جوش شیرین در بارداری خطرناک است یا نه؟
جوش شیرین یا بی‌کربنات سدیم (Bicarbonate of Soda) کاربردهای مختلفی دارد، مثلاً برای پخت‌و‌پز، تمیزکردن و درمان‌های بهداشتی از آن استفاده می‌شود. اما در دوران بارداری هم می‌توان به‌سراغ آن رفت؟ مصرف جوش شیرین در بارداری بی‌خطر است؟ برخی از افراد معتقدند که مصرف این ماده برای رفع مشکلاتی مانند سوهاضمه و سوزش معده بارداری یا به‌طور کلی سلامتی مفید است. این ادعاها ثابت‌نشده‌اند و پیش از آنکه پشتوانه علمی داشته باشند، به‌طور تجربی و پراکنده با نتایج مثبتی همراه بوده‌اند. واقعیت این است که دوران بارداری بسیار حساس است و نباید سرخودانه، اقدام به مصرف هیچ ماده‌ای کنید. در این مطلب به شما می‌گوییم که در دوران بارداری جوش شیرین مصرف کنید یا خیر و شما را در جریان مضرات احتمالی آن می‌گذاریم.
با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.
- مصرف جوش شیرین در بارداری
- آیا خوردن جوش شیرین در بارداری ضرر دارد؟
- جایگزین‌های ایمن‌تر برای سوزش معده در بارداری
- آیا نشستن در جوش شیرین در بارداری مضر است؟
- شستشوی واژن با جوش شیرین در بارداری
- جوش شیرین برای دندان درد در بارداری
- جوش شیرین برای زیر بغل در بارداری
- جوش شیرین برای شست‌وشو و نظافت خانه در دوران بارداری
- در بارداری جوش شیرین مصرف کنیم یا نه؟
- پرسش‌های پرتکرار:
مصرف جوش شیرین در بارداری
بیشتر زنان در دوران بارداری با مشکلات معده روبه‌رو می‌شوند. تغییرات هورمونی عوارض مختلفی به‌همراه می‌آورند و می‌توانند روی بخش‌های مختلف بدن مادر آینده، مثلاً معده او اثر بگذارند. سوزش معده در دوره بارداری بسیار رایج است؛ همان چیزی که به آن سوزش سر دل می‌گوییم. خیلی‌ها برای رفع این مشکل از جوش شیرین به‌عنوان آنتی‌اسید یا همان از بین‌برنده اسید معده استفاده می‌کنند. اما زمانی که پای بارداری به‌میان است، باید حواستان به خیلی چیزها جمع باشد و هرگز بی‌گدار به آب نزنید.
سدیم موجود در ترکیب جوش شیرین می‌تواند عوارض و خطرات زیادی برای زنان باردار به‌وجود بیاورد. برای مثال، باعث احتباس آب بدن می‌شود. بنابراین، باید بگوییم که به‌طور کلی، احتمالاً خوردن جوش شیرین در بارداری ضرر دارد.
به‌نقل از webmd.com
Sodium bicarbonate is possibly unsafe when taken by mouth during pregnancy. There is some concern that it might increase the risk of water retention or pH imbalances in the tissues.
مصرف خوراکی بی‌کربنات سدیم در دوران بارداری احتمالاً ناامن است. نگرانی‌هایی وجود دارد که ممکن است، خطر احتباس آب یا به‌هم خوردن تعادل pH در بافت‌ها را افزایش دهد.
به‌عبارت دقیق‌تر، مصرف جوش شیرین در غذا در بارداری بی‌خطر نیست. شاید مصرف آن برای همه با عوارض و بروز خطرات همراه نباشد، اما احتمال ایجاد مشکل همیشه وجود دارد و باید محتاط باشید.
آیا خوردن جوش شیرین در بارداری ضرر دارد؟
مصرف جوش شیرین در غذا در بارداری می‌تواند خطراتی به‌همراه بیاورد. در واقع، شاید مصرف کنترل‌شده بی‌خطر باشد، اما به‌هرحال، احتمال بروز عوارض و خطراتی هم در کار است. از جمله مضرات احتمالی مصرف این ماده که باید حواستان به این موارد باشد و بدون مشورت با پزشک، آن را در دوره بارداری مصرف نکنید:
- تجمع گاز در معده؛
- بالارفتن سدیم و تشنج؛
- کم‌آبی بدن و نارسایی کلیه.
به‌نقل از drugs.com
Sodium bicarbonate has been assigned to pregnancy category C by the FDA. There are no animal or human reproductive data. Some experts consider the use of sodium bicarbonate as an antacid during human pregnancy to be relatively contraindicated because of the availability of preferable therapeutic agents. Sodium bicarbonate should only be given during pregnancy when benefit outweighs risk.
سدیم بی‌کربنات از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در رده بارداری C قرار می‌گیرد. هیچ داده‌ای از نظر اثرات تولیدمثلی در حیوانات یا انسان وجود ندارد. برخی کارشناسان استفاده از سدیم بی‌کربنات را به‌عنوان ضد اسید معده در دوران بارداری نسبتاً ممنوع می‌دانند، چون داروهای درمانی ترجیحی دیگری در دسترس هستند. سدیم بی‌کربنات فقط باید زمانی در دوران بارداری تجویز شود که فواید آن بیش از خطراتش باشند.
