واکسن زدن نوزاد هنگام سرماخوردگی ؛ آری یا خیر؟
تزریق واکسن نوزاد در هنگام سرماخوردگی به جز در زمان تب شدید، ایرادی ندارد و منجر به تشدید عوارض نمی شود. در این مقاله درباره علائم سرماخوردگی نوزاد و واکسن زدن و مراقبت‌های لازم صحبت خواهیم کرد.
با نصب اپلیکیشن گهواره شما می‌توانید به ابزارهای بسیار کاربردی فرزندپروری از جمله برنامه واکسیناسیون یا ابزار مشاوره با پزشک دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که در اختیارتان قرار می‌گیرد.
ضرورت تزریق واکسن چیست؟
واکسن شامل ویروس یا باکتری کشته یا ضعیف شده است که از طریق تحریک سیستم ایمنی و ساخت پادتن، بدن کودک را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های کشنده مصون می‌کند. برخی واکسن‌ها برای ایجاد ایمنی کافی، به یک نوبت تزریق نیاز دارند. برخی دیگر برای حداکثر تاثیر به چند دوز یادآور نیاز دارند که باید در فواصل منظم دریافت شوند. هر کشوری بر اساس توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت و بیماری‌های شایع در آن کشور، برنامه و جدول واکسیناسیون کودکان 1402 را منطبق با شرایط و شیوع بیماری در آن کشور تنظیم می‌کند مانند واکسن ۱۸ ماهگی یا واکسن یک سالگی. به یاد داشته باشید اگر فاصله بین نوبت‌های تزریق واکسن، بیشتر از حد استاندارد شود، ممکن است اثر آن کاهش پیدا کند.
*واکسن ب ث ژ مخفف چیست و چه زمانی تزریق میشود
واکسن زدن نوزاد در سرماخوردگی؛ آری یا خیر؟
سرماخوردگی نوزاد به تنهایی هیچ مانعی برای تزریق واکسن نیست. تنها عاملی که باعث تاخیر در واکسن زدن نوزاد هنگام سرماخوردگی میشود، تب بالای ۳۸.۵ درجه مقعدی یا همراهی بیماری شدیدتری مانند عفونت ریه کودک است.
شما باید قبل از تزریق واکسن، ابتلای نوزاد به سرماخوردگی یا هر بیماری دیگر و همه‌ی داروهایی که نوزاد مصرف می‌کند را به پزشک اطلاع دهید. درصورتی که نوزاد شما تب بالای ۳۸.۵ داشته یا به دنبال سرماخوردگی دچار عفونت‌های شدیدتر شده باشد، احتمالا همه‌ی واکسن‌ها تا پایین آمدن تب و برطرف شدن نسبی بیماری به تاخیر می‌افتد؛ اما تصمیم‌گیری در این مورد را به پزشک بسپارید. پس واکسن زدن نوزاد در سرماخوردگی را بدون مشورت با او عقب نیندازید. در صورت عقب افتادن واکسن، در مورد زمان مراجعه بعدی با پزشک صحبت کنید.
برخلاف باور عموم، هیچ کدام از موارد زیر دلیلی بر ممنوعیت واکسن زدن کودک سرماخورده نیست:
- سرماخوردگی نوزاد با علائمی مانند تب خفیف، سرفه، گرفتگی و آبریزش بینی نوزاد
- بهبودی کودک از یک بیماری عفونی مانند عفونت ادراری که اخیرا رخ داده بوده است.
- مصرف آنتی‌بیوتیک به علت عفونت‌های ساده مثل عفونت گوش میانی
- شل بودن مدفوع کودک
- نارس بودن نوزاد و یا وزن کم هنگام تولد
- سابقه سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار در خانواده
- بیماری‌های پایدار و غیرپیش‌رونده عصبی مثل سندرم داون و فلج مغزی
- سوءتغذیه
*حتما بخوانید: بهترین شربت تب بر کودکان و دوز مناسب آن
مراقبت‌های بعد از واکسن زدن نوزاد سرماخورده
در حالت عادی پس از تزریق واکسن عوارضی مثل تب خفیف، درد و تورم محل تزریق و بی‌قراری کودک تاحدودی طبیعی است. واکسن زدن نوزاد سرماخورده ممکن است تب یا بی‌قراری او را تشدید کند. توصیه‌های زیر به شما کمک می‌کند تا در این شرایط نوزاد سرماخورده را آرام کنید:
- نوزاد را در آغوش بگیرید و محل واکسن را به آرامی نوازش کنید.
