علائم نازایی قبل از ازدواج چیست؟ - گهواره
بسیاری از افراد پیش از ازدواج دغدغۀ بچهدار شدن دارند یا درگیر بیماریهایی هستند که آنها را نسبت به نازایی مشکوک میکند. در ادامۀ این مقاله راجعبه نشانههایی صحبت میکنیم که پیش از ازدواج خبر از احتمال نازایی میدهد. باید توجه داشت که هر کدام از این نشانهها ممکن است نتیجۀ بیماری مهمی باشد که بارداری را ناممکن کند. بنابراین خوب است که علاوهبر آگاهی از نشانهها با بیماریها و داروهایی هم که بر قدرت باروری تأثیر میگذارند آشنا شویم. با این حال نباید فراموش کرد که در تعریف علمی، نازایی زمانی رخ میدهد که زوجی یک سال، بدون استفاده از راههای پیشگیری از بارداری، بهطور منظم، رابطۀ جنسی داشته باشند و بارداری رخ ندهد. بنابراین آنچه در ادامه میخوانید، در اغلب موارد، دربارۀ احتمال نازایی است و دلیل بر نازایی مطلق نیست.
همچنین میتوانید با نصب اپلیکیشن گهواره در مورد دانستنی های پیش از بارداری و بهبود باروری بیشتر بدانید و از تبادل نظر با سایر مادران بهرهمند شوید.
- علائم و نشانههای نازایی در دختران، قبل از ازدواج
- علائم و نشانههای نازایی در پسران، قبل از ازدواج
- عوامل مربوط به سبک زندگی در دختران و پسران که سبب نازایی میشود
- بیماریهایی که احتمال نازایی را در دختران افزایش میدهند
- بیماریهایی که احتمال نازایی را در پسران افزایش میدهند
- داروهایی که قبل از ازدواج احتمال نازایی را افزایش میدهد
- آزمایش تشخیص نازایی قبل از ازدواج در دختران و پسران
علائم و نشانههای نازایی در دختران، قبل از ازدواج
دختران باید پیش از ازدواج از بدن خود شناخت داشته باشند و با دیدن هر تغییری به پزشک مراجعه کنند، زیرا در بسیاری مواقع این نشانهها خبر از بیماریای میدهد که ممکن است منجر به نازایی شود:
ـ دورههای پریود غیر طبیعی، شدیدتر یا سبکتر از معمول
ـ پریودهای نامنظم
ـ شروع نشدن دورههای پریودی در زمان بلوغ یا قطع شدن آن
ـ دردهای غیر طبیعی کمر و لگن در دورۀ پریود
ـ ترشحات غیر طبیعی واژن یا تغییر رنگ یا بوی این ترشحات
ـ نشانههای ناشی از اختلالات هورمونی:
- رشد موهای تیره پشت لب، روی سینه و چانه
- افزایش آکنه
- ریزش و نازک شدن موها
- افزایش غیر طبیعی وزن
علائم و نشانههای نازایی در پسران، قبل از ازدواج
پسران هم باید از بدن خود شناخت داشته باشند و به تغییراتی که در بدنشان رخ میدهد حساس باشند، زیرا بسیاری از نشانهها ناشی از بیماریهای جدیتری هستند که ممکن است سبب بروز ناباروری در آنها شود.
ـ تغییرات در رشد مو
ـ تغییرات در میل جنسی
ـ درد یا تورم بیضهها
ـ مشکلات نعوظ و انزال
ـ کوچکی و سفتی بیضهها
عوامل مربوط به سبک زندگی در دختران و پسران که سبب نازایی میشود
نباید فراموش کنیم که بسیاری از عادتها و تصمیمهای امروز ما بر وضعیت جسمی ما در آینده موثر است. بنابراین خوب است بدانیم چه عادتهایی در نوجوانی و پیش از ازدواج ممکن است در آینده بر فرایند بارداری تأثیر سوء داشته باشد:
ـ کشیدن سیگار
ـ نوشیدن مشروبات الکلی
ـ مصرف مواد مخدر
ـ قرار گرفتن در معرض سموم
ـ چاقی، مخصوصاً در دختران
ـ قرار گرفتن دستگاه تناسلی پسران در گرمای زیاد
بیماریهایی که احتمال نازایی را در دختران افزایش میدهند
بارداری فرآیندی چندوجهی است و عوامل بسیار متعددی بر آن اثرگذار است، مانند سن مادر، کیفیت تخمک، اختلالات کروموزومی والدین، سلامت و قدرت رحم و...، اما بعضی بیماریها در دختران باردار شدن را سخت میکند و احتمال نازایی را افزایش میدهد. شایعترینِ آنها عبارت است از:
ـ اندومتریوز و بارداری (وضعیتی که در آن بافتی شبیه به پوشش داخل رحم یا آندومتر خارج از رحم رشد میکند)
ـ فیبروم رحم
ـ هیدروسالپنکس یا مسدود شدن لولۀ رحم
ـ پولیپ آندومتر
ـ مشکلات تیروئیدی (پرکاری و کمکاری تیروئید، هر دو، ممکن است تخمکگذاری را مختل کند).
ـ نارسایی زودرس تخمدان (زمانی که عملکرد تخمدانها پیش از 40 سالگی متوقف میشود.)
ـ جراحی و بیماریهای التهابی لگن که ممکن است به لولههای فالوپ، که تخمدان را به رحم متصل میکند، صدمه بزند.
بیماریهایی که احتمال نازایی را در پسران افزایش میدهند
معمولاً وقتی صحبت از نازایی میشود، وضعیت جسمی و سلامت مادر در نظر گرفته میشود، ولی وضعیت جسمی و سلامت پدر هم همان اندازه مهم و اثرگذار است. برای بارور کردن تخمک، بدن مرد باید اسپرم سالم بسازد. همچنین باید نعوظ داشته باشد و انزال کند تا اسپرم به تخمک برسد. در هر کدام از این مراحل اگر اختلالی ایجاد شود، باروری اتفاق نمیافتد.
مشکلات مربوط به تولید اسپرم شایعترین علت ناباروری در مردان است؛ اسپرم ممکن است رشد کافی نداشته باشد، شکل غیر عادی داشته باشد یا قادر به شنا نباشد. در برخی موارد ممکن است تعداد اسپرم کافی نباشد یا بدن مرد اصلاً اسپرم تولید نکند. اختلالات اسپرم علائم و نشانههای بارزی ندارد، ولی خوب است بدانیم چه بیماریهایی ممکن است سبب بروز این مشکلات شود:
ـ عفونت یا التهاب بعد از بلوغ، مانند مبتلا شدن به اوریون بعد از بلوغ
ـ اختلالات هورمونی یا اختلال در کارکرد غدۀ هیپوفیز
ـ بیماریهای ژنتیکی، مانند فیبروز کیستیک (Cystic fibrosis) یا هموکروماتوز (Hemochromatosis)
ـ بیماریهایی که مجرای حرکت منی را مسدود میکند که ممکن است نقص ژنتیکی و مادرزادی باشد یا بر اثر عفونت یا التهاب ناشی از بیماریهای مقاربتی به وجود آمده باشد.
ـ بیماریهایی که نعوظ یا انزال را مختل میکند، مانند بیماریهای کبدی یا کلیوی
ـ التهاب پروستات
ـ آسیب رسیدن به بیضهها یا پایین نیامدن آنها
ـ بیماری خودایمنی که بدن علیه اسپرم آنتیبادی میسازد
ـ بلوغ زودرس یا دیررس
داروهایی که قبل از ازدواج احتمال نازایی را افزایش میدهد
مصرف بعضی داروها روند باروری در مردان و بارداری در زنان را به تأخیر میاندازد. خوب است پیش از ازدواج از عوارض این داروها آگاه باشیم تا واقعبینانهتر بتوانیم، بعد از ازدواج، برای بچهدار شدن اقدام کنیم. ازجملۀ این داروها میتوان به این موارد اشاره کرد:
ـ داروهای ضد افسردگی یا فشار خون بالا ممکن است در مردان و پسران جوان بر نعوظ اثر بگذارد.
ـ داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن یا آسپرین، باردار شدن را مشکل میکند.
ـ داروهای شیمیدرمانی هم ممکن است در زنان سبب نارسایی تخمدان شود.
ـ اسپیرونولاکتون، که برای درمان احتباس مایعات مصرف میشود، بارداری را به تأخیر میاندازد.
ـ سولفاسالازین تعداد اسپرمها را کاهش میدهد، اما تأثیر آن موقتی است و با قطع مصرف دارو تعداد اسپرم به حالت عادی برمیگردد.
ـ استروئیدهای آنابولیک، که اغلب برای ساخت عضله و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میشود، سبب کم شدن تعداد اسپرم و کاهش تحرک اسپرم میشود.
ـ بعضی داروهای گیاهی، مانند عصارۀ گیاه چینی (Tripterygium wilfordii)، ممکن است تعداد اسپرم را کاهش دهد یا اندازۀ بیضهها را کوچک کند.
آزمایش تشخیص نازایی قبل از ازدواج در دختران و پسران
علاوهبر این نشانهها، و آگاهی از بیماریهایی که باروری زوج را تحت تأثیر قرار میدهد، با مراجعه به پزشک و انجام دادن آزمایشهایی میشود تا حدی از قدرت باروری دو طرف اطمینان حاصل کرد. برای آقایان، این آزمایشها شامل آزمایشهای هورمونی و آزمایش اسپرم است و برای خانمها نیز آزمایشهای هورمونی و سونوگرافی رحم و تخمدانها انجام میشود.
منابع: