هموروئید بعد از زایمان | علائم و روشهای درمان
هموروئید بعد از زایمان، به علت تغییرات درونی بدن مادر و همچنین فشار وارده در زایمان طبیعی رخ میدهد. مادران زیادی در مواجهه با هموروئید پس از زایمان دچار نگرانی میشوند. آنها میخواهند بدانند که آیا بواسیر بعد از زایمان خوب میشود؟ باید گفت بله! اما برای درمان هموروئید بعد از زایمان باید چه کرد؟ در ادامه سعی کردهایم به همه سوالات شما درباره هموروئید یا بواسیر بعد از زایمان پاسخ دهیم.
هموروئید بعد از زایمان چیست؟
بواسیر یا هموروئید ناشی از تورم، اتساع و پرخون شدن سیاهرگهای منطقه مقعد و رکتوم (انتهای روده بزرگ) است که گاهی اوقات از عوارض کوتاه مدت زایمان طبیعی و در برخی اوقات از عوارض بلندمدت زایمان طبیعی محسوب میشود. فاکتورهای زیادی از ژنتیک گرفته تا سبک زندگی در ابتلای فرد به هموروئید نقش دارند. برخی شرایط مثل یبوست و حاملگی میتوانند پیشرفت هموروئید را سریعتر کرده یا علائم را بیشتر کنند. اگرچه معمولا هموروئید بعد از زایمان علامتهای بیشتری پیدا میکند. اما پس از گذشت مدتی دوباره به همان شدت قبلی باز میگردد.
علت هموروئید بعد از زایمان طبیعی چیست؟
هموروئید بعد از زایمان به علت تمام فشارهای وارده از سمت جنین در دوران بارداری و همچنین زور زدن حین زایمان به وجود میآید. استرس و فشار ایجاد شده در ناحیه پرینه (ناحیه بین واژن و مقعد) باعث فشار، کشیدگی و پرخونشدن رگهای این ناحیه میشود. رگها تا حدودی شبیه به دریچههای قلبی عمل کرده و سعی میکنند خونی که در آنها تجمع پیدا کرده را دوباره به سمت قلب پس بزنند. اما وقتی این رگها ضعیف میشوند، این خون توان بازگشت ندارد. درنتیجه رگها متسع و پرخون میمانند. فشار حاصل از حمل کودک و فشار ناشی از خارج شدن کودک در زایمان طبیعی باعث بیرونزدگی رگهای این ناحیه میشود. همچنین هورمونهای مترشحه دوران بارداری بر ایجاد هموروئید بعد از زایمان نقش دارند. افزایش هورمون پروژسترون در مادران شیرده هم موجب شلشدن عروق میشود. با اینکه شیوع هموروئید پس از زایمان طبیعی بیشتر است، اما حتی در مواردی که فرد زایمان سزارین داشتهاست نیز هموروئید بعد از زایمان و بارداری دیدهشدهاست.
* دلایل و روشهای درمان بواسیر در بارداری
علائم هموروئید پس از زایمان
اگر بعد از زایمان در مقعد خود احساس درد یا گرفتگی کردید و یا پوست اطراف مقعدتان دچار تورم شده، احتمالا دچار هموروئید بعد از زایمان شدهاید. هموروئید بعد از زایمان میتواند علائم مختلفی داشتهباشد. اندازه توده هموروئیدی ممکناست به اندازه یک نخود تا اندازه یک دانه انگور درشت باشد. بواسیر بعد از زایمان طبیعی در مواردی تنها موجب یک خارش ساده میشود و در مواردی میتواند بسیار دردناک باشد. در هموروئید بعد از زایمان به خاطر تورم سیاهرگها، دیواره این رگها نازک شده و ممکناست با هر گونه فشار، برای مثال دفع مدفوع سفت دچار خونریزی گردند. اگر از قبل بارداری به هموروئید مبتلا بودهاید، احتماد عود آن پس از بارداری و زایمان بالاست.
دو نوع هموروئید داریم با دو نوع علامت
دو نوع هموروئید داخلی و خارجی داریم که هموروئید داخلی در داخل رکتوم قرار دارد. هموروئید داخلی را نمیتوان مشاهده یا لمس کرد. از آنجا که اعصاب کمی در این ناحیه وجود دارد، ممکناست درد زیادی را متوجه نشوید. اما هموروئید خارجی در پوست اطراف مقعد قرار دارد. از آنجا که این ناحیه پر از عصب است، هموروئید خارجی باعث درد شدید در بیمار میشود.
علائم بواسیر داخلی (درگیری رگهای داخل اسفنکتر) ممکناست با علائم بواسیر خارجی (درگیری رگهای ناحیه مقعد) متفاوت باشد. مشاهده خون روی دستمال توالت میتواند تنها علامت هموروئید داخلی باشد. توده ناشی از این هموروئید معمولا قابل لمس و قابل مشاهده نیست. اما ممکن است گاهی همراه با دفع، برجستگیهای صورتی رنگی در اطراف مقعد مشاهده شود. معمولا این برجستگیها به دنبال فشار بیرون میزنند و بعد خودبهخود دوباره به داخل اسفنکتر میروند و گاهی با فشار انگشت بیمار به داخل میروند. درد هموروئید بعد از زایمان در نوع داخلی کمتر است. در هموروئید خارجی به دلیل وجود اعصاب بیشتر، درد بیشتری ایجاد میشود. درد، خونریزی، خارش، تورم قابل لمس یا مشاهده از علائم هموروئید خارجی بعد از زایمان است. وقتی عروق هموروئیدی دچار ترومبوز یا گیرافتادن لخته خون میشوند، معمولا به رنگ بنفش یا کبود درمیآیند. ترومبوز موجب درد شدید، التهاب و برجستگی سفتی در ناحیه مقعد میشود.