دسته‌بندی بارداری C یعنی هنوز مطالعات کافی روی انسان انجام نشده و مطالعات حیوانی ممکن است، اثرات منفی روی جنین نشان داده باشند. بنابراین، وجود خطر برای جنین کاملاً رد نمی‌شود و دارو فقط زمانی استفاده می‌شود که فواید آن برای مادر بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد.
جایگزین‌های ایمن‌تر برای سوزش معده در بارداری
به‌جای مصرف جوش شیرین برای رفع مشکلات معده در دوران بارداری، می‌توانید از روش‌های بی‌دردسری استفاده کنید که پزشک به شما توصیه می‌کند. در جدول زیر، به تعدادی از مواردی اشاره شده که بی‌خطر هستند و معمولاً استفاده می‌شوند:
| نوشیدن شیر کم‌چرب یا بدون چربی | شیر قلیایی است و اسید اضافی معده را کاهش می‌دهد. از شیر ۲٪ یا پرچرب استفاده نکنید، چون ممکن است سوزش سر دل را تشدید کند. |
| تغییر وضعیت بدن هنگام خواب | سر و بالاتنه را کمی بالا نگه دارید. استفاده از چند بالش یا بالش گوه‌ای توصیه می‌شود. خوابیدن به پهلوی چپ نیز مفید است. |
| انتخاب هوشمندانه غذاها | از غذاهای اسیدی (پرتقال، لیمو)، سرخ‌شده و تند اجتناب کنید. مصرف پروتئین، غذاهای پر فیبر، قلیایی و آبدار مفید است. |
| اجتناب از کافئین | کافئین اسیدیته معده را افزایش می‌دهد و باعث شل شدن اسفنکتر مری می‌شود. از مصرف آن به‌ویژه قبل از خواب خودداری کنید. |
| صبر بعد از غذا و پیاده‌روی کوتاه | حداقل ۳۰ دقیقه قبل از دراز کشیدن صبر کنید تا فشار به مری کاهش یابد. می‌توانید با پیاده‌روی کوتاه هم معده را سبک کنید. |
| حفظ وزن سالم | کاهش وزن اضافی فشار روی معده را کاهش می‌دهد و مانع بالا رفتن اسید معده به مری می‌شود. |
| اجتناب از پرخوری و خوردن سریع | وعده‌های غذایی بزرگ یا خوردن سریع باعث دشواری در بسته شدن اسفنکتر مری و بالاآمدن اسید می‌شود. |
| صاف نشستن هنگام غذا خوردن | نشستن صاف و صبرکردن ۲ تا ۳ ساعت قبل از درازکشیدن، از رفلاکس جلوگیری می‌کند. |
| پوشیدن لباس‌های گشاد | لباس‌های تنگ فشار روی معده وارد و رفلاکس را تشدید می‌کنند. |
| مراقب زمان و نحوه غذا خوردن باشید | وعده‌های کوچک و مکرر بخورید، غذا را کامل بجوید و از خوردن دیرهنگام شبانه پرهیز کنید. |
آیا نشستن در جوش شیرین در بارداری مضر است؟
نشستن در تشت حاوی جوش شیرین و آب به‌معنای ترکیب‌کردن مقداری جوش شیرین (بنا به نوع مشکل از دو قاشق تا دو فنجان) با آب و نشستن در تشت یا وان است. این راه‌کار برای درمان چند بیماری جزئی پوستی استفاده می‌شود. اما باید بدانید که این روش از سوی دانشمندان تأیید نشده یا به‌عبارت دقیق‌تر، پشتوانه علمی ندارد. بنابراین، استفاده از آن در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. در این دوره حساس، هیچ توصیه‌ای را از دیگران نپذیرید و برای استفاده از هر روش یا مصرف هر ماده‌ای، حتماً نظر پزشک خود را جویا شوید.
شستشوی واژن با جوش شیرین در بارداری
ماهیت جوش شیرین قلیایی است و خواص ضد قارچی دارد. استفاده از آن می‌تواند با تنظیم PH واژن همراه باشد و عفونت‌ها را از بین ببرد. با ایجاد تعادل در سطح PH واژن، میکروارگانیسم‌های بیماری‌زای موجود در واژن از بین می‌روند. بااین‌حال، استفاده از چنین روشی در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ مگراینکه پزشک متخصص زنان اجازه استفاده از آن را با دستورالعمل‌های منطقی و مناسب داده باشد. باز هم تأکید می‌شود که در دوران حساس بارداری بی‌گدار به آب نزنید و حتماً برای استفاده از هر راه‌کاری مختلف جهت حل مشکلات جسمانی احتمالی با پزشک خود مشورت کنید. پس بدون مشورت با دکتر، دور شستشوی واژن با جوش شیرین در بارداری را خط بکشید.
