نارسایی دهانه رحم در بارداری چه نشانه‌هایی دارد؟
نارسایی دهانه رحم در بارداری عدم توانایی دهانه‌رحم(گردن رحم یا سرویکس) در حفظ جنین، در صورت عدم انقباضات رحمی یا زایمان به دلیل نقص عملکردی یا ساختاری است. نارسایی دهانه رحم معمولاً بسته به شدت نارسایی، در اواسط سه ماهه دوم یا اوایل سوم رخ می‌دهد. در دوران بارداری، دهانه رحم تا اواخر سه ماهه سوم بارداری محکم و بسته می‌ماند. دهانه رحم نزدیک به زایمان باز، کوتاه، نازک‌تر و نرم‌تر می‌شود تا جنین شما در طول زایمان از کانال زایمان عبور کند. در بعضی از خانمها، دهانه رحم در دوران بارداری خیلی زود باز می‌شود یا کوتاهتر از حد طبیعی است. این شرایط می‌تواند در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد کند. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد که نارسایی دهانه رحم در بارداری چه نشانه‌هایی دارد و چگونه درمان می شود.
با نصب اپلیکیشن گهواره به ابزارهای بسیار کاربردی بارداری دسترسی پیدا می‌کنید و می‌توانید ببینید چه چیزهای طبیعی و چه چیزهایی خطرناک است و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید.
نارسایی دهانه رحم چیست؟
نارسایی دهانه رحم در بارداری به این معنی است که دهانه رحم شما خیلی زود در دوران بارداری باز می‌شود، این اتفاق معمولاً بدون درد و انقباض است. علت پایین امدن طول سرویکس یا نارسایی دهانه رحم چیست؟
نارسایی دهانه رحم ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشد. شایع ترین علت مادرزادی نارسایی دهانه رحم، نقص در رشد مجاری مولر(پیش ساز لوله‌های رحمی در دوارن جنینی) در زمان جنینی است.
در سندرم اهلرز-دانلوس یا سندرم مارفان(یک اختلال ژنتیکی)، به دلیل کمبود کلاژن، دهانه رحم قادر به عملکرد مناسب نیست و منجر به نارسایی دهانه رحم می‌شود. نارسایی دهانه رحم می‌تواند باعث زایمان زودرس و سقط جنین شود. زایمان زودرس زمانی است که کودک شما خیلی زود متولد شود (قبل از 37 هفته بارداری). سقط جنین خاتمه یافتن حاملگی قبل از 20 هفته است.
* سونوگرافی واژینال در بارداری به چه علت انجام می شود؟
علائم نارسایی دهانه رحم چیست؟
سونوگرافی ترانس واژینال یکی از روش‌های تشخیصی است که برای بررسی طول سرویکس به کار می‌رود. سونوگرافی ترانس واژینال در واژن است، نه در قسمت بیرونی شکم شما.
اگر نارسایی دهانه رحم دارید ، ممکن است در اوایل بارداری علائمی نداشته باشید. برخی از خانمها ممکن است از شروع 14 تا 20 هفته بارداری احساس ناراحتی خفیف یا لکه بینی کنند. برخی از علائم دیگر نارسایی یا علائم کوتاه شدن طول سرویکس در بارداری عبارتند از:
- احساس فشار لگن
- کمردرد جدید
- گرفتگی خفیف در شکم
- تغییر در ترشحات واژن
- خونریزی سبک واژن با توجه به انواع خونریزی در بارداری
اقدامات درمانی برای نارسایی دهانه رحم
- غربالگری طول سرویکس(دهانه رحم) را در زنان دارای سابقه زایمان زودرس توصیه می‌کنند. اگر طول سرویکس کمتر از ۲۵ میلیمتر باشد، پزشک یا مامای شما ممکن است سرکلاژ را توصیه کند.
- سرکلاژ: بخیه‌ای اطراف دهانه رحم است که آن را بسته نگه دارد. شما می توانید از اوایل هفته 13 تا 14 هفته بارداری، سرکلاژ انجام دهید و حدود 37 هفته بارداری سرکلاژ بریده شده و برداشته می‌شود.
- در زنانی که فاقد سابقه زایمان زودرس هستند اما نارسایی دهانه رحم به صورت تصادفی در سونوگرافی تشخیص داده می‌شود، به جای سرکلاژ درمان با پروژسترون برای جلوگیری از زایمان زودرس صورت می‌گیرد.
- پروژسترون یکی از هورمون‌های بارداری است که به جلوگیری از انقباضات رحمی و زایمان زودرس کمک می کند (همچنین به روش های مختلف به رشد کودک کمک می کند). زنان مبتلا به نارسایی دهانه رحم باید از درمان پروژسترون بهره مند شوند. افزایش هورمون پروژسترون در بارداری می‌تواند خطر زایمان زودرس را حدود یک سوم کاهش دهد.