مواظب هموروئید بعد از زایمان باشید اگر...
هموروئید بعد از زایمان، محتملتر است اگر شما از قبل عوامل خطر هموروئید را داشتهباشید. برخی از این عوامل عبارتاند از:
- اپیزیاتومی یعنی برش بافت بین واژن و مقعد در حین زایمان طبیعی برای خروج راحت جنین
- یبوست، اسهال و برای زمان طولانی روی توالت نشستن: وجود یبوست و بواسیر بعد از زایمان با هم ارتباط مستقیم دارند. فشاری که برای دفع مدفوع هنگام یبوست به ناحیه پرینه وارد میشود، به مرور زمان رگهای این ناحیه را متسع میکند و به سمت بواسیر میبرد. همچنین احساس نیاز به دفع مکرر و اسهال نیز از آنجا که باعث میشود فرد زمان طولانی را روی توالت سپری کند، میتواند از عوامل خطر برای هموروئید بعد از زایمان باشد که در این مورد میتوانید از درمان خانگی بواسیر بعد از زایمان استفاده کنید.
- چاقی
- داشتن رابطه جنسی مقعدی
- رژیم غذایی کمفیبر
- بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر
- داشتن شغلهایی که با نشستن زیاد و فشار ناحیه پرینه همراه هستند.
درمان هموروئید بعد از زایمان
درمان خانگی در هموروئیدهای درجه پایین و بدون عارضه خطرناک موثر است. اما گاهی تنها راه حل جراحی است. درمان خانگی هموروئید بعد از زایمان طبیعی یا سزارین با به کارگیری روشهای آسانی قابل انجام است که در ادامه به برخی از آنها پرداختهایم:
درمان خانگی هموروئید بعد از زایمان
- مصرف آب فراوان، سبزیجات و مواد غذایی حاوی فیبر
- کیسه یخ: از یک کیسه یخ برای کاهش التهاب ناحیه پرینه استفاده کنید. این اقدام معمولا بعد از زایمان انجام می-شود. ممکناست سرمای یخ کمی آزاردهنده باشد، اما این کار به کاهش درد، کاهش تغییرات واژن بعد از زایمان و درمان هموروئید کمک میکند. گذاشتن یخ در ناحیه را روزی چند بار انجام دهید.
- برای پاککردن خونریزی هموروئید بعد از زایمان، به جای دستمال توالتِ خشک، از دستمال مرطوب استفاده کنید. دستمال مرطوب استفاده شده باید فاقد مواد شیمیایی و مواد معطر باشد.
- حمام کردن و نشستن در تشت دارای آب ولرم و کاملا تمیز به بهبود هموروئید بعد از زایمان کمک میکند. سعی کنید تمام باسن و پرینهتان در آب قرار گیرد. این کار را در چند روز بعد از زایمان، روزی 3 بار و هربار نیم ساعت انجام دهید. از اضافه کردن سرکه، جوش شیرین یا مواد گیاهی بدون نظر پزشک خودداری کنید.
- از زیاد نشستن و ایجاد فشار در ناحیه پرینه بپرهیزید.
- تقویت ناحیه لگن میتواند به درمان هموروئید بعد از زایمان کمک میکند. یکی از راههای تقویت عضلات لگن، تمرینات کگل است.
درمان دارویی بواسیر بعد از زایمان
درباره درمان دارویی بواسیر بعد از زایمان باید بدانید که از هیچ دارویی در این دوره نباید بدون نسخه یا مشورت پزشک استفاده شود. حتی در مورد داروهای بدون نسخه نیز، نیاز است که از قبل از پزشک خود مشورت بگیرید. در ادامه به برخی از این داروها پرداختهایم. در صورتی که شکایات شما با مصرف دارو برطرف نشود ممکن است نیاز به درمان با لیزر، باند لیگاسیون یا جراحی داشته باشید.
- در صورت وجود درد هموروئید بعد از زایمان، میتوانید از مسکنهای استامینوفن و ایبوبروفن استفاده کنید.
- داروهای ملین نیز معمولا برای کاهش یبوست استفاده میشوند.
- مکملهای حاوی فیبر. اگر رژیم غذایی شما به گونهای نیست که بتوانید حجم زیادی فیبر را در آن بگنجانید، می-توانید از مکملهای حاوی فیبر که معمولا به شکل نوشیدنی یا پودر هستند، استفاده کنید.
- دستمال مرطوبهای حاوی دارو نیز برای بهبود بواسیر وجود دارند. این دستمال مرطوبها معمولا آغشته به موادی مانند لیدوکائین یا هیدروکورتیزون هستند، که میتوانند به کاهش خارش، التهاب و درد کمک کنند.
- کرمها و شیافهایی برای استفاده موضعی بواسیر وجود دارند که موجب کاهش درد و التهاب هموروئید بعد از زایمان، چه داخلی و چه خارجی، میشوند.