التهاب لثه در بارداری | علت، علائم و درمان ژنژیویت لثه
زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون بیشتر به بیماریهای لثه مانند التهاب و عفونت لثه مبتلا میشوند. بسیاری مواقع، التهاب لثه در اوایل بارداری بروز نمیکند، ولی از سه ماه دوم کمکم خودش را نشان میدهد. التهاب لثه، اگر تشدید نشود، بر سلامت جنین اثر نمیگذارد و سبب زایمان زودرس نمیشود. بنابراین بسیار مهم است که التهاب لثه زود تشخیص داده شود تا از شدید شدن آن پیشگیری شود. در ادامه در مورد نشانهها و درمان التهاب لثه در بارداری بیشتر توضیح خواهیم داد.
با نصب اپلیکیشن گهواره، میتوانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیههای تغذیهای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایشها و غربالگریهای ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری میکند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، میتوانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیامهای مشاورهای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک میکند دوران بارداری سالم و آگاهانهای را تجربه نمایید.
ژنژیویت یا التهاب لثه در بارداری
هنگامی که بیماری لثه در مراحل ابتدایی است با عنوان ژنژیویت (gingivitis) یا التهاب لثه شناخته میشود. اگر در این مرحله لثه درمان نشود ممکن است به عفونت لثه یا پریودنتیت (periodontitis) تبدیل شود. بنابر آمارهای موجود، 60 تا 75 درصد زنان باردار به التهاب لثه دچار میشوند. در بسیاری موارد، التهاب لثه در سه ماه دوم شدیدتر میشود و تا ماه هشتم بارداری یا پایان آن ادامه مییابد. خبر خوب این است که با پایان دوران بارداری، در اغلب موارد، این مشکل بهخودیخود برطرف میشود. البته شیردهی ممکن است این بهبود را به تعویق بیندازد.
ممکن است این سوال پیش بیاید که التهاب لثه در بارداری نشانۀ چیست؟ باید بگوییم که التهاب لثه ممکن است صرفاً از عوارض بارداری باشد، ممکن است نشانۀ رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان باشد و نیز ممکن است نشانۀ خرابی و پوسیدن دندان باشد.
* مقاله بایدها و نبایدهای دندانپزشکی در سه ماهه اول بارداری را مطالعه کنید.
علت ورم و التهاب لثه در بارداری
وقتی دندانها بهخوبی تمیز نشوند، لایهای از باکتری، به نام پلاک، روی آن میچسبد. علت ورم لثه و قرمزی آن تجمع پلاک در امتداد خط لثه است که ممکن است به خرابی دندان و آبسه لثه تبدیل شود. علاوهبر تغییرات هورمونی (افزایش سطح استروژن و پروژسترون) و افزایش جریان خون در دوران بارداری، سیگار کشیدن و دیابت بارداری هم احتمال بروز بیماریهای لثه را در زنان باردار افزایش میدهد.
علائم التهاب لثه در بارداری
بعضی از نشانههای التهاب لثه عبارتند از:
- قرمزی و تورم لثه
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ کشیدن
- براق شدن سطح لثه
- فاصله افتادن بین لثه و دندان
- حساس شدن یا لق شدن دندانها
- دندان درد هنگام جویدن
- بوی بد دائمی دهان
جلوگیری از التهاب لثه در بارداری
برای تغییرات هورمونی در دوران بارداری کاری نمیتوان کرد، اما با بعضی کارها، که به بهداشت دهان و دندان کمک میکند، میشود تا حدی از التهاب لثه پیشگیری کرد، ازجمله:
- حفظ رژیم غذایی سالم
- کم کردن نوشیدنیها و غذاهای شیرین
- نکشیدن سیگار و تنباکو
- حداقل دوبار مسواک زدن در شبانهروز و نخ کشیدن دندانها
- مسواک زدن بعد از خوردن خوراکیهای شیرین و چسبناک مانند کشمش، میوههای خشک، آبنبات و شکلات.
تشخیص التهاب لثه در بارداری
زنان باردار باید با حس کردن هر نوع تغییری در لثهها، دیدن آبسه لثه یا علائمی که پیشتر ذکر شد، فوراً به دندانپزشکی مراجعه کنند. دندانپزشک با معاینۀ لثهها و پرسیدن سوالهایی دربارۀ وضعیت سلامتی فرد و تغییرات لثههایش میتواند التهاب لثه را تشخیص دهد. درمان آبسۀ لثه بستگی به این دارد که علت به وجود آمدنش التهاب و عفونت لثه باشد یا پوسیدگی دندان.
عوارض التهاب لثه در بارداری
حتی التهاب شدید لثه در بارداری هم به جنین آسیب نمیرساند و سبب سقط جنین یا زایمان زودرس نمیشود، ولی التهاب لثه سبب میشود لثهها از دندانها جدا شود و پلاکها در این فاصله تجمع کنند که سبب عفونی شدن لثه، لق شدن و افتادن دندان میشود یا دندانپزشک مجبور میشود دندان را بکشد.
* مقاله کشیدن دندان در بارداری را مطالعه کنید.
درمان التهاب لثه در بارداری
درمان اصلی برای کاهش التهاب لثه در بارداری تمیز کردن دندانها و از بین بردن پلاکهاست. اگر علائم شدید باشد و بیماری پیشرفت کرده باشد شاید، بنابر نظر دندانپزشک، لازم باشد آنتیبیوتیکهای خوراکی مصرف کنید یا از دهانشویه استفاده کنید. جرمگیری یا تمیز کردن ریشههای دندان در بعضی مراحل بارداری توصیه نمیشود و معمولاً دندانپزشکان از این روشها در هفتههای 14 تا 20 دوران بارداری استفاده میکنند.
دو بار مسواک زدن در شبانهروز، نخ کشیدن دندان حداقل یک بار در شبانهروز و غرغره کردن آبنمک گرم (یک قاشق چایخوری نمک در یک فنجان آب) به کاهش التهاب لثه کمک میکند.
تسکین درد لثه در بارداری
اگر درد لثه آزارتان میدهد، برای درمان خانگی لثه درد در قدم اول دندانها و لثههایتان را آب نمک شستوشو دهید. همچنین میتوانید روی صورتتان، نزدیکترین جا به لثهای که درد میکند، کمپرس آب سرد بگذارید. اگر درد بهتر نشد، با مشورت پزشک، میتوانید استامینوفن بخورید یا از بنزوکائین (ژل بیحسکننده) استفاده کنید، ولی توجه داشته باشید که در دوران بارداری از داروهای ضد التهابی استروئیدی و نیز ایبوپروفن و آسپرین استفاده نکنید.
منابع: