علائم عفونت در بارداری و درمان عفونت واژن در بارداری

تقریبا تمامی زنان در مرحله ای از زندگی خود دچار عفونت‌های زنانه یا واژینال شده‌اند. احتمال ابتلا به انواع عفونت‌های دوران بارداری و همچنین عفونت‌های مجاری ادراری در بارداری بیشتر از مواقع دیگر است. در ادامه این مقاله در مورد ماهیت و درمان عفونت‌ قارچی در بارداری و راه‌های پیشگیری از آن‌ها صحبت خواهد شد. عموما ابتلا به آن با تغییر در ترشحات واژینال خودنمایی می‌کنند. اما ماهیت اصلی این ترشحات واژینال چیست؟ ابتدا به تعاریف و تفاوت انواع ترشحات واژن در بارداری در حالت طبیعی و غیرطبیعی و عفونت‌های واژن می‌پردازیم.     

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

تفاوت ترشحات طبیعی واژن در بارداری با عفونت قارچی

تفاوت عفونت‌های دوران بارداری ترشحات طبیعی در بارداری اینست که ترشحات طبیعی بی رنگ تا سفید است، قوام کشدار و چسبناکی دارد(مثل سفیده تخم مرغ خام) و بوی خاصی هم نمی‌دهد. عموما در طول بارداری در اثر هورمون‌های حاملگی مثل استروژن و پروژسترون حجم ترشحات زیاد می‌شود و گاها این ترشحات زیاد اذیت کننده است، اما تا زمانی که ویژگی‌های ذکر شده را دارد طبیعی محسوب می‌شود. شما میوانید عکس ترشحات در بارداری را در این مقاله ببینید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

علائم عفونت واژن در بارداری

عفونت در بارداری چه علائمی دارد؟ مایعات ترشح شده از غدد رحم، دهانه رحم، دیواره واژن، باکتری‌های موجود در ناحیه واژن و مخاط آن در مجموع ماده‌ای را تولید می‌کنند که به صورت معمول از واژن به بیرون می‌ریزد و به آن ترشحات واژن گفته می‌شود. ترشحات واژن به حفظ رطوبت ناحیه تناسلی و تسهیل فرایند نزدیکی کمک می‌کند و همچنین از ورود میکروب‌ها به نواحی بالاتر جلوگیری می‌نماید. وجود عفونت‌ها، بارداری، یائسگی وغیره بر روی وضعیت ترشحات واژینال تاثیر می‌گذارند.

قارچ‌ها موجودات زنده و میکروسکوپی هستند که به صورت طبیعی در مقدارهای اندک در بعضی از قسمت‌های بدن مثل پوست زندگی می‌کنند. اگر شرایطی ایجاد شود که این موجودات در ناحیه‌ای از بدن به صورت زیاد رشد و تکثیر کنند سبب ایجاد عفونت قارچی در آن ناحیه می‌شوند. 

تفاوت خاصی بین نوع علائم عفونت‌های دوران بارداری با دیگر مواقع وجود ندارد ولی برای درمان عفونت‌ قارچی در بارداری روش‌ها کمی متفاوت است. نشانه‌های این نوع عفونت عبارتند از:

• خارش واژن در بارداری و لب‌های ناحیه تناسلی 
• قرمز شدن، درد و حساسیت در واژن یا ناحیه تناسلی 
• ترشحات بارداری سفید رنگ و غیر طبیعی واژن که عموما سفت و پنیری شکل هستند
• درد و ناراحتی هنگام نزدیکی
• سوزش هنگام خروج ادرار

علل ایجاد عفونت‌های واژینال در بارداری

علت عفونت در بارداری چیست؟ در طول بارداری برای اینکه بدن مادر وجود جنین را مثل یک عامل بیگانه پس نزند، سیستم ایمنی مادر ضعیف می‌شود و در این زمان شرایط برای رشد و تکثیر قارچ‌ها که موجوداتی فرصت طلب هستند در بدن و به خصوص واژن فراهم می‌شود. به همین خاطر در دوران بارداری احتمال ابتلا به عفونت های قارچی واژن چندین برابر شرایط غیربارداری است. 

عکس انواع عفونت واژن در بارداری

بسته به عامل عفونت واژن در بارداری شکل ضایعات آن می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. همچنین گستردگی علایم به گستردگی و شدت عفونت بستگی دارد.

ممکن است علائم ظاهری در بعضی افراد سخت‌تر تشخیص داده شوند و نیاز به معاینه پزشک باشد

روش درمان عفونت واژن در بارداری 

برای درمان عفونت قارچی در طول بارداری تنها می‌توان از پمادهای موضعی یا واژینال مخصوص ضد قارچ استفاده کرد. اما به هیچ عنوان در طول بارداری دارویی را سرخود استفاده نکنید حتی اگر حس می کنید این علائم را قبلا داشته‌اید هرگز نباید از داروهایی که در زمان غیر بارداری برای مشکل مشابه تان تجویز شده استفاده کنید. چرا که بسیاری از داروهای معمول در طول بارداری برای جنین خطرناک است همچنین گاها علائم برخی از عفونت‌های واژینال می توانند مشابه یکدیگر باشند.