در چه مواردی، سرکلاژ برای مادران توصیه می‌شود
- اگر در سونوگرافی ترانس واژینال طول سرویکس کمتر از ۲۵ میلیمتر باشد و بارداری تک قلویی داشته باشید، ممکن است سرکلاژ برای شما مناسب باشد.
- شما سابقه سرکلاژ در بارداری قبلی داشتید.
- شما قبل از 34 هفته زایمان زودرس خودبه‌خودی، با دهانه رحم کوتاهتر از 25 میلیمتر قبل از 24 هفته بارداری داشته اید.
- در این بارداری ، دهانه رحم شما در سه ماهه دوم باز می شود.
- اگر حاملگی دوقلویی دارید، حتی اگر دهانه رحم شما کوتاهتر از 25 میلی متر باشد سرکلاژ توصیه نمی شود.
چه عواملی در ایجاد نارسایی دهانه رحم دخالت دارند؟
- عمل جراحی روی دهانه رحم شما انجام شده است.
- کوتاهی دهانه رحم در بارداری دارید. هرچه دهانه رحم کوتاهتر باشد، احتمال ابتلا به نارسایی دهانه رحم بیشتر است. ممکن است شما با یک دهانه رحم طبیعی ضعیف یا کوتاه متولد شده باشید؛ درنتیجه نارسایی دهانه رحم ممکن است ژنتیکی باشد. از علائم کوتاه شدن طول سرویکس می توان به اححساس فشار در ناحیه لگن، کمردرد نابه‌هنگام، گرفتگی خفیف شکم، تغییر در ترشحات واژن و ... اشاره کرد. علائم طول سرویکس کوتاه را جدی بگیرید. علائم سرویکس کوتاه می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
- صدماتی که به دهانه رحم در هنگام زایمان قبلی وارد شده است می‌تواند باعث نارسایی دهانه رحم در بارداری بعدی شود.
- ممکن است شما با اختلال در بافت همبند مانند سندرم ehlers danlos متولد شده باشید، که باعث ایجاد کلاژن درون بافت های دهانه رحم می شود و باعث ضعف آن می شود.
- ممکن است شما در معرض DES (دی اتیل استیل بسترول) در رحم مادرتان قرارگرفته باشید. DES تا سال 1971 به زنان داده می‌شد، زیرا تصور می‌شد از سقط جنین جلوگیری می‌کند.
- ممکن است ناهنجاری رحم داشته باشید. نشان داده شده است که ناهنجاری‌های رحمی بر ساختار دهانه رحم تأثیر نمی گذارد اما با زایمان زودرس مرتبط است.
- اگر به شما گفته شده است که در معرض خطر زایمان زودرس هستید یا هر یک از مشکلات دهانه رحم که در بالا ذکر شد دارید، مهم است که به طور مرتب در بارداری خود تحت نظر باشید. این نظارت شامل بررسی طول دهانه رحم شما خواهد بود.
خودمراقبتی مادر در صورت وجود نارسایی دهانه رحم برای داشتن بارداری موفق
- به‌طور منظم مراقبت‌های دوران بارداری را انجام دهید. ویزیت‌های قبل از زایمان می‌تواند به پزشک یا مامای شما کمک کند سلامت شما و سلامت جنین‌تان را کنترل کند. در طی جلسات ویزیت علائمی را که نگران کننده هستند ذکر کنید، حتی اگر به نظر ساده یا بی‌اهمیت باشد.
- برای سفت شدن دهانه رحم در بارداری یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. در دوران بارداری به اسید فولیک، کلسیم، آهن و سایر مواد مغذی ضروری احتیاج دارید.
- اضافه وزن درست و اصولی طی بارداری داشته باشید. به دست آوردن وزن مناسب می‌تواند سلامت کودک شما را پشتیبانی کند. افزایش وزن 25 تا 35 پوند (حدود 11 تا 16 کیلوگرم) اغلب برای خانمهایی که وزن سالم قبل از بارداری دارند توصیه می‌شود.
- از مصرف مواد خطرناک خودداری کنید. مثلا اگر سیگار می‌کشید، ترک کنید. مصرف الکل و مواد مخدر غیرقانونی نیز در طی بارداری مجاز نیستند. علاوه براین قبل از مصرف هرگونه دارو یا مکمل(حتی داروهای بدون نسخه) با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر نارسایی دهانه رحم در بارداری دارید، در بارداری‌های بعدی در معرض خطر زایمان زودرس یا سقط هستید. اگر تصمیم به بارداری مجدد دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا خطرات و کارهایی که می‌توانید برای پیشبرد یک بارداری سالم انجام دهید را به شما پیشنهاد دهد.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.