حرف زدن کودک اوتیسم و درمان دیر حرف زدن+آموزشهای لازم
بیماری اوتیسم یک ناتوانی رشدی است که به دلیل تفاوتهای مغزی ایجاد میشود. کودکان مبتلا به بیماری اغلب در برقرای ارتباط و تعامل اجتماعی و یا داشتن رفتارها یا علایق محدود یا تکراری مشکل دارند. با این حال این بدین معنا نیست که آنها آموزش ناپذیراند. آنها نیز میتوانند به روشهای مختلفی برای یادگیری داشته باشند. در این مقاله گهواره قصد داریم به موضوع زمان و نحوه حرف زدن کودک اوتیسم بپردازیم. آیا کودکان اوتیسم حرف میزنند ؟ آیا آنها دیرتر به حرف میافتند؟ آیا به آموزشهای خاص اتیسمی نیاز دارند و ... پس با ما همراه باشید.
دیر حرف زدن کودک و اوتیسم
این یکی از اصلیترین سوالات در مورد زمان حرف زدن کودک اوتیسم است. آیا حرف زدن کودک اوتیسمی نسبت به کودکان دیگر با تاخیر همراه است؟ خیر به طور کلی تاخیر در حرف زدن از علائم اوتیسم نیست. بسیاری از این کودکان بدون هیچگونه نیاز به گفتار درمانی و کاردرمانی از حدود 12 تا 16 ماهگی شروع به حرف زدن میکنند.
تاخیر گفتار به همان اندازه که میتواند در کودکان غیراوتیسمی عادی باشد، در مورد حرف زدن کودک اوتیسم نیز ممکن است رخ دهد و طبیعی است. بنابراین هرگونه تاخیر احتمالی ارتباطی به اوتیستیک بودم کودک ندارد. مشکل در زمان حرف زدن کودکان اوتیسمی نیست بلکه آنها در ارتباط برقرار کردن مشکل دارند و نمیتوانند به خوبی از مهارتهای گفتاری خود استفاده کنند. همچنین بسیاری از آنها با ریتم و معنی کلمات و جملات مشکل دارند که باید روی آنها کار شود. شما میتوانید در مورد علائم هشداردهنده تاخیر تکاملی زبانی و ارتباطی در کودک در این مقاله بیشتر بخوانید.
مشکل حرف زدن بچههای اوتیسم چیست؟
سوالی که پیش میآید این است: پس مشکل حرف زدن در کودکان اوتیسم چیست؟ مشکل عدم تمرکز است. همانطور که میدانید کودکان اوتیسمی بیش از سایر کودکان روی چیزهای اطرافشان تمرکز میکنند و چون نسبت به دیگر کودکان علاقهای به برقراری ارتباط با دیگران ندارند، ممکن است دامنهی لغات آنها بسیار کند پیشرفت کند و از هم سالان خود عقب بمانند و مهارتهای زبانیشان بسیار کمتر یا با سرعتی بسیار کم توسعه مییابد.
مثلاً ممکن است یک کودک اوتیسمی ساعتها مشغول تماشا کردن یک پنکه سقفی شود و همین عدم تمرکز منجر به عدم توجه به والدین و عدم برقراری ارتباط با آنها میشود. ایا کودکان اوتیسم خوب میشوند؟ بعد از تشخيص اوتيسم، متاسفانه این بیماری هرگز به طور کامل خوب نمیشود با این حال تحقیقات نشان داده است که آموزش در پیشرفت کودکان بیتاثیر نیست. در یک مطالعه جدید نشان داد که حدود 30 درصد از کودکان اوتیستیک در سن 6 سالگی علائم خفیفتری نسبت به 3 سالگی دارند.
آموزش حرف زدن کودک اوتیسم
اینطور نیست که کودک اوتیسمی حرف نمیزند، آنها بلاخره حرف زدن را آغاز میکنند اما شما میتوانید از طریق آموزش این روند را تسریع کنید. در ادامه چندین ترفند برای کمک به آموزش حرف زدن در کودکان اوتیسمی آمده است:
ایجاد دلایل برای استفاده از زبان
آموزش یادگیری حرف زدن کودک اوتیسمی میتواند دشوارتر از دیگر کودکان باشد. با این حال اگر بتوانید دلایل خوبی به او برای استفاده از زبان بدهید، مهارتهای زبانیخود را زودتر پیشرفت میدهد. شما باید دلایلی ایجاد کنید که او به صورت روزانه مجبور به استفاده از کلمات شود. نباید ناامید شوید. مطمئناً کار کردن با کودکان اوتیسمی دشوارتر است اما ارزشش را دارد.
چطور میتوانیم برای حرف زدن کودک اوتیسم دلیل ایجاد کنیم؟ مثلاً اسباب بازی مورد علاقهاش را قایم کنید تا او مجبور شود از شما سراغش را بگیرد. یا میتوانید از وسایل سرگرم کنندهای مانند کتب مصور یا پاپ آپ برای جلب توجه او استفاده کنید و در مورد آنها با کودک صحبت کنید. نکتهای که در زمان حرف زدن با کودک اوتیسمی باید در نظر داشته باشید، داشتن مکثهای زیاد است. باید به آرامی صحبت کنید تا کودک بتواند متوجهی حرفهایتان شود و به خوبی گوش دهد. شما میتوانید این کار را در مورد تمام اشیای آرامشدهنده کودک انجام دهید.
استفاده از اسباب بازی
برای پشرفتن حرف زدن کودک اوتیسم میتوانید از انواع اسباب بازی استفاده کنید.بازی کردن میتواند نه تنها در مورد حرف زدن بلکه در دیگر زمینهها نیز فرصتهای یادگیری خوبی در اختیار کودکتان ایجاد کند. اسباب بازی نیازی ندارد بیش از حد پیچیده باشد. میتوانید با او شروع به چیدن یک پازل کنید و تکهها را در دستتان نگه دارید تا زمانی که او از شما بخواهد آنها را به او بدهید و اینگونه مجبور به حرف زدن شود.
استفاده از مدل و تمثیل
چه در مورد حرف زدن کودک اوتیسم یا دیگر کودکان، استفاده از مثال و مدل به تقویت یادگیری کمک میکند. منظور از مدل سازی در زمان حرف زدن، صحبت کردن در مورد کاری ست که دارید انجام میدهید. مثلاً در حیم کار کردن آن را توضیح دهید : من دارم آشپزی میکنم. میخواهم برایت غذا بپزم. تو غذا بخوری و ... فقط توجه داشته باشید کلمات و جملات ساده و در سطح یادگیری کودکتان باشد استفاده کنید.
یا برعکس آن را نیز میتوانید انجام دهید. مثلاً وقتی احساس میکنید به کمک نیاز دارد، در حالی که به او کمک میکنید، کلمهی «کمک» را به زبان بیاورید. در مدل سازی از جملات 2 تا 3 کلمهای ساده استفاده کنید تا کلمات در ذهنش نقش ببندند.و جملهی خود را چند بار تکرار کنید.
تقویت مهارتهای کودک
از مهارتهایی که یاد گرفته شده است میتوانید برای کمک به حرف زدن کودک اوتیسم خود استفاده کنید. و همزمان هم مهارت مربوطه را توسعه دهید و هم حرف زدن را به او یاد دهید. مهم این است که پله پله پیش بروید. مثلاً روی مهارت خوشآمد گویی کودکتن کار کنید. وقتی از جایی به خانه میآیید در اولین گام تنها با برقراری یک ارتباط چشمی بسنده کنید. و وقتی او به همین ارتباط چشمی عادت کرد، حالا نوازش و لبخند زدن را به آن اضافه کنید و وقتی به این قسمت نیز عادت کرد، به مرور از کلمات مناسب مانند «سلام» «چطوری» و ... استفاده کنید. وقتی به یک سری حروف پایه با شما عادت کرد حالا میتوانید این مهارت را در مورد احوالپرسی با دیگر افراد نیز شروع کنید.
پاداش دادن
یکی از اصلیترین متدهای آموزشی برای کودکان، پاداش دادن به کارهای خوب است. منظور از پاداش، یک چیز خارج از عرف و عجیب و غریب نیست. مثلاً همانطور که در بالا اشاره شد، وقتی از شما در مورد اسباب بازی محبوبش میپرسد، میتوانید با دادن اسباب بازی، به او پاداش بدهید. یا حتی در حد یک لبخند یا نوازش در پاسخ به حرفهایش و حتی همینکه نشان دهید به شنیدن حرفهایش خیلی علاقه دارید.
ماساژ صورت کودک برای حرف زدن
تمرینهای فیزیکی مانند ماساژ نیز میتوانند به نرم شدن عضلات و تقویت حرف زدن کودک اوتیسم کمک کنند. برای این کار روی صورت کودک خود با انگشت اشاره و وسط دایرههایی کشیده و آن را ماساژ دهید. محکم اما به آرامی روی گونههای کودک خود فشار دهید، در حالی که به سمت لبها حرکت میکنید، 3 تا 5 بار این کار را انجام دهید. همچنین در یک حرکت دیگر در حالی که به سمت مرکز لبها حرکت میکنید، 3-5 دایره کوچکتر نیز روی لبها ایجاد کنید. این کار را به صورت آزاردهنده انجام ندهید و زمانی را انتخاب کنید که کودک آرام و در کنار شماست.
سخن پایانی
متاسفانه دقیقاً مشخص نیست که چرا بچه ها اوتیسم میگیرند اما چیزی که حتمی ست این است که بزرگ کردن این کودکان با چالشهای بیشتری همراه است. حرف زدن کودک اوتیسم بیشتر از کودکان دیگر به توجه و تمرین نیاز دارد اما شدنی ست. به مرور دامنهی لغاتشان افزایش مییابد و میتوانند بهتر ارتباط بگیرند. شما میتوانید برای آموزش کودک با توجه به شرایط خاص خودش از پزشک نیز مشاوره بگیرید.