پمادها را شب هنگام استفاده نمایید. در مورد پمادهایی که باید به کمک اپلیکاتور داخل واژن ریخته شوند تنها نصف اپلیکاتور را پرکرده و داخل واژن نمایید.

پماد واژینال کلوتریمازول 

 این دارو، یکی از پمادهایی است که ممکن است ماما یا پزشک برای عفونت شما تجویز کنند. توجه داشته باشید که بدون تجویز پزشک یا ماما از این دارو استفاده نکنید و حتما با ماما یا پزشک خود در مورد علائمی که دارید و استفاده از دارو مشورت بگیرید.

* حتما بخوانید: بهترین دارو برای عفونت ادراری در زنان با تاثیر عالی 

نحوه تشخیص عفونت‌های واژن در بارداری

تشخیص قطعی عفونت‌های دوران بارداری به کمک مشاهده ترشحات زیر میکروسکوپ، معاینه ی ناحیه تناسلی و واژن به کمک اسپکولوم یا همان دستگاه معاینه زنانه امکان پذیر است. بیان نشانه‌هایی که مادر ذکر می‌کند به خصوص در مواردی که امکان معاینه مادر وجود ندارد به تشخیص بهتر پزشک یا ماما کمک می کند. 

چه افرادی بیشتر دچار عفونت‌های واژن در بارداری می شوند؟

• مادرانی که برای مدت طولانی باید از آنتی بیوتیک‌ در بارداری استفاده کنند.
• افرادی که به درستی بهداشت را رعایت نمی‌کنند.
• افراد مبتلا به دیابت پیش از بارداری یا دیابت بارداری
• افراد دارای اضافه وزن و چاقی
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
• افرادی که داروهایی استفاده می‌کنند که سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند.
• مادرانی که در زمان غیربارداری نیز چندین بار در سال به این نوع از عفونت دچار می‌شدند.

تاثیر عفونت‌های قارچی واژن بر بارداری، جنین و نوزاد

عفونت‌های دوران بارداری بر روی جنین بی‌تاثیر هستند و عموما باعث ایجاد خطر برای بارداری نمی‌شوند. اگر در هنگام زایمان طبیعی عفونت قارچی در واژن وجود داشته باشد، می‌تواند سبب عفونت قارچی در دهان نوزاد که به آن برفک دهانی نیز می گویند، شود. البته در زایمان‌های سزارین نیز امکان ایجاد عفونت در اثر ضعیف شدن سیستم ایمنی وجود دارد. برفک دهانی می‌تواند در رشد و وزن گیری نوزاد تاثیر منفی بگذارد و در صورت عدم درمان در طولانی مدت ممکن است سبب ایجاد مشکل برای دستگاه ادراری تناسلی نوزاد گردد. 

عفونت‌های دیگر واژن و ناحیه تناسلی در بارداری

در طول بارداری میکروب‌های مختلفی می‌توانند سبب بروز عفونت‌های دیگر مانند واژینوز باکتریال در بارداری شوند. بیشتر این میکروب‌ها از دسته میکروب‌های منتقله از راه جنسی هستند و نه تنها واژن که قسمت‌های بالاتر یعنی دهانه رحم، رحم، جفت و مایع آمنیوتیک و حتی جنین را می‌توانند آلوده کنند. این نوع عفونت‌های آمیزشی و دیگر بیماری‌های آمیزشی در بارداری عموما از طریق شریک جنسی به زن منتقل می‌شوند.

*عفونت ادراری در بارداری + دلایل و روشهای درمان

علائم عفونت های واژن و ناحیه تناسلی

عوارض عفونت در بارداری عبارتند از:

• ترشحات آبکی بدبو 
• ترشحات سبز و چرکی تا خونی
• خارش واژن یا اطراف آن
• بوی بد واژن بعد از نزدیکی
• درد زیر شکم
• احساس ناراحتی در اندام تناسلی
• سوزش ناحیه تناسلی
• سوزش هنگام دفع ادرار
• تب
• درد و ناراحتی هنگام نزدیکی
• ضایعات و زخم‌های ناحیه تناسلی 
• علت ریزش ناگهانی آب از واژن

عوارض عفونت قارچی در بارداری در افراد مختلف متفاوت است.

درمان سایر عفونت‌ واژن در بارداری

درمان صحیح نیازمند تشخیص علت اصلی ایجاد کننده عفونت است. برحسب نوع میکروب ایجاد کننده و شدت و گستردگی علائم، درمان دارویی برای مادر صورت می‌گیرد. گاهی هم ممکن است همسر نیز در کنار مادر درمان شود. 