جوش شیرین برای دندان درد در بارداری
تغییرات هورمونی بدن زنان در دوره بارداری شدید است و این موضوع روی بخش‌های مختلف بدن آن‌ها از جمله دندان‌ها اثر می‌گذارد. استفاده از خمیردندان‌هایی که در ترکیبات خود جوش شیرین دارند، هیچ ایرادی ندارد. اما برای استفاده مستقیم آن روی سطح دندان‌ها باید نظر دندانپزشک و پزشک متخصص خود را بپرسید. جوش شیرین روی سطوح سخت مانند مینا و عاج دندان خاصیت سایندگی کمتری دارد. یادتان باشد که روش‌های خانگی و توصیه‌هایی مانند جوش شیرین برای دندان درد در بارداری که از دیگران می‌شنوید، فقط ایده‌هایی تجربی هستند و نباید به آن‌ها استناد کنید؛ به‌ویژه در دوران حساس حاملگی. مثلاً برای مصرف سرکه سیب در بارداری یا هر ماده تازه دیگری با پزشک مشورت کنید.
جوش شیرین برای زیر بغل در بارداری
مالیدن جوش شیرین برای زیر بغل در بارداری و به‌طور موضعی، مشکلی برای جنین درون رحم ایجاد نمی‌کند. بااین‌حال، باید حواستان باشد که پوست در دوران حاملگی بسیار حساس است و امکان دارد، مالیدن جوش شیرین به آن باعث تحریک شود و عوارضی مانند قرمزی، سوزش یا خارش ایجاد کند. بهتر است که در این دوره، از جایگزین‌های بی‌خطری مانند مام‌های فاقد مواد شیمیایی استفاده شود. روش‌های دیگری برای کنترل بوی بد زیر بغل و تعریق وجود دارند. برای مثال، شست‌وشوی مرتب با آب و صابون ملایم یا پوشیدن لباس‌های نخی آزاد و گشاد هم ایده‌های خوبی هستند.
جوش شیرین برای شست‌وشو و نظافت خانه در دوران بارداری
استفاده از جوش شیرین برای نظافت خانه در دوران بارداری ایرادی ندارد، اما باید حواستان را به نکات ایمنی جمع کنید. این را هم بدانید که این ماده به‌طور طبیعی، بخار سمی ایجاد نمی‌کند و امکان استفاده از آن برای تمیزکاری سطوح و شست‌وشو وجود دارد. بااین‌حال، این توصیه‌ها را از خاطر نبرید:
- همیشه از دستکش استفاده کنید تا پوست حساس‌تان در دوران بارداری آسیب نبیند.
- از مخلوط کردن جوش شیرین با مواد دیگر مانند سرکه در بارداری خودداری کنید تا ترکیبات خطرناک به‌وجود نیاید.
- پودر جوش شیرین را به‌طور مستقیم استنشاق نکنید تا دچار حساسیت‌های تنفسی احتمالی نشوید و آسیب نبینید.
در بارداری جوش شیرین مصرف کنیم یا نه؟
در این مطلب نگاهی به عوارض احتمالی مصرف جوش شیرین در بارداری داشتیم. بررسی منابع علمی مختلف نشان می‌دهند که هرچند هنوز نیاز به پژوهش‌های بیشتری درباره مضرات احتمالی جوش شیرین در دوره بارداری وجود دارد، اما رعایت جانب احتیاط واقعاً ضروری است. در واقع، برخی از نقاط منفی مصرف این ماده مانند ایجاد تورم، بالابردن سطح نمک در بدن و آسیب‌های پوستی احتمالی مانع از آن می‌شوند که با خیال راحت اقدام به استفاده از آن کنید. در دوران بارداری، همیشه حواستان به موادی که به‌عنوان خوراکی یا پماد و کرم و لوسیون موضعی استفاده می‌کنید، باشد و نگذارید که یک سهل‌انگاری شما را به دردسر بیندازد. اگر نکته یا پرسشی درباره این مطلب دارید، حتماً ما را در جریان بگذارید تا شما را در رسیدن به پاسخ همراهی کنیم.
پرسش‌های پرتکرار:
۱. آیا مصرف خوراکی جوش شیرین در دوران بارداری بی‌خطر است؟
خیر. مصرف خوراکی جوش شیرین در بارداری معمولاً توصیه نمی‌شود، چون می‌تواند باعث احتباس آب، برهم‌خوردن تعادل pH بدن و مشکلات کلیوی شود.
۲. آیا نشستن در جوش شیرین در بارداری مضر است؟
این روش پشتوانه علمی ندارد و در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ مگر با تأیید پزشک.
۳. بهترین جایگزین‌های جوش شیرین برای رفع سوزش معده یا بوی بدن در دوران بارداری چیست؟
برای سوزش معده بهتر است از آنتی‌اسیدهای ایمن‌تر تجویز پزشک استفاده کنید. برای کنترل بوی بدن نیز مام‌های طبیعی و فاقد آلومینیوم، شست‌وشوی مرتب با صابون ملایم و پوشیدن لباس‌های نخی پیشنهاد می‌شود.
منابع:
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.