- طی ۲۴ ساعت اول، خنک کردن محل تزریق در کاهش درد و بی‌قراری نوزاد موثر است. اما از گذاشتن یخ به طور مستقیم خودداری کنید. اگر درد و تورم بعد از ۲۴ ساعت اول ادامه داشت، یک حوله گرم و مرطوب روی محل واکسن بگذارید. بهتر است این کار را در مقاطع زمانی کوتاه انجام دهید که پوست نوزاد نسوزد.
- در دو روز اول واکسیناسیون، مصرف بیشتر مایعات (شیر مادر یا سایر مایعات در نوزادان بالای شش ماه) و گذاشتن یک بالش زیر محل واکسن مانند بازو و بالا آوردن آن در آرام شدن نوزاد موثر است.
- در نوزادان بعد از شش ماهگی، مصرف مقدار کمی مایعات شیرین پیش از واکسیناسیون یا بلافاصله بعد از آن می‌تواند در تسکین درد موثر باشد.
- اگر گرفتگی بینی، نوزاد شما را آزار می‌دهد به کمک پوآر یا مکنده، ترشحات داخل بینی را تخلیه کنید. از قطره‌های سالین بینی هم غافل نشوید؛ چون سطح داخل بینی را مرطوب کرده و تخلیه ترشحات را آسان‌تر می‌کنند. پس در کاهش بی‌قراری نوزاد موثر است.
برای مطالعه بیشتر می‌توانید به مقاله درمان سرماخوردگی کودکان مراجعه کنید.
کنترل تب پس از واکسن زدن نوزاد در سرماخوردگی
- تب بعد از واکسن خصوصا واکسن زدن نوزاد هنگام سرماخوردگی، برای خانواده‌ها نگران کننده است. نوزادی که تب دارد بی‌قراری می‌کند و به مراقبت بیش‌تری نیاز دارد.
- در صورت بروز تب حفظ مایعات بدن اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند. تا جایی که نوزاد میل دارد از شیر مادر و پس از شروع غذای کمکی، از شیر و سایر مایعات مجاز به او بدهید.
- نوزاد را بیش از حد نپوشانید و درصورت نیاز او را پاشویه کنید.
- محیط خانه را خیلی گرم نکنید.
- مصرف شربت یا شیاف استامینوفن قبل و بعد از واکسن ، تب و درد نوزاد را تسکین می‌دهد. اما دوز مناسب آن باید با توجه به وزن کودک و توسط پزشک اندازه‌گیری شود تا موثر باشد و عارضه برجا نگذارد. تجویز استامینوفن به نوزادان زیر سه ماه، بدون اجازه پزشک ممنوع است. (در مورد شیاف استامینوفن 125 برای کودکان بیشتر بخوانید)
- اگر علی‌رغم مصرف استامینوفن، تب کودک بالاتر از ۳۸.۵ درجه بود به پزشک مراجعه کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد پایین آوردن تب، می‌توانید مقاله تب‌برها را مطالعه کنید.
آیا سرماخوردگی نوزاد باعث کاهش اثر واکسن میشود؟
هیچ مدرکی مبنی برای اینکه واکسن زدن نوزاد هنگام سرماخوردگی باعث کاهش تاثیر واکسن شده یا عوارض جانبی آن را افزایش دهد وجود ندارد؛ پس سرماخوردگی نوزاد و واکسن زدن هیچ تضادی باهم ندارند. در صورت استفراغ در کمتر از ۳۰ دقیقه پس از دریافت قطره خوراکی فلج اطفال، باید تجویز قطره تکرار شود.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.