مدت زنده ماندن اسپرم چند روز است؟
از زمانی که اسپرم وارد بدن زن میشود بین ۳ تا نهایتاً ۵ روز میتواند زنده بماند با این حال هرچه از عمر اسپرم میگذرد تواناییش بر بارور کردن کاهش پیدا میکند. تنها یک اسپرم برای ترکیب با تخمک و لقاح و بارداری موفق کافی است. در این مقاله قصد داریم در مورد مدت زمان زنده ماندن اسپرم و فاکتورهای موثر در لقاح موفق بیشتر توضیح دهیم.
با نصب اپلیکیشن گهواره شما به ابزارهای کاربردی پیش از بارداری مانند مشاوره با پزشک دسترسی پیدا کرده و میتوانید با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که میتوانید از آنها بهرهمند شوید.
- اسپرم چه قدر زنده میماند؟
- برای باردار شدن به چند اسپرم نیاز است؟
- از کجا بفهمیم اسپرم به تخمک رسیده است؟
- عوارض ماندن اسپرم در بدن
- چه چیزهایی اسپرم را در رحم از بین میبرد؟
- مدت زمان زنده ماندن اسپرم نر در رحم
- آیا اسپرم مانده قدرت باروری دارد؟
- تکنیکهای موثر برای زنده ماندن اسپرم
- چقدر طول می کشد تا اسپرم بازسازی شود؟
اسپرم چه قدر زنده میماند؟
پاسخ به این سوال به چند چیز بستگی دارد؛ اما مهمترین آن محل قرارگیری اسپرم است. در یک سطح خشک، مانند لباس یا ملحفه، اسپرم تا زمانی که مایع منی خشک شود مرده است. در آب، مانند حمام گرم یا وان آب گرم، احتمالا عمر طولانیتری خواهد داشت، زیرا در مکانهای گرم و مرطوب رشد میکند. اما احتمال اینکه اسپرم در یک وان آب راه خود را در داخل بدن زن پیدا کند و باعث باردار شدن شود، بسیار کم است. زمانی که اسپرم در داخل بدن زنان قرار میگیرد، میتواند تا 5 روز زنده بماند.
برای باردار شدن به چند اسپرم نیاز است؟
تعداد اسپرم نرمال برای بارداری چقدر است؟ برای بارور کردن تخمک زن فقط یک اسپرم لازم است. البته به خاطر داشته باشید که در ازای هر یک اسپرمی که به تخمک میرسد، میلیونها اسپرم وجود دارند که هرگز تخمک را ملاقات نمیکنند. به طور متوسط، مردان با هر بار انزال نزدیک به 100 میلیون اسپرم آزاد میکنند. برای اینکه لقاح اتفاق بیفتد، مایع منی باید از واژن به لولههای فالوپ برود؛ سفری سخت که تعداد کمی از اسپرمها در این سفر زنده میمانند. کارشناسان بر این باورند که این فرآیند ممکن است راه طبیعت باشد که به سالمترین اسپرم اجازه میدهد تا تخمک را بارور کند تا بهترین شانس برای داشتن یک نوزاد سالم را فراهم کند.
از کجا بفهمیم اسپرم به تخمک رسیده است؟
اگر به دنبال یافتن پاسخی متفاوت برای این سوال هستید، باید بگوییم که خود را خسته نکنید. رسیدن اسپرم به تخمک به معنی وقوع و آغاز مراحل لقاح موفق است؛ لقاح موفق نیز به معنی بارداری مثبت و حاملگی است. بنابراین تنها زمانی مشخص میشود که اسپرمی به تخمک رسیده است و تخمک را ملاقات کرده است که جواب آزمایش بارداری مثبت اعلام شود. در واقع زمانی که اسپرم موفق به دیدار تخمک میشود و به درون آن راه پیدا میکند، یک خانم احساس خاصی نخواهد داشت یا این اتفاق با نشانه خاصی همراه نخواهد بود، زیرا علائم بارداری زمانی ظاهر میشوند که هورمون hcg به اندازه کافی در خون ترشح شده باشد و کل سیستم بدن را تحت تاثیر خود قرار داده باشد. به عبارت دیگر اصطلاح رسیدن اسپرم به تخمک دقیقا معادل بارداری است؛ زیرا برای وقوع بارداری، اسپرم باید به تخمک برسد و به داخل آن نفوذ کند. پس این سوال که از کجا بفهمیم اسپرم به تخمک رسیده است؟ دقیقا مثل این است که بپرسیم از کجا بفهمیم که باردار شدهایم؟
پاسخ واضح است؛ باید تا ناپدید شدن پریود صبر کنید؛ آزمایش خون بدهید و مقدار hcg موجود در خون خود را اندازه بگیرید. سطح hCG طبیعی در زنانی که باردار نیستند کمتر از 10.0 mIU/mL است. بنابراین اگر سطح hCG بیشتر از 10 باشد، به معنی بارداری مثبت است. بسته به اینکه چند روز قاعدگی شما عقب افتاده است، میزان سطح hCG متغیر خواهد بود. هرچه بیشتر عقب انداخته باشید، سطح hCG بیشتر خواهد بود.