درمان عفونت‌ واژن در بارداری در خانه

بعضی روشهای درمان عفونت دربارداری در منزل به شرح زیر است:

• در موارد خارش و ناراحتی شدید واژن یا ناحیه تناسلی می توان از کمپرس سرد جهت تسکین علائم استفاده کرد.
• استفاده از عنبر نسا با توجه به نبود اطلاعات کافی در این زمینه و مشخص نبودن عوارض دود این ماده بر روی جنین، به هیچ وجه توصیه نمی‌گردد.
• استفاده از جوش شیرین نیز در بارداری به صورت نشستن در محلول آن، به علت شیمیایی بودن ماده و تاثیرات احتمالی بر جنین قابل توصیه نیست.
• در مورد نشستن در محلول سرکه نیز اطلاعات ضد و نقیضی وجود دارد. بدون تشخیص نوع عفونت استفاده از این روش هم می‌تواند باعث بدتر شدن علائم گردد. به همین خاطر بهتر است بدون مشورت با پزشک یا ماما خود از این روش نیز استفاده نکنید.

خطرات عفونت‌ واژن بر بارداری و جنین

ایا عفونت واژن برای جنین ضرر دارد ؟ جز عفونت‌های قارچی که برای جنین و بارداری کم خطر هستند مابقی عفونت‌های واژن که عموما ناشی از باکتری‌های مختلف و به خصوص باکتری‌های منتقله از راه جنسی هستند، می‌توانند سبب بروز مشکلاتی بر سلامت جنین و نوزاد شوند. این عفونت‌ها همچنین باعث افزایش خطر وقوع زایمان زودرس و ظهور علائم عفونت رحم در بارداری و لگن بعد از زایمان شوند.

پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ واژینال در بارداری

مهم‌ترین راه پیشگیری از این عفونت‌های دوران بارداری که بسیار ساده‌تر از درمان عفونت‌‌ها است رعایت بهداشت می‌باشد، که شامل موارد زیر می‌شود:

• قبل از دستشویی حتما دست ها را بشویید.
• از سرویس‌های یهداشتی عمومی کمتر استفاده کنید و حتما پیش از استفاده از این سرویس‌ها، سر شلنگ و شیر دستشویی را تمیز کنید.
• از دستمال‌های پارچه ای جهت خشک کردن ناحیه تناسلی به جای دستمال کاغذی استفاده کنید. همچنین بهتر است دستمال پارچه ای را قبل از استفاده اتو نمایید.
• ناحیه تناسلی را حتما از جلو به سمت عقب شستشو داده و خشک نمایید. در زمان شستشو بخشهای چین دار و حساس مانند کلیتوریس را با دقت بیشتری بشویید (در این مقاله بخوانید کلیتوریس یا خروسک زن کجاست)
• از صابون‌ها، دوش، ژل های بهداشتی بانوان، مایع‌های شستشوی واژن، روغن‌های بدن(در ناحیه تناسلی) در هیچ مقدار استفاده نکنید. 
• برای شستشو در وان آب دارای مواد شوینده مثل شامپو، ننشینید.
• از لباس زیر نخی و تمیز استفاده کنید و هر روز یا به محض خروج ترشحات زیاد لباس را تعویض نمایید، همچنین از پدهای بهداشتی روزانه استفاده نکنید.
• از پوشیدن لباس زیر، شلوار و ساق‌های تنگ پرهیز نمایید.
• اگر لباس زیر با نور خورشید خشک نمی‌شود حتما قبل از استفاده، آن را اتو بکشید.
• تا حد امکان نوبت‌های استفاده از استخر را کاهش دهید و حتما از استخرهای تمیز تایید شده جهت شنا یا ورزش‌های بارداری استفاده نمایید. 
• برای عفونت در بارداری چه بخوریم؟ از مواد غذایی سرشار از ویتامین C مانند مرکبات، گوجه فرنگی، کیوی، انار، کدو تنبل، فلفل دلمه‌ای و گرمک استفاده کنید. ( به مقاله کدو حلوایی در بارداری مراجعه کنید)
• ماست به خصوص ماست پروبیوتیک بخورید. البته مادران باردار مبتلا به سرطان و یا دارای سیستم ایمنی ضعیف نباید از این نوع ماست‌ها مصرف کنند.
• تا جای ممکن از خوردن خوراکی‌های بسیار شیرین پرهیز نمایید.
• کنترل قند خون در افرادی که دیابت دارند بسیار مهم است. پس سعی نمایید قند خون‌تان را در محدوده طبیعی نگه دارید، چرا که قند خون کنترل نشده شرایط بدن را برای ابتلا به انواع عفونت‌ها مساعد می‌کند.

در مجموع در مورد عفونت‌های دوران بارداری باید این نکته را مجددا خاطر نشان کرد که حتی اگر احساس می‌کنید مبتلا به عفونت خفیف واژن شده‌اید، هرگز نباید سرخود از روش درمان خانگی عفونت واژن در بارداری یا درمان دارویی استفاده کنید و حتما باید به پزشک یا ماما مراجعه داشته باشید و درمان مناسب را برحسب تشخیص او، دریافت نمایید.