شکستگی استخوان در کودکان و انواع آن

الگوی شکستگی استخوان در کودکان از بزرگسالان متفاوت است. احساس درد، تورم، گرمی و قرمزی و ... تنها بخشی از روشهای ظاهری تشخیص شکستگی هستند. ثابت نگه داشتن بخش شکسته و استفاده از کمپرس یخ از جمله عملیاتی است که می توانید تا مراجعه به پزشک انجام دهید. در ادامه به بررسی انواع شکستگی استخوان در کودکان، اینکه برای شکستگی چه بخوریم و علائم شکستگی استخوان در کودکان و تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.

با نصب اپلیکیشن گهواره شما می‌توانید به ابزارهای کاربردی فرزند پروری مانند مشاوره با پزشک دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید.

علت شکستگی استخوان در کودکان

آسیب‌دیدگی ناشی از بازی و ورزش دلیل بیشتر شکستگی‌های استخوان در کودکان است. تغذیه نامناسب، رژیم غذایی با مقدار ناکافی کلسیم و چاقی می‌تواند خطر شکستگی استخوان در کودکان را افزایش دهد.

نصب اپلیکیشن گهواره

تشخیص شکستگی استخوان در کودکان

تشخیص فوری شکستگی در کودکان، بسیار اهمیت دارد. برای تشخیص شکستگی استخوان در کودکان لازم است که علائم شکستگی را بشناسید.

• احساس درد به‌خصوص هنگام حرکت قسمت آسیب‌دیده
• تورم اندام یا محل شکستگی
• کبودی یا قرمزی
• گرمی محل شکستگی
• ناهنجاری یا تغییر شکل اندام نسبت به حالت عادی
• احساس گزگز و مورمور شدن

چگونه با شکستگی استخوان در کودکان برخورد کنیم؟

• بهترین اقدام بعد از شکستگی استخوان در کودکان، سعی در ثابت نگه داشتن عضو آسیب‌دیده است. مثلا اگر شکستگی در اندام فوقانی رخ داده است، برای کاهش حرکت دست، سعی کنید آن را از زیر ساعد به گردن ببندید و گردن را پشتیبان دست قرار دهید. البته اگر شکستگی باز رخ داده و استخوان شکسته از پوست بیرون زده، بهتر است از حرکت زیاد خودداری کنید تا عروق و اعصاب آسیب نبیند.
• استفاده از کیسه‌های یخ و قراردادن آن در قسمت شکستگی نیز می‌تواند به کاهش ورم و درد کمک کند. متاسفانه هنوز به کارگیری باورهای قدیمی مثل گرم کردن محل شکستگی دیده می‌شود. استفاده از کیسه‌ یخ و سرد کردن محل آسیب باعث انقباض عروق در ناحیه و درنتیجه کاهش گردش خون، التهاب، ورم و درد می‌شود. 
• اگر شکستگی در پا رخ داده است، از عوامل فشار مانند ایستادن و راه رفتن بکاهید و یا از عصا استفاده کنید.
• حتما در شکستگی نوع باز از کوچک‌ترین حرکت در ناحیه آسیب دیده جلوگیری کنید و فورا با اورژانس تماس بگیرید. در شکستگی نوع باز، استخوان از جای قبلی خود خارج و باعث جراحت پوست، اعصاب و عروق ناحیه می‌شود.

انواع شکستگی استخوان در کودکان

شکستگی بینی در کودکان

• علائم شکستگی بینی در کودکان به غیر از درد و تورم بینی شامل خون‌ریزی، کبودی زیر چشم و اختلال در تنفس است. بعد از شکستگی لازم است کودک تا مدتی به حالت نشسته بماند و سرش را بالا نگه دارد. با این کار به کاهش تورم و جمع شدن خون در بینی کمک می‌کند. استفاده از کیسه یخ و مسکن نیز در کاهش درد موثر است.
• علائمی مثل عدم توقف در خون‌ریزی بینی، ریزش مایع شفاف از بینی، از دست دادن هوشیاری، سردرد و گردن‌درد، تهوع و استفراغ و اشکال در دید، علائم خطرناکی به شمار می‌روند.
•  شکستگی‌های بینی معمولا نیاز به گچ گرفتن دارند. موارد پیچیده‌تر نیاز به جراحی دارد. ممکن است بعد از بهبود، بینی به شکل قبلی خود نباشد. گاهی در صورت انحراف تیغه بینی، با استفاده از بیهوشی استخوان‌ها را جابه‌جا می‌کنند.

شکستگی ابرو و جمجمه در کودکان

در شکستگی‌های صورت و جمجمه از جمله شکستگی ابرو، علائمی مانند مشکل در بینایی، درد در هنگام حرکت چشم، پلک‌های متورم و بی‌حسی صورت دیده ‌می‌شود. بنابراین در صورت مواجهه با آسیب این منطقه، حرکات چشم و دید کودک خود را بررسی کنید و به اورژانس مراجعه کنید. در صورت شدید بودن شکستگی، باید عمل جراحی صورت گیرد، تا استخوان‌ها به وضیعت طبیعی خود برگردند. 

