مصرف نوشابه در بارداری چه چیزی وارد بدنتان می کنید؟
آیا نوشابه برای زن باردار ضرر دارد؟ نوشابههای گازدار نه تنها به شدت برای سلامت مضر هستند، بلکه خاصیتی اعتیادآور نیز دارند. این نوشیدنیها از ترکیب چندین ماده تشکیل شدهاند که بسیاری از آنها میتوانند تاثیری منفی بر سلامت شما و جنینتان داشته باشند. هنگام خوردن نوشابه در بارداری، باید به ترکیبات زیر توجه داشته باشید:
- کافئین
یکی از اصلیترین دلایلی که از مصرف نوشابه در دوران بارداری منع شدهاید، وجود مقادیر زیاد کافئین در این نوشیدنی است. کافئین در بارداری باعث افزایش فشار خون شما میشود. از آنجا که کافئین محرک است، فشارخون و ضربان قلب را بالا میبرد که هیچکدام در دوران بارداری توصیه نمیشود. کافئین همچنین تناوب ادرار کردن را افزایش میدهد. این موجب کاهش سطح مایعات بدن میشود و میتواند به کمآبی بینجامد. کافئین اثراتی نیز روی جنین دارد و برای رشد حرکتی و عصبی کودک مضر است. کافئین، بهطور مستقیم وارد جریان خون میشود و از طریق جفت به جنین میرسد. کافئین، مادهای سمی برای جنین در حال رشد است. در واقع، مصرف بیش از ۳۰۰ میلیگرم کافئین، میتواند خطر سقط جنین را افزایش دهد. از این رو، پرهیز از نوشیدنیهای حاوی کافئین در دوران بارداری، بهویژه در سهماهه نخست، امری ضروری است. به همین دلیل، مصرف نوشابه در سهماهه اول بارداری ممنوع است.
- شکر
پایدار بودن سطح انسولین شما، برای رشد بهینه نوزاد ضروری است. قندی که بر اثر مصرف نوشابه در بارداری وارد بدنتان میکنید، سطح قند خونتان را افزایش میدهد. وقتی قند خونتان دچار افزایش ناگهانی شود، سطح انسولین نیز به یکباره افزایش خواهد یافت که این اصلاً به نفع شما و جنین نیست. مصرف مقادیر زیاد قند، همچنین میتواند منجر به چاقی شما و جنین شود که لزوم سزارین را به دنبال دارد. چاقی نیز خطر سقط جنین را افزایش میدهد یا باعث مشکلات و ناتوانیهای مادرزادی کودک میشود.
برخی مادران معتقدند نوشابههای رژیمی برای خود و جنینشان بیخطر است. این نوشابهها کافئین کمی دارند، اما حاوی شیرینکنندههای مصنوعی مانند ساخارین هستند. با این حال، نوشابههای رژیمی بهاندازه نوشابههای معمولی در دوران بارداری مضرند و مصرف بیشازحد آنها، میتواند اثر منفی بر جنین بگذارد.
- آب گازدار
نوشابه از ترکیب آب پرفشار با دی اکسید کربن ساخته شده است. درواقع دیاکسید کربن، ماده اصلی تشکیلدهنده حبابهای مضر موجود در نوشابههای گازدار است. این آب گازدار موجود در نوشابه، برای سلامتی استخوانها مضر است و مانع جذب کلسیم میشود و میتواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند کمردرد در بارداری شود؛ زیرا استخوانهای شما بهتدریج برای حمایت از شکم در حال رشدتان، بسیار ضعیف میشوند. از عوارض دیگر آن میتوان به سوزش سردل اشاره کرد که به دلیل ایجاد محیط اسیدی در معده رخ میدهد.
آب گازدار ساده فقط حاوی گاز است، اما برخی از تولیدکنندگان، مواد معدنی مانند پتاسیم و سدیم را نیز به آن اضافه میکنند. افزایش سطح سدیم در بدن، باعث افزایش فشار خون میشود که میتواند برای بدن خطرناک باشد.
- عوامل طعم دهنده و رنگها
طعمدهندهها حاوی اسید فسفریک هستند که با کاهش کلسیم استخوانها، آنها را شکننده میکند. کمبود کلسیم میتواند منجر به شکستگی استخوان شود که در دوران بارداری خطرناک است. همچنین، رنگهای شیمیایی موجود در این محصولات مضرات زیادی دارند، بهویژه برای زنان باردار.