عوارض ماندن اسپرم در بدن
باقی ماندن اسپرم در بدن زن یا ماندن اسپرم در بیضه معمولا بدون عارضه است. تخلیه اسپرم در بدن زن اگر منجر به بارداری نشود، در یک فرایند طبیعی دفع میشود و از بین میرود و مشکلی ایجاد نمیکند. همچنین ماندن اسپرم در بیضه نیز اغلب تاثیری بر سلامت جنسی یا میل جنسی ندارد. البته ممکن است باعث ایجاد درد در آلت تناسلی مردانه شود.
برخلاف تصور تخلیه اسپرم الزاماً نیازمند رسیدن به ارگاسم یا اوج لذت جنسی نیست. به همین دلیل، عوارض جانبی عدم تخلیه اسپرمها کاملا به علت آن وابسته است.
بنابراین میتوان اینگونه گفت که هیچ گونه خطر یا عارضهای در ارتباط با عدم تخلیه عمدی اسپرم یا منی وجود ندارد.
بد نیست همین جا به این نکته نیز اشاره کنیم که اسپرم و منی دو مورد جدا و متفاوت از هم هستند؛ اما اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند. اسپرم به سلولهای جنسی مردانه گفته میشود؛ در حالی که منی مایع سفید و غلیظی است که در هنگام انزال از نوک آلت تناسلی خارج میشود. بدن، اسپرمهای تخلیه نشده را تجزیه و سپس جذب میکند.
چه چیزهایی اسپرم را در رحم از بین میبرد؟
اکثرا ترشحات واژن از عوامل مهم از بین رفتن اسپرم است. گاهی وجود زخم و ترشحات عفونی در رحم و آلت تناسلی زنانه منجر به از بین رفتن اسپرمها میشود. تست PCT که سه تا شش ساعت بعد از نزدیکی انجام میشود، نشان میدهد که شرایط ترشحات دهانه رحم برای اسپرم زیان بار است یا خیر.
اگر در هنگام نزدیکی به قصد بارداری از ترکیباتی نظیر ژل لوبریکانت، سرکه و جوش شیرین استفاده میکنید، باید بدانید که این ترکیبات میتوانند به سلامت اسپرم آسیب برسانند. با توجه به اینکه شست و شوی واژن با محلول آب و سرکه رقیق یا آب و جوش شیرین رقیق یکی از روشهای تعیین جنسیت است و توسط بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد، توصیه میشود اگر هم از این روش استفاده میکنید، 20 دقیقه تا نیم ساعت بعد نزدیکی داشته باشید.
مدت زمان زنده ماندن اسپرم نر در رحم
به طور کلی مدت زنده ماندن اسپرم نر و ماده متفاوت است؛ اسپرمها یا X هستند یا Y. اسپرمهای X جنسیت دختر و اسپرمهای y جنسیت پسر را میسازند. اسپرم X سر بیضی شکل دارد، درشتتر و سنگینتر است و حرکت کمتری نسبت به اسپرم Y دارد؛ طول عمر آن نیز بیشتر است. اسپرم Y کوچکتر و فرزتر است و سرعت بیشتر و دم بلندتری دارد؛ سر آن نیز گرد است؛ اما طول عمر آن کوتاهتر است و بسیار کم جانتر و ضعیفتر است.
بنابراین مدت زمان زنده ماندن اسپرم پسر در رحم یا همان اسپرمهای نر یا y کمتر از اسپرمهای X است. دقیقا نمیتوان گفت که مثلا x ها یک روز و y ها چند ساعت زنده هستند؛ فقط میتوان گفت که x ها نسبت به y ها دیرتر میمیرند.
