هیستروسکوپی چیست و انجام آن چه ضرورتی دارد؟

هیستروسکوپی روشی است که به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل رحم را به منظور تشخیص و درمان علل خونریزی غیرطبیعی بررسی کند. هیستروسکوپی با استفاده از یک هیستروسکوپ، یک لوله نازک و نورانی که برای بررسی دهانه رحم و داخل رحم وارد واژن می‌شود، انجام می‌شود. برای برداشتن پولیپ، فیبروم و چسبندگی می‌توان از هیستروسکوپی جراحی استفاده کرد. در ادامه بیشتر در مورد این روش توضیح خواهیم داد.

شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن گهواره به ابزارهای بسیار کاربردی مانند مشاوره پزشک دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.

روش کار در هیستروسکوپی چگونه است؟

هیستروسکوپی روشی است که می‌تواند هم برای تشخیص و هم برای درمان علل خونریزی غیرطبیعی استفاده شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا با ابزاری به نام هیستروسکوپ داخل رحم را بررسی و ارزیابی کند. هیستروسکوپ یک لوله نازک و روشن است که برای بررسی دهانه رحم و داخل رحم وارد واژن می شود. هیستروسکوپی می تواند بخشی از فرآیند تشخیص یا یک روش جراحی باشد.

با اپلیکیشن گهواره، سیکل پریودت رو دنبال کن تا شانس بارداریت رو بالا ببری.

نصب اپلیکیشن گهواره

هیستروسکوپی تشخیصی چیست؟

از هیستروسکوپی تشخیصی برای تشخیص مشکلات رحم استفاده می‌شود. هیستروسکوپی تشخیصی برای تایید نتایج سایر آزمایش‌ها مانند هیستروسالپنگوگرافی (HSG) نیز استفاده می‌شود. HSG یک آزمایش رنگی اشعه ایکس است که برای بررسی رحم و لوله‌های فالوپ کاربرد دارد. هیستروسکوپی تشخیصی اغلب می‌تواند در مطب انجام شود. علاوه بر این، هیستروسکوپی را می‌توان با سایر روش‌ها مانند لاپاراسکوپی یا قبل از روش‌هایی مانند اتساع و کورتاژ (D&C) استفاده کرد. در لاپاراسکوپی، پزشک یک آندوسکوپ (لوله باریک مجهز به دوربین فیبر نوری) را در شکم قرار می دهد تا قسمت بیرونی رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را مشاهده کند. آندوسکوپ از طریق برشی که از داخل یا زیر ناف ایجاد می‌شود، وارد می‌شود.

هیستروسکوپی جراحی چیست؟

هیستروسکوپی جراحی برای اصلاح یک وضعیت غیر طبیعی که در طول هیستروسکوپی تشخیصی تشخیص داده شده است، استفاده می‌شود. اگر در طول هیستروسکوپی تشخیصی یک وضعیت غیرطبیعی تشخیص داده شد، می‌توان همزمان هیستروسکوپی جراحی را انجام داد و نیازی به جراحی دوم نیست. در طول هیستروسکوپی، ابزارهای کوچکی که برای اصلاح وضعیت استفاده می‌شوند از طریق هیستروسکوپ وارد می‌شوند و درمان ناباروری با روش هیستروسکوپی انجام پذیر است.

چه زمانی از هیستروسکوپی جراحی استفاده می‌شود؟

پزشک ممکن است هیستروسکوپی را برای اصلاح شرایط رحمی زیر انجام دهد:

• پولیپ رحم و فیبروم رحم

از هیستروسکوپی برای از بین بردن این ضایعات غیر سرطانی موجود در رحم استفاده می‌شود.

• چسبندگی

سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم نوارهایی از بافت اسکار است که می‌تواند در رحم ایجاد شود و ممکن است منجر به تغییر در جریان قاعدگی و همچنین ناباروری شود. هیستروسکوپی می‌تواند به پزشک کمک کند تا چسبندگی‌ها را پیدا کرده و از بین ببرد.

• سپتوم

هیستروسکوپی می‌تواند به تعیین اینکه آیا سپتوم رحم یا یک ناهنجاری (نقص) رحم مادرزادی در فرد وجود دارد یا خیر، کمک کند.

• خونریزی غیرطبیعی

هیستروسکوپی می‌تواند به شناسایی علت جریان شدید یا طولانی قاعدگی و همچنین خونریزی بین دوره‌ها یا بعد از یائسگی کمک کند. ابلیشن آندومتر روشی است که در آن هیستروسکوپ به همراه سایر ابزارها برای از بین بردن پوشش رحم به منظور درمان برخی از علل خونریزی شدید استفاده می‌شود.