نوشابه در بارداری چه ضرری دارد؟
نوشیدنیهای گازدار، حاوی مقدار زیادی قند و مواد مغذی بسیار کمی است و به این معنی است که جزو غذاهای ممنوعه در بارداری هستند. همچنین مواد مضر دیگری نیز وجود دارد که باعث میشود مصرف منظم این نوشیدنیها، مناسب نباشد وعوارض متعددی برای مادر و جنین به همراه داشته باشند، از جمله مهمترین مضرات نوشابه در بارداری، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست دادن کلسیم در بارداری به دلیل وجود آب گازدار و اسید فسفریک (ماده طعم دهنده) در نوشابه
- افزایش فشار خون به دلیل وجود کافئین در نوشابه
- چاقی نوزاد و مادر به علت وجود قند و شیرین کنندههای مصنوعی در نوشابه
- دیابت بارداری به دلیل مقدار قند بالای موجود در نوشابه
- زایمان زودرس
یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که یک رابطه منفی بین مصرف نوشابه در بارداری و رشد مغزی کودک وجود دارد. در این مطالعه، مشخص شد که وقتی مادران در طول بارداری قند بیشتری مصرف میکنند، بهخصوص در قالب نوشابه، فرزندان آنها با مشکلاتی در مهارتهای کلامی و حل مسئله، به همراه مشکلاتی در حافظه، بینایی و مهارتهای حرکتی مواجه میشوند. این مطالعه همچنین نشان داد که این عوارض، در نوشابههای رژیمی نیز وجود دارد و فقط مختص نوشابههای معمولی نیست. همچنین تاثیر نوشابه بر زیبایی جنین نیز اثبات نشده است. در مورد نوشیدنیهای میوهای مانند خوردن لیموناد در بارداری، شرایط کمی فرق دارد.
نوشابههای رژیمی از نوشابههای معمولی سالمتر و کم ضررتر هستند؟
در حالی که بسیاری از افراد نوشابههای رژیمی را سالمتر از نوشابههای معمولی میدانند، تحقیقات نشان دادهاند که این دو نوشیدنی، از نظر تاثیر بر سلامت، تفاوتی با یکدیگر ندارند. نتایج یک مطالعه حاکی از آن است که فرزندان زنانی که در دوران بارداری هر نوع نوشیدنی شیرین مصرف کرده بودند، در هفتسالگی نسبت به فرزندان زنانی که از مصرف نوشیدنیهای شیرین خودداری کرده بودند، گرایش بیشتری به اضافه وزن و چاقی داشتند.
آیا نوشابه برای مادر باردار ارزشغذایی دارد؟
ممکن است نوشابه بسیار خوشمزه باشد اما در حقیقت هیچ نوع ارزش غذایی ندارد. اگر مصرف این نوشیدنیها آسیبی به بدن نمیزد، مشکلی نبود اما آنها تنها کالری اضافه میکنند و هیچ نوع ماده غذایی به جنین نمیرسانند.
نوشیدن چه مقدار نوشابه در دوران بارداری مجاز است؟
در دوران بارداری، اگر روزانه یک قوطی نوشابه بنوشید (1 وعده = 330 میلیلیتر)، بیخطر است. فرقی هم نمیکند که نوشابه شما رژیمی باشد یا معمولی. البته خوردن حتی این مقدار نیز توصیه نمیشود. اگر ویار نوشابه در بارداری دارید، برای رفع هوس، آب گازدار بنوشید.
برخلاف باور رایج، نوشابههای رژیمی بیضرر نیستند. این نوشابهها اگرچه کافئین کمتری دارند، اما حاوی شیرینکنندههای مصنوعی مانند ساخارین هستند که در صورت مصرف زیاد، ممکن است به نارساییهایی در جنین منجر شوند. کافئین موجود در نوشابه، هرچند برای مادر نشاطآور است، میتواند برای جنین مضر باشد. مطالعات نشان میدهند زنان باردار نباید بیش از 200 میلیگرم کافئین در روز مصرف کنند. هر وعده نوشابه حدود 32-42 میلیگرم کافئین دارد، بنابراین محدود کردن مصرف به یک وعده در روز از آسیب به جنین جلوگیری میکند.
ممکن است نوشابه بسیار خوشمزه باشد اما با توجه به اینکه مصرف نوشابه در بارداری هیچ فایدهای ندارد و برعکس، مصرف زیاد آن میتواند عوارضی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد، شاید بهتر باشد که از مصرف نوشابه در بارداری منصرف شوید یا آن را به چند بار در ماه محدود کنید. آبمیوه تازه و مصرف شیر در بارداری، گزینههای بسیار مناسبتری برای نوشیدنیهای دوران بارداری هستند که برای آبرسانی به بدن مفیدند و برخی مواد مغذی را نیز برای بدن تامین میکنند. همچنین نوشیدن مقادیر زیاد آب یا آب گازدار در دوران بارداری نیز ایده خوبی است.
بر اساس این پژوهش، پیشگیری از زایمان زودرس اهمیت زیادی دارد، زیرا این پدیده میتواند به مرگ زودرس، بیماریهای مختلف در دوران نوزادی و کودکی، و ناتوانیهای بلند مدت منجر شود. بنابراین، برای کاهش خطر زایمان زودرس، باید از مصرف انواع نوشابه، چه معمولی و چه حاوی شیرینکنندههای مصنوعی، خودداری کرد.