البته باید به این نکته نیز اشاره کنیم که اگرچه اسپرمهای Y کم جانتر و دارای عمر کوتاهتری هستند، ولی تعداد این اسپرمها بسیار بیشتر از اسپرمهای X است و این جبرانکننده نقطه ضعف آنهاست.
آیا اسپرم مانده قدرت باروری دارد؟
اگر منظور از اسپرم مانده اسپرمی است که در درون رحم و بدن زن تخلیه شده است و در آنجا مانده است، باید بگوییم که بله تا 5 روز قدرت باروری دارد به شرطی که تخمک را ملاقات کند، اما اسپرمی (مایع منی) که روی سطوح مختلف تخلیه شده باشد و خشک شده باشد، هرگز قدرت باروری ندارد.
به عبارت دیگر در یک سطح خشک، مانند لباس یا ملحفه، اسپرم در زمان خشک شدن مایع از بین میرود. اگر آن سطح خشک به واژن زن برخورد کند، احتمال بارداری بسیار کم است و حتی میتوان گفت احتمال بارداری وجود ندارد. پس مدت زنده ماندن اسپرم روی لباس بسیار کوتاه است.
حتی تخلیه اسپرم یا مایع منی در آب هم نمیتواند منجر به بارداری شود، زیرا دمای آب یا مواد شیمیایی باعث از بین رفتن اسپرم در چند ثانیه میشود.
به طور کلی بعد از تخلیه اسپرم در بدن یک زن، تا 5 روز احتمال زنده ماندن اسپرم وجود دارد. به عبارت دیگر مدت زمان زنده ماندن اسپرم در رحم زن یا مدت زمان زنده ماندن اسپرم در بدن زن نهایتا 5 روز است.
احتمالا اکنون میپرسید که تخمک چند روز زنده است؟ باید بدانید که یک تخمک بعد از خروج از تخمدان فقط بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت زنده میماند.
پس مدت زمان زنده ماندن اسپرم در دستمال کاغذی، مدت زمان زنده ماندن اسپرم در فضای بیرون و مدت زمان زنده ماندن اسپرم در محیط بیرون بسیار کوتاهتر از آن چیزی است که بتوانید تصور کنید.
تکنیکهای موثر برای زنده ماندن اسپرم
- عدم استفاده از انواع دخانیات و استروئیدهای آنابولیک
- عدم تماس با سموم مانند آفت کشها و فلزات سنگین
- عدم استفاده از الکل
- کنترل وزن
- انتخاب یک رژیم غذایی سالم
- خنک نگه داشتن کیسه بیضه
- خودداری از حمام خیلی گرم و نپوشیدن لباس زیر تنگ
تجزیه و تحلیل مایع منی یا آزمایش semen
به طور کلی آزمایش اسپرم کیفیت اسپرمها را از لحاظ تعداد، سرعت و شکل بررسی میکند. این آزمایش به راحتی نشان میدهد که قدرت باروری یک آقا چه قدر قوی یا چه قدر ضعیف است.
به طور متوسط، مردان با هر بار انزال، 2 تا 6 میلی لیتر مایع منی ترشح میکنند.
کمتر از این مقدار ممکن است حاوی اسپرم کافی برای باردار شدن زن نباشد. از سوی دیگر، بیش از آن میتواند غلظت اسپرم را تحت تاثیر قرار دهد.
منی باید در ابتدا غلیظ باشد و 10 تا 15 دقیقه پس از انزال رقیق شود. مایع منی که غلیظ میماند ممکن است حرکت اسپرم را دشوار کند.
منظور از غلظت اسپرم یا تراکم اسپرم تعداد اسپرم در هر میلیلیتر مایع منی است. بیش از پانزده میلیون اسپرم در هر میلی لیتر طبیعی است.
تحرک اسپرم، اسپرمهای در حال حرکت را نشان میدهند. یک ساعت پس از انزال، حداقل 32 درصد از اسپرمها باید در یک خط مستقیم به جلو حرکت کنند.
مورفولوژی اسپرم نیز تجزیه و تحلیل اندازه، شکل و ظاهر اسپرم است.
آیا مردان در سنین بالا تولید اسپرم را متوقف می کنند؟
خیر؛ مردان میتوانند در تمام طول زندگی به باروری ادامه دهند؛ البته مقدار اسپرمی که تولید میکنند با افزایش سن کاهش مییابد، اما صفر نمیشود.
چقدر طول می کشد تا اسپرم بازسازی شود؟
اگرچه اسپرم به صورت روزانه تولید و ساخته میشود، اما چرخه کامل بازسازی اسپرم (اسپرماتوژنز) حدود 64 روز طول میکشد.
اسپرماتوژنز چرخه کامل تولید و بلوغ اسپرم است. به طور مداوم اسپرمهایی را تولید میکند که میتوانند از طریق شنا کردن در واژن به یک تخمک بارور نشده در تخمدانهای یک زن برسند و تخمک را بارور کنند.
در طی اسپرمزایی، بیضهها به صورت روزانه چندین میلیون اسپرم تولید میکنند (حدود 1500 در هر ثانیه). در پایان یک چرخه کامل تولید اسپرم، تا 8 میلیارد اسپرم بازسازی میشود.
شاید زیاد به نظر برسند اما یک مرد میتواند بین 20 تا 300 میلیون سلول اسپرم را در یک میلی لیتر مایع منی آزاد کند.
چرخه بازسازی اسپرم شامل مراحل زیر است:
- تقسیم سلولهای اسپرم دیپلوئید به اسپرماتیدهای هاپلوئید که میتوانند دادههای ژنتیکی را حمل کنند.
- بلوغ اسپرم در بیضه ها، به ویژه در لوله های اسپرم ساز؛ هورمونها به اسپرماتیدها در این فرآیند کمک میکنند تا زمانی که به اسپرم تبدیل شوند. سپس اسپرم تا زمانی که تقریبا بالغ شود در بیضهها باقی میماند. یک اسپرم بالغ دارای یک سر حاوی مواد ژنتیکی و یک دم برای حرکت در بدن زن است.
- حرکت اسپرم به داخل اپیدیدیم، لولهای که به بیضهها متصل است و اسپرم را ذخیره میکند. اپیدیدیم اسپرم را تا زمان انزال حفظ میکند. در این مرحله است که اسپرم توانایی حرکت پیدا میکند.
حرکت اسپرم چه نقشی در بارداری دارد؟
هنگامی که انزال در حین مقاربت اتفاق میافتد، اسپرم از واژن از طریق دهانه رحم و به داخل رحم حرکت میکند. در آنجا، انقباضات رحم به کشیدن اسپرم به سمت لولههای فالوپ کمک میکند.
اولین اسپرم ممکن است در عرض چند دقیقه وارد لولههای فالوپ شود. هرچه مقاربت نزدیکتر به زمان تخمک گذاری باشد، سفر برای اسپرم آسانتر میشود.
برای اینکه بارداری اتفاق بیفتد، مخاط دهانه رحم باید مطلوب باشد. مخاطی که غلظت آن سفیده تخم مرغ باشد، بهترین نوع مخاط است. اگر مخاط دهانه رحم غلیظ یا خشک باشد، سفر اسپرم بسیار دشوار است.
اصطلاح "حرکت اسپرم" به توانایی اسپرم در شنا کردن در رحم و لولههای فالوپ اشاره دارد. حرکت اسپرم به اندازه تعداد اسپرم در زمان بارداری اهمیت داشته باشد.
چندین چیز ممکن است بر حرکت اسپرم مردان تأثیر بگذارد، از جمله:
- استرس
- گرمای بیش از حد
- داروهای خاص
- رژیم غذایی ضعیف
کلام آخر
اکنون که دقیقتر میدانید اسپرم چيست و چه نقشی در باروری دارد، بهتر میتوانید فعالیت جنسی خود را با هدف باروری تقویت کنید. لقاح و تشکیل جنین سالم یه یک اسپرم و یک تخمک سالم نیاز دارد. به طور کلی مدت زمان زنده ماندن اسپرم در دهان روی سطوح، خارج از بدن، روی دستبیرون از بدن یا در هوای آزاد بسیار کم است. اسپرم خشک یا مایع منی خشک شده قدرت باروری ندارد؛ اما اسپرمی که شسته شده است (در آزمایشگاه)، بهتر میتواند تخمک را بارور کند.