بهترین زمان انجام عمل هیستروسکوپی روز چندم پریودی است؟

پزشک ممکن است برنامه ریزی هیستروسکوپی را برای هفته اول پس از قاعدگی توصیه کند. این زمان به پزشک بهترین دید را از داخل رحم ارائه می دهد. هیستروسکوپی نیز برای تعیین علت خونریزی یا لکه‌ بینی غیرقابل توضیح در زنان یائسه انجام می شود.

موارد استفاده از هیستروسکوپی

اگرچه مزایای زیادی در ارتباط با هیستروسکوپی وجود دارد، اما ممکن است برای برخی از بیماران مناسب نباشد.

• بررسی علائم یا مشکلاتی مانند پریودهای سنگین، خونریزی غیر معمول واژینال، خونریزی پس از یائسگی، درد لگن، سقط‌های مکرر یا مشکل در باردار شدن
• تشخیص شرایطی مانند فیبروم‌ها و پولیپ‌ها (پیشرفت‌های غیر سرطانی در رحم)
• درمان شرایط و مشکلاتی مانند برداشتن فیبروم‌ها، پولیپ‌ها، دستگاه‌های جابجا شده داخل رحمی (IUD) و چسبندگی‌های داخل رحمی (بافت اسکار که باعث عدم قاعدگی و کاهش باروری می‌شود)

هیستروسکوپی چگونه انجام می شود؟

قبل از عمل، پزشک ممکن است برای کمک به آرامش شما یک آرام بخش تجویز کند. سپس برای بیهوشی آماده خواهید شد. بعد از بیهوشی مراحل زیر به ترتیب طی می‌شود تا هیستروسکوپی انجام شود :

پزشک دهانه رحم شما را باز می‌کند تا هیستروسکوپ را بگذارد.

هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم به داخل رحم وارد می‌شود.

سپس گاز دی اکسید کربن یا محلول مایع از طریق هیستروسکوپ وارد رحم می‌شود تا آن را منبسط کرده و خون یا مخاط را پاک کند.

در مرحله بعد، نوری که از هیستروسکوپ تابیده می‌شود، به پزشک اجازه می‌دهد رحم و منافذ لوله‌های فالوپ را به داخل حفره رحم ببیند.

در نهایت، در صورت نیاز به انجام عمل جراحی، ابزارهای کوچکی از طریق هیستروسکوپ وارد رحم می‌شوند.

زمان لازم برای انجام هیستروسکوپی می‌تواند از کمتر از پنج دقیقه تا بیش از یک ساعت متغیر باشد. طول این روش بستگی به تشخیصی یا جراحی بودن آن و انجام همزمان یک روش اضافی مانند لاپاراسکوپی دارد. با این حال، به طور کلی هیستروسکوپی تشخیصی زمان کمتری نسبت به عمل جراحی نیاز دارد.

مزایای هیستروسکوپی چیست؟

در مقایسه با سایر روش‌های تهاجمی‌، هیستروسکوپی ممکن است مزایای زیر را داشته باشد:

• بستری کوتاه‌تر در بیمارستان
• زمان بهبودی کوتاه‌تر
• پس از جراحی به داروهای مسکن کمتری نیاز است.
• اجتناب از هیسترکتومی
• اجتناب احتمالی از جراحی باز شکم

هیستروسکوپی چقدر ایمن است؟

هیستروسکوپی یک روش نسبتا ایمن است. با این حال، مانند هر نوع جراحی، ممکن است عوارضی هم داشته باشد.  ممکن است. عوارض هیستروسکوپی در کمتر از 1 درصد موارد رخ می‌دهد.

• خطرات مرتبط با بیهوشی
• عفونت
• خونریزی شدید
• آسیب به دهانه رحم، رحم، روده یا مثانه
• اسکار داخل رحمی
• واکنش به ماده ای که برای انبساط رحم استفاده می‌شود.

نکاتی در مورد هیستروسکوپی

می‌توانید فیلم عمل هیستروسکوپی را در صفحات اینترنتی جست و جو کنید و به طور اجمالی در مورد روش اجرای این عمل، اطلاعاتی به دست آورید. مثلا فیلم عمل هیستروسکوپی پولیپ رحم نشان می‌دهد که این روش جراحی چه طور انجام می‌شود و چه اندازه تهاجمی است. 

در مورد هزینه عمل هیستروسکوپی بسته به بیمارستان، پزشک یا کلینیکی که این کار را انجام می‌دهید، هزینه‌های متفاوتی پرداخت خواهید کرد. معمولا بیمه‌های تکمیلی این هزینه‌ها را متقبل می‌شوند. 

فرق کورتاژ با هیستروسکوپی

در روش هیستروسکوپی تمام فضای داخل رحم به طور کامل قابل رویت خواهد بود، این شکل از عمل دقت بالاتری دارد و میزان بروز خطای احتمالی در آن نزدیک به صفر است. این در حالی است که در عمل کورتاژ تشخیصی از وسیله‌ای به نام کورت برای تراشیدن بافت‌های داخلی رحمی استفاده می‌شود و بعد از اتمام کار نمونه‌های برداشت شده جهت بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تر به پاتولوژی فرستاده می‌شوند.

چرا ممکن است به انجام هیستروسکوپی نیاز باشد؟

• نتایج غیرطبیعی تست پاپ اسمیر
• خونریزی غیر طبیعی رحم
• خونریزی بعد از یائسگی
• تشخیص علل ناباروری یا سقط‌های مکرر 
• بررسی و رفع اسکار رحم، پولیپ یا فیبروم 
• پیدا و خارج کردن IUD های جابجا شده (دستگاه‌های داخل رحمی)
• برداشتن نمونه بافت کوچک (بیوپسی)
• برداشتن پوشش آندومتر

بعد از هیستروسکوپی چه کار کنیم؟

بهتر است وقتی به خانه می رسید، استراحت کنید؛ اگر بیهوشی عمومی داشته اید، شخصی باید حداقل 24 ساعت در کنار شما بماند تا اثر بیهوشی از بین برود. در این مدت رانندگی نکنید.

در حین بهبودی، ممکن است این موارد را تجربه کنید:

گرفتگی‌هایی که شبیه درد پریود هستند؛ این درد باید در عرض چند روز از بین برود. می‌توانید در این مدت از مسکن‌های معمولی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.

لکه بینی یا خونریزی؛ این عارضه می‌تواند تا یک هفته یا بیشتر طول بکشد. 

این عوارض طبیعی هستند و جای نگرانی وجود ندارد، اما در صورت شدید بودن باید با پزشک مشورت کنید.

شما می‌توانید به فعالیت‌های عادی خود برگردید؛ اکثر زنان احساس می‌کنند که می‌توانند یک روز پس از انجام هیستروسکوپی به فعالیت‌های عادی از جمله کار بازگردند. 

با این حال، ممکن است بخواهید چند روز استراحت داشته باشید، به خصوص اگر از درمان‌هایی مانند برداشتن فیبروم یا بیهوشی عمومی استفاده کرده باشید.

پزشک حتما در مورد فعالیت‌هایی که باید در حین بهبودی از آنها اجتناب کنید، توصیه می‌کند، اما به طور کلی می‌توانید فورا طبق معمول غذا بخورید و بنوشید؛ اگر بعد از بیهوشی عمومی کمی احساس تهوع می‌کنید، سعی کنید ابتدا وعده‌های غذایی کوچک و سبک بخورید.

می‌توانید در همان روز دوش کوتاه بگیرید و روز بعد حمام کامل کنید، مگر اینکه پزشک به شما توصیه دیگری کند. اگر یک بیهوشی عمومی داشته‌اید، ممکن است همچنان احساس سرگیجه داشته باشید، بنابراین بهتر است یک مراقب داشته باشید.

شما باید به مدت یک هفته یا تا زمانی که خونریزی متوقف شود، از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید؛ این کار به کاهش خطر عفونت کمک می‌کند.

پزشک حتما برای شما توضیح می‌دهد که در طول هیستروسکوپی چه چیزی دیده است و احتمالا به چه شکلی از درمان نیاز دارید.

اگر نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) از رحم خارج شده باشد، معمولا چندین هفته طول می‌کشد تا نتایج بررسی آن آماده شود. 

این موارد را جدی بگیرید:

• اگر درد شدیدی دارید که با مسکن‌های معمولی تسکین پیدا نمی‌کند
• اگر خونریزی شدید دارید؛ به این معنی است که باید نوار بهداشتی را مرتب عوض کنید
• اگر خون قرمز روشن یا لخته‌های بزرگ خون مشاهده کردید
• در صورت داشتن ترشحات بدبو از واژن
• در صورت احساس گرما و لرز

به یاد داشته باشید که این علائم می‌تواند نشانه مشکلی مانند عفونت باشد.

کلام آخر

اینکه بدانید دقیقا هيستروسكوپی چیست و چه کاربردی دارد، احتمالا می‌تواند به شما کمک کند تا استرس‌ خود را کنترل کنید و راحت‌تر در بیمارستان حاضر شوید و این عمل را انجام دهید. در هر صورت می‌توانید با انتخاب یک پزشک حاذق و معتمد بخش وسیعی از استرس خود را کنترل و مدیریت کنید.