علائم گرسنگی و دریافت شیر مادر در نوزاد
به عنوان یک مادر جدید، ممکن است بخواهید علائم گرسنگی و دریافت شیر مادر در نوزاد را دانسته و بدانید که چند بار و چقدر باید به کودک شیر دهید. نوزاد هنگام گرسنگی و سیر بودن به شما علامت‌هایی می‌دهد. ممکن است مدتی طول بکشد، اما شما کاملاً یاد می‌گیرید که این علائم چه هستند. ملچ ملوچ کردن باز و بسته کردن دهان و لیسیدن لب‌ها می‌تواند از نشانه‌های گرسنگی نوزاد باشد. همچنین نشانه‌های دیگری نیز برای سیر شدن نوزاد وجود دارد که می‌توانید به کمک آنها شیردهی را متوقف کنید. در این مقاله قصد داریم در مورد علائم گرسنگی نوزاد و سیر شدن او تو بیشتر توضیح دهیم.
با نصب اپلیکیشن گهواره شما می‌توانید به ابزار تغذیه نوزادی دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.
علائم گرسنگی نوزاد
به طور کلی علائم گرسنگی و دریافت شیر مادر در نوزاد را می‌توان به دو گروه علائم اولیه ( یعنی زمانی که نوزاد تازه گرسنه شده است) و علائم دیرهنگام ( یعنی زمانی که نوزاد بیش از اندازه گرسنه مانده است.) تقسیم کرد. اگرچه نوزادها با هم تفاوت دارند، اما به طور کلی علائم گرسنگی کم و بیش یکسانی دارند. با مشاهده‌ی این علائم، فوراً به کودک غذا دهید:
علائم زود هنگام:
- ملچ ملوچ کردن یا لیس زدن لب
- باز و بسته کردن دهان
- مکیدن لب‌ها، زبان، دست‌ها، انگشتان دست، انگشتان پا، اسباب بازی یا لباس
- فعال‌تر و هوشیارتر شدن
- چرخیدن به سمت سینه و به دنبال سینه گشتن
- سعی میکند خودش را در موقعیت شیر خوردن قرار دهد یعنی دراز می‌کشد یا لباس شما را می‌کشد.
- بیقراری و وول خوردن زیاد
- بارها و بارها به بازو یا سینه‌تان ضربه می‌زند
- نفس کشیدن سریع
* کیا زودتر از شش ماهگی به بچشون غذا دادن + عوارض شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی
علائم دیرهنگام:
- نوزاد سرش را به طرز ناخوشایندی از یک طرف به طرف دیگر تکان می‌دهد.
- گریه
بسیاری از مادران فکر می‌کنند گریه تنها علامت گرسنگی نوزادشان است. اما، در واقع گریه بیشتر نشانه‌ی پریشانی است. نوزادان گرسنه قبل از شروع گریه علائم گرسنگی را نشان می‌دهند. مشاهده و پاسخ زود هنگام به علائم گرسنگی کودک ممکن است به جلوگیری از گریه‌ی آنها کمک کند. هنگامی که کودک در حال گریه است، جلوی آن را گرفتن سخت‌تر می‌شود.
نشانه‌های سیر شدن نوزاد
همانند دانستن علائم گرسنگی و دریافت شیر مادر در نوزاد، این مهم است که با نشانه‌های سیری او نیز آشنا باشید و اجازه دهید به خوبی غذا خورده و کاملاً سیر شود. برخی از نشانه‌هایی که بچه‌ها بعد از سیر شدن از خود نشان می‌دهند عبارتند از:
- کودک پستان شما را رها میکند
- کودک خودش را از سینه‌تان دور میکند.
- کودک بدن خود را شل کرده و مشت های دستش را باز میکند.
اگر کودک شما غذا خوردن روی یک سینه را تمام کرد و به نظر سیر می‌رسید، عمل آروغ گرفتن از نوزاد را انجام دهید و در صورت نیاز پوشک آنها را تعویض کنید سپس سینه‌ی دیگر را در اختیارش بگذارید. اگر کودکتان علاقه‌مند به نظر نمی‌رسد یا نمی خواهد دیگر شیر بخورد، احتمالاً دیگر گرسنه نیست. بعضی از نوزادان ممکن است در هر وعده تغذیه از هر دو سینه شیر بخورند، در حالی که برخی دیگر فقط ممکن است از یک طرف غذا بخورند.
آیا کودک به اندازه‌ی کافی شیر می‌خورد؟
یک سنجش خوب برای سیر شدن نوزاد، شمارش و بازرسی پوشک‌های کثیف او است.همچنین کودکتان رشد خواهد کرد و ویزیت‌های منظم از کلینیک به شما این امکان را می‌دهد تا منحنی رشدش را ترسیم کنید و بیشتر بچه‌هایی که به خوبی تغذیه می‌شوند، منحنی رشد صعودی دارند.
چه موقع با دکتر تماس بگیریم
وقتی که کودک کوچک شما بیش از حد خواب‌آلود باشد و شما مجبورید برای هر بار غذا خوردن او را بیدار کنید این یعنی مشکلی وجود دارد و اگر کودک شما مدام علائم گرسنگی از خود نشان می‌دهد، باید با پزشک کودکتان تماس بگیرید.
نوزادان برای هیدراته نگه داشتن بدنشان و بهره‌مند شدن از همه‌ی مواد مغذی، باید از شیر مادر تغذیه کنند. اما اگر فرزند شما علائم گرسنگی را نشان نمی‌دهد و یا در موقع غذا خوردن می‌خوابد یا دائماً به مدت چندین روز گرسنه است، ممکن است به اندازه کافی شیر مادر دریافت نمی‌کند. پزشک فرزندتان می‌تواند کودک را معاینه و وزن کند تا از سالم بودن، افزایش وزن و تامین نیازهای غذایی او مطمئن شود.
علت شیر خوردن مکرر نوزاد
اول از همه، بدانید که شیر دادن مکرر در ماه‌های اول تولد طبیعی است و بیشتر نوزادان باید حداقل 8 - 12 بار در روز شیر بخورند. شیردهی مکرر برای جلوگیری یا کاهش پرخوری در روزهای ابتدایی و تغذیه و رشد کودکی که معده‌اش به اندازه مشتش است اما باید در عرض 5 تا 6 ماه، وزن خود را دو برابر کند و برای پیوستگی تامین شیر در مادر نیز لازم است. شیردهی مکرر ممکن است بعضی اوقات نشانه‌ی هشدار دهنده عدم انتقال شیر یا شیر کم باشد، اما اگر تعداد پوشک کثیف نوزاد در روز استاندارد است و با یک روند منطقی در حال افزایش است و به طور کلی او شاد و سالم است، بنابراین بعید است که شیردهی مکرر علامتی از مشکل باشد.
به یاد داشته باشید که شیردهی فقط به غذا دادن ختم نمی‌شود - این کار گرمی، نزدیکی، اطمینان، آسایش، بهبودی و عشق را به کودک می‌دهد و همچنین نشان داده شده است که شیردهی باعث کاهش استرس و درد در کودک نیز می‌شود. اگر احساس می‌کنید کودک نباید خیلی زود گرسنه شود - به یاد داشته باشید که او بعضی اوقات به اندازه‌ی شیر به مادرش هم احتیاج دارد. درهر صورت ،فواصل شیردهی نباید کمتر از ۶۰ تا۹۰ دقیقه باشد.
اجازه دهید چیزی بگوییم که خیالتان را راحت کند: تغذیه‌ی بیش از حد نوزاد تقریباً غیرممکن است، و نگرانی زیاد در این مورد بی‌معنی است.
ولی درمورد تغذیه با شیرخشک، بخاطر سهولت در خوردن شیر از بطری احتمال پرخوری نوزاد وجود داره که با بررسی روند وزنگیری متوجه این موضوع خواهیم شد.
متخصصین می‌گویند اگر کودک در حال افزایش وزن و رشد باشد و پزشک متخصص اطفال شما نگران نیست پس دیگر نیازی به نگرانی نیست. نوزادان مختلف با سرعت های مختلف رشد می‌کنند و در زمان های مختلف مقادیر مختلفی غذا می‌خورند.
بچه‌ها یک سیستم خود تنظیمی فوق‌العاده پیشرفته دارند: وقتی گرسنه می‌شوند، غذا می‌خورند و هنگامی که سیر می‌شوند دست می‌کشند. (متأسفانه، ما این مکانیسم را تا زمانی که پدر و مادر می‌شویم از دست داده‌ایم.) بنابراین وقتی نوزادان از بطری یا سینه دور می‌شوند و دیگر نمی‌خواهند نوک سینه را بگیرند، به شما می‌گویند که سیر هستند.
* علت شیر خوردن نوزاد از یک سینه چیست | ایا این موضوع مشکل ساز است؟
علائم کمبود شیر مادر
نوزادان معمولاً حدود 10 تا 12 بار در روز یا هر دو ساعت یکبار شیر می‌خورند و این نشانه‌ی این نیست که شما شیر کافی ندارید. فراموش نکنید که کودک شما برای راحتی نیز شیر می‌خورد، و دشوار است که بگویید چه مقدار شیر در طول هر وعده مصرف میکند و مقدار می‌تواند متفاوت باشد.
موارد زیر کاملاً طبیعی است و نشانه‌ای از عدم تولید شیر کافی نیست:
- کودک شما می‌خواهد به طور مکرر غذا بخورد
- کودک نمی‌خواهد روی زمین گذاشته شود
- کودک در شب بیدار است
- وعده‌های غذا خوردنش زیاد طول نمی‌کشند
- وعده‌های غذا خوردنش بیش از اندازه طول می‌کشند
- کودک شما بعد از تمام شدن شیر هنوز با بطری بازی میکند
- سینه‌های شما نسبت به هفته‌های اول نرم‌تر باشند.
- شیر از سینه‌های شما نشت نمی‌کند، یا قبلاً نشت می‌کرده و الان متوقف شده است
- شما نمی‌توانید شیر زیادی پمپ کنید
- سینه‌های کوچک دارید
دلایل کمبود شیر
تعداد کمی از مادران به دلیل دلایل پزشکی در تولید مقدار کافی شیر دچار مشکل می‌شوند که این دلایل عبارتند از:
از دست دادن خون بیش از حد (بیش از 500 میلی لیتر) در هنگام تولد یا تکه‌های باقیمانده از جفت می‌تواند تولید شیر را به تاخیر بیاندازد (که معمولاً تا حدود سه روز پس از تولد اتفاق می‌افتد)
سابقه‌ی سندرم تخمدان پلی کیستیک، دیابت بارداری، تیروئید یا سایر اختلالات هورمونی. مادرانی که این شرایط را دارند، گاهی دچار کم شیری می‌شوند.
بیماری نادر هیپوپلازی پستان، که در آن بافت غدد تولید کننده‌ی شیر به اندازه کافی وجود ندارد.
جراحی‌های قبلی یا آسیب‌های پستان - اگرچه بسیاری از مادرانی که جراحی کرده‌اند با موفقیت به شیردهی ادامه می‌دهند.
اگر هر یک از این شرایط در مورد شما صدق میکند یا به طور مکرر شاهد علائم گرسنگی و دریافت شیر مادر در نوزاد هستید به یک مشاور شیردهی یا متخصص تغذیه با شیر مادر مراجعه کنید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.