هفته هفتم بارداری | علائم و تغییرات جنین و مادر

در طول هفته هفتم بارداری کودک شما به‌سرعت رشد می‌کند. سیستم‌های مهم بدن او در حال رشد هستند و بیشتر تکامل او در حال حاضر، در مناطق سر و صورت خواهد بود. تکامل کلیه‌های کودک قبل از هفته 7 بارداری آغاز شده است؛ اما در این هفته، عملکرد لازم برای پالایش مواد زائد در بدن را کسب می‌کنند. در چند هفته آینده نیز، کودک شروع به تولید ادرار می‌کند که بخشی از مایع آمنیوتیک را تشکیل می‌دهد. در ادامه بیشتر در مورد اندازه جنین و علائم بارداری در هفته هفتم توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

وضعیت جنین در هفته هفتم بارداری چگونه است؟

هفته هفتم بارداری، جنین شما وارد مرحله رویان (Embryo) شده و با سرعت بسیار بالایی در حال رشد است. این دوره برای شکل‌گیری اندام‌ها و سیستم‌های اصلی بدن بسیار حیاتی است.

تغییرات و علائم کلیدی جنین

در این هفته، جنین کوچک شما تغییرات شگفت‌انگیزی را تجربه می‌کند:

• اندازه و وزن: اندازه جنین در حدود ۱ سانتی‌متر (تقریباً به اندازه یک بلوبری) است.
• تکامل سیستم عصبی: رشد سریع مغز و سیستم عصبی مرکزی ادامه دارد و تشکیل اولیه طناب نخاعی صورت می‌گیرد.
• قلب جنین: تپش قلب منظم جنین شروع شده و در این مرحله می‌توان آن را با سونوگرافی مشاهده کرد.
• اندام‌های صورت: شکل‌گیری چشم‌ها، دهان و بینی آغاز می‌شود.
• اندام‌های حرکتی: جوانه‌های دست و پا ظاهر می‌شوند.
• اندام‌های داخلی: آغاز رشد کبد، کلیه و ریه‌ها و همچنین توسعه رگ‌های خونی در حال انجام است.
• جفت: جفت شروع به فعالیت می‌کند تا تغذیه جنین را به عهده بگیرد.

حرکات جنین در هفته هفتم

• حرکات خفیف: در این هفته، جنین شروع به انجام حرکات خفیف و خودبه‌خودی می‌کند، مانند تغییر موقعیت یا پیچ‌وتاب دادن بدن.
• حرکات غیرقابل‌احساس برای مادر: این حرکات هنوز بسیار ریز و کوچک هستند و مادر مطلقاً آن‌ها را احساس نمی‌کند (معمولاً مادران حرکات جنین را بین هفته‌های ۱۶ تا ۲۵ بارداری احساس می‌کنند).

هفته هفتم بارداری و قلب جنین

قلب جنین که اکنون تقریباً شبیه یک لوله کوچک است، تپش‌های منظم خود را آغاز می‌کند و معمولاً با سرعتی بسیار بیشتر از قلب مادر می‌تپد (۱۰۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه).  مشاهده ضربان قلب در سونوگرافی این هفته یا هفته بعد، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامتی اولیه بارداری است.

* پیشنهاد می‌کنم مطلب جنین در هفته هشتم بارداری را نیز برای کسب اطلاعات بیش‌تر مطالعه کنید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

تغییرات مادر در هفته هفتم بارداری چگونه است؟

اکثر زنان قبل از هفته ۷ بارداری از باردار بودن خود باخبر می‌شوند؛ بااین‌وجود ممکن است برخی از خانم‌ها تا این هفته به‌طورقطع متوجه بارداری خود نشده باشند و در این هفته از آن باخبر شوند. شما هنوز حامله به نظر نمی‌رسید و ممکن است احساس خیلی متفاوتی نسبت به هفته ششم بارداری و یا هفته پنجم بارداری نداشته باشید؛ زیرا در بسیاری از افراد، هفته هفتم بارداری بدون علامت یا علائم هفت هفتگی بارداری بسیار کم و نامحسوس است.

حتی بعضی به دنبال علت کم شدن علائم بارداری در هفته هفتم هستند. در سایر افراد، ممکن است علائم بارداری زیر مشاهده شود:

* مقاله جنین مرده تا چند وقت در شکم می‌ماند را مطالعه کنید.

اندازه شکم در هفته هفتم بارداری

در هفته هفتم، رحم مادر تقریباً به اندازه یک گریپ‌فروت کوچک شده است، اما هنوز در داخل حفره لگنی قرار دارد و از استