فشار خون بالا در بارداری | روش‌های کنترل و درمان آن

تغییرات دوران بارداری، خانم‌ها را مستعد ابتلا به برخی بیماری‌ها مثل فشار خون بالا و دیابت بارداری می‌کند. فشار خون بالا، مسئله‌ای بسیار جدی است که در صورت عدم مدیریت، باعث ایجاد عوارض جدی مانند زایمان زودرس می‌شود. آگاهی از علائم و نشانه‌های فشار خون بالا، برای پیشگیری از خطر مربوط به این بیماری در بارداری، ضروری است که در ادامه به آن می‌پردازیم.

پادکست خلاصه مقاله فشار خون بالا در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

انواع فشار خون در بارداری

فشارخون بالا در بارداری به سه دسته تقسیم می شود:

• فشار خون بالا ناشی از بارداری یا فشار خون گذرا بارداری
• فشار خون مزمن
• پره اکلامپسی

فشار خون بالا ناشی از بارداری 

فشار خون بالا ناشی از بارداری، حالتی است که برای اولین بار در بارداری و بعد از هفته بیستم، ممکن است برای برخی از مادران ایجاد شود. این حالت از فشار خون ناشی از پاسخ بدن به تغییرات حاصل از حاملگی است و به همین دلیل فشارخون گذرای بارداری هم نامیده می‌شود. فشار خون گذرای بارداری، به غیر از بالا بودن اندازه فشار خون، علامت دیگری ندارد و پس از زایمان و حداکثر شش هفته بعد از آن رفع می‌شود.

فشار خون مزمن

ممکن است خانمی قبل از این‌که باردار شود، مبتلا به فشار خون بالا باشد، دارو مصرف کند یا قبل از هفته بیستم بارداری، دچار فشار خون بالا شود و در مواردی ممکن است فشار خون بالا بارداری بیش از شش هفته بعد از زایمان هم پایدار بماند، این حالت‌ها فشارخون مزمن هستند. در موارد فشار خون مزمن، مادر باید قبل از اقدام به بارداری، با پزشک خود در مورد مصرف داروهای کاهنده فشار خون مشورت کند و برای کنترل فشار خون در بارداری، از داروهای مجاز در بارداری طبق دستور پزشک استفاده کند.

* مقاله برای کاهش فشار خون در بارداری چه بخوریم را مطالعه کنید.

پره‌اکلامپسی در بارداری

درمواردی که مادر باردار دچار فشار خون بالا است و دفع غیرطبیعی پروتئین در ادرار دارد، پره‌اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی تشخیص داده می‌شود که نوعی عارضه خود ایمنی است و در سیستم گردش خون، اختلال ایجاد می‌کند و اندام‌هایی از جمله کبد، کلیه و مغزرا درگیر می‌کند. تشنج، یکی از عوارض خطرناک مربوط به پره‌اکلامپسی است. پره‌اکلامپسی کاملاً متفاوت از فشار خون بالا در حاملگی است و نیاز به مراقبت ویژه و درمواردی ختم بارداری دارد.

فشار خون بالا در بارداری دوقلویی

فشار خون بالا در بارداری دو یا چندقلویی، نسبت به تک قلویی شایع‌تر است. به‌طور کلی، احتمال عوارض شایع بارداری و اختلالات طبی در بارداری چند قلویی بیش‌‌تر است و به همین دلیل بارداری‌های دو یا چندقلویی بارداری پرخطر محسوب می‌شوند.

فشار خون بالا حدودا چه عددی است؟

اندازه‌گیری فشارخون یکی مراقبت‌های مهم مربوط به دوران بارداری و پس از زایمان است. در مراقبت‌های پیش از اقدام به بارداری نیز اندازه‌گیری فشار خون اهمیت دارد. فشار خون بالا، به صورت فشار سیستولیک 140 و بالاتر و فشار دیاستولیک 90 یا بیشتر از آن تعریف می‌شود.

ارتباط فشار خون بالا در بارداری و جنسیت جنین

عوامل مختلفی در تعیین جنسیت جنین موثر هستند. پژوهشگران علوم پزشکی، مطالعات متعددی درباره ارتباط بین فشار خون بالا در بارداری و جنسیت جنین انجام داده‌اند. گروهی از محققان در کشور کانادا و چین پس از مطالعات متعدد اعلام کرده‌اند، در زنانی که فشارخون بالا قبل از بارداری دارند، احتمال تولد فرزند پسر بیش از دختر است اما این احتمال برای تایید نهایی نیاز به تحقیقات بیش‌تری دارد. همچنین محققان اظهار داشتند هنوز علت دقیقی برای نحوه تاثیر فشار خون بر تعیین جنسیت جنین پیدا نکرده‌اند.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

فشار خون نرمال زن باردار باید چند باشد؟

فشار خون به طورمعمول، توسط دو عدد به صورت کسری گزارش می‌شود. عدد بزرگ‌تر نشان دهنده فشار سیستولیک قلب و عدد کوچک‌تر بیانگر فشار دیاستولیک قلب است. عدد بزرگ‌تر فشار خون بین 90 تا 120 و عدد کوچک‌تر بین 60 الی 80 در زنان باردار، فشار خون نرمال به شمار می‌آید.

درمان و داروهای کنترل فشار خون بالا در بارداری 

درمان و کنترل فشارخون بالا در دوران بارداری از اهمیت خاصی برخوردار است. برای درمان فشار خون، موارد زیر در کنار هم توصیه می‌شود:

1. مصرف داروهای مجاز کاهنده فشار خون در بارداری 
2. رژیم غذایی کم نمک 
3. داشتن تحرک کافی
4. عدم مصرف سیگار، قلیان، الکل و حتی هر نوع دارو بدون دستور پزشک 

خوراکی های مناسب برای فشار خون بالا در بارداری کدامند؟

بسیاری از مادران مبتلا به فشار خون بالا، می‌خواهند بدانند که چه خوراکی‌هایی برایشان مفید است. رژیم غذایی حاوی غلات و فیبر می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. مصرف غذاها و میوه‌های حاوی پتاسیم مثل موز و گوجه فرنگی نیز برای کنترل فشار خون مفید هستند. (در این مقاله بخوانید کدام میوه فشار خون را بالا میبرد) تایید رژیم غذایی مناسب برای کنترل فشار خون بالا در بارداری بر عهده پزشک و کارشناس تغذیه است.

فشار خون بالا در بارداری نشانه چیست؟

بالا رفتن فشار خون در بارداری، یک نشانه است تا مراقبت‌های دوران بارداری با حساسیت و دقت بیش‌تری انجام شود. شناخت علائم احتمالی همراه فشار خون بالا مثل سردرد یا تاری دید برای تشخیص نوع فشار خون و پیشگیری از عوارض آن، اهمیت ویژه‌ای دارد.

راه‌های کنترل فشار خون بالا در بارداری

کنترل فشار خون بالا در بارداری، نقش بسیار مهمی در تضمین سلامت مادر و جنین دارد. برای کنترل فشار خون در بارداری، موارد زیر توصیه می‌شود :

• اندازه‌گیری دقیق فشارخون و وزن مادر، در هر جلسه از مراقبت‌های دوران بارداری باید انجام شود.
• علائم مربوط به فشارخون بالا و نحوه اندازه‌گیری فشارخون، به‌وسیله دستگاه‌های فشارسنج خانگی به مادر و یکی از اعضای خانواده آموزش داده شود. 
• مشورت با کارشناس تغدیه برای داشتن رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد غذایی مفید در بارداری برای کنترل فشارخون مفید است.
• داروهای کاهنده فشار خون طبق دستور پزشک مصرف شود.