شکستگی ترقوه یا شانه در کودک

بارزترین علائم در کودکی که دچار شکستگی ترقوه شده، درد شدید در ناحیه شانه و مشکل در حرکت بازو دیده است. علائم شایع در شکستگی‌ها و همچنین افتادگی شانه رو به پایین و جلو از دیگر علائمی است، که بعد از شکستن ترقوه دیده می‌شود. بهبود این شکستگی در کودکان معمولا سه تا شش هفته طول می‌کشد. همین زمان طول می‌کشد تا شانه دوباره قدرت قبل خود را به دست آورد. 

برای مراقبت همه مواردی که در بالاتر گفته شد، به کار می‌روند. اگر کودک در هنگام خواب دچار مشکل یا درد شد، از بالش‌های اضافی برای صاف نگه داشتن بالاتنه و شانه او استفاده کنید. 

شکستگی بازو در کودکان

در شکستگی بازو در کودکان به علاوه علائمی که در انواع شکستگی‌ها دیده می‌شود، موارد زیر هم دیده می‌شود: 

• ناهنجاری در شکل بازو
• خم شدن مچ
• ضعف یا بی‌حسی در بازو، دست و انگشتان کودک
• ناتوانی در چرخاندن بازو و نشان دادن کف دست و یا پشت دست

بهتر است در دوران بهبود بیماری کودکان نوپا، بازوی کودک همواره بالاتر از سطح قلب او قرار گیرد. این عمل به کاهش تورم و درد کمک می‌کند. 

مطمئن شوید در دست بسته شده به گردن، حالت دست به صورتی است که انگشت‌ها بالاتر از آرنج قرار دارند. ورزش و بازی‌های پرجنب‌و‌جوش بین چهار تا شش هفته بعد از برداشتن گچ برای کودک ممنوع است. در صورتی که جراحی انجام گرفته‌باشد، زمان اجتناب از ورزش تا دو الی سه ماه ادامه می‌یابد.

شکستگی آرنج در کودکان

کجی ساعد و آرنج، تورم، درد حاد، عدم توانایی در حرکت آرنج و کبودی در محل شکستگی از بارزترین علائم وجود شکستگی آرنج هستند. مراقبت از شکستگی آرنج، به خاطر نزدیکی آن به مفصل حائز توجه است. اغلب برای ثابت نگه داشتن آرنج، دست را گچ می‌گیرند و به گردن می‌بندند. اما باتوجه به روند سریع بهبود در کودکان، مواردی نیز دیده شده که کودک بدون گچ‌گرفتن آرنج بهبود یافته است. تشخیص نیاز به گچ‌گرفتن و آتل‌بندی در کودک به عهده پزشک است. معمولا در شکستگی آرنج در کودکان، بعد از چهار هفته گچ را باز می‌کنیم. با عکس برداری، از بهبود شکستگی استخوان در کودکان مطمئن می‌شویم.

شکستگی مچ پا در کودکان

شکستگی مچ پا یک آسیب شایع در کودکان است. شکستگی مچ پا در کودکان، معمولا ناشی از ورزش و پیچ‌خوردن مچ اتفاق می‌افتد. این شکستگی شامل شکستگی در یک یا بیشتر از یک استخوان در مچ‌ پا است. شکستگی‌های جزئی مچ پا در کودکان با گچ‌گیری و یا آتل بندی درمان شده و شکستگی‌های پیچیده‌تر تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند. سوال والدین این است که آیا فرزند ما می‌تواند روی مچ شکسته‌اش راه برود؟

در هر نوع از شکستگی کم کردن فشار و کاهش حرکت استخوان آسیب‌دیده کمک کننده است. پس در صورت شکستگی مچ پا در کودک، او باید بیشتر استراحت کند. اما در شکستگی‌های جزئی، راه رفتن نمی‌تواند خیلی آسیب‌رسان باشد. استفاده از عصا هنگام راه رفتن می‌تواند فشار وارده بر روی مچ پا را کاهش دهد. شکستگی های مچ پا در کودکان طی 6 تا 12 هفته بهبود می یابد. 

تشخیص پیچ خوردگی مچ‌پا کودک از شکستگی آن

پیچ‌خوردگی مچ پا یا یه اصطلاح رگ‌به‌رگ شدن، از آسیب‌های شایع در کودکان است. این اتفاق معمولا حین ورزش‌هایی که حرکات پرشی دارند، اتفاق می‌افتد. کشیدگی رباط مچ‌پا، عارضه اصلی در پیچ‌خوردگی مچ‌پا است. در پیچ‌خوردگی مچ پا، درد در ناحیه خارجی مچ، به خصوص درهنگام حرکت دادن مچ به صورت چرخشی، دیده می‌شود. علائم دیگری چون کبودی و تورم نیز ممکن است، دیده شود. 

به دلیل شباهت علائم پیچ خوردگی به شکستگی، لازم است تشخیص توسط پزشک صورت گیرد. پزشک این کار را با گرفتن یک رادیوگرافی ساده انجام می‌دهد. در مواردی برای اطمینان از نبودن آسیب جدی از ام‌آر‌آی نیز استفاده می‌کند.

شکستگی استخوان ران در کودکان

شکستگی استخوان ران در کودک با عدم توانایی کودک در راه رفتن، تورم، درد شدید در ناحیه پایین تنه و تغییر شکل همراه است. شکستگی استخوان ران در کودکان، معمولا به دلیل افتادن از ارتفاع و یا پیچ خوردگی مفصل لگن اتفاق می-افتد. بهبودی استخوان ران کمی بیشتر از سایر استخوان‌ها طول می‌کشد. دوره بهبود در برخی از شکستگی‌ها حتی تا 12ماه هم ادامه می‌یابد. 

عوارض شکستگی ران در کودکان  

شکستگی استخوان ران کودک بیشتر از شکستگی در نقاط دیگر، تهدید‌کننده روند رشد کودک است. ممکن است طول پای شکسته طی سال‌ها کوتاه‌تر از پای سالم شود. برای همین ممکن است، کودک آسیب‌دیده، برای اطمینان از روند رشد طبیعی استخوان، سال‌ها زیر نظر پزشک قرار گیرد.

درمان شکستگی استخوان در کودکان

هدف از درمان شکستگی استخوان در کودک، کنترل درد تا حد ممکن، کمک به بهبود استخوان و جلوگیری از عوارض بعد از شکستگی است، تا کودک بتواند مجدداً از استخوان شکسته استفاده کند. درمان‌های رایج شکستگی استخوان در کودکان عبارتند از:

• گچ‌گیری و آتل‌بندی: گچ‌گیری و آتل‌بندی باعث می‌شود که استخوان طی جوش خوردن در جای صحیح خود قرار گیرد. 
• تجویز دارو: برخی داروها برای کاهش درد شکستگی به کار می‌روند. مسکن‌های غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن داروهایی هستند که به کاهش تورم، درد و تب کمک می‌کند. داروی استامینوفن، کاهش‌دهنده تب و درد است که بدون نسخه هم قابل دسترس است. اما قبل از استفاده درباره دوز و زمان مصرف آن سوال کنید. 
• کشش استخوان‌ها: این روش باعث می‌شود عضلات و تاندون‌های اطراف استخوان دچار شکستگی به آرامی کشیده و بلند شوند تا اجازه دهند استخوان در حالت تَراز بهبود یابد.

در موارد زیر، نیاز به جراحی استخوان شکسته داریم:

• شکستگی نوع باز و ایجاد جراحت پوست در محل شکستگی 
• مواردی که با گچ و آتل بندی هم استخوان در محل مناسب خود ثابت نمی‌شود.
• استخوان در وضعیت بدی، روند بهبود و جوش خوردن را آغاز کرده باشد.
• شکستگی‌هایی که مفصل را درگیر می‌کنند: مثل شکستگی در مچ دست و پا. 
• اگر در شکستگی در کودکان، رگ‌ها و اعصاب منطقه را نیز درگیر کند، ترمیم آن‌ها با جراحی انجام می‌شود.

مراقبت‌های پس از شکستگی در کودکان

بعد از بازکردن گچ، کودک ممکن است از خارش و خشکی ایجاد شده در پوست، شکایت کند. در این مواقع بهتر است پوست با آب گرم و صابون شسته شود. برای برطرف‌‌کردن خشکی از مرطوب‌کننده‌های غیرعطری استفاده کنید. بعد از شکستگی، برای ترمیم استخوان، بدن کودک به کلسیم نیاز دارد. از مواد‌ غذایی سالم مانند گوشت، ماهی، شیر، پنیر، ماست و آجیل استفاده کنید. در دوره بهبود باید فعالیت کودک را، حتی در هنگام خواب هم کنترل کرد. در صورت درد درمان‌های غیردارویی را در الویت قرار داد. در صورت استفاده از مسکن‌ها، این عمل را با آگاهی کامل از دوز مناسب و ویژگی‌های دارو انجام دهید. بعد از بهبود کامل نیز لازم است درباره بازگشت به فعالیت‌های ورزشی، از پزشک مشاوره بخواهید.

روند بهبود شکستگی استخوان در کودکان معمولا به صورت طبیعی پیش می‌رود اما ممکن است طی این دوران مشکلاتی به وجود بیاید که برخی از آن‌ها مشکلاتی جدی هستند و نیاز است که در صورت مشاهده هر یک با پزشک تماس برقرار کرد. این مشکلات عبارتند از:

1. بدترشدن درد شکستگی حتی بعد از مصرف دارو و استراحت
2. بی‌حس شدن ناحیه یا نواحی اطراف منطقه آسیب.
3. تورم، سردی و رنگ‌پریدگی پوست در کودک
4. عدم توانایی کودک در حرکت
5. مشاهده تب در کودک
6. خون‌ریزی یا کبودی و خون‌مردگی دوباره در ناحیه شکستگی استخوان در کودکان
7. ایجاد تشنج یا مشکل در تنفس بعد از شکستگی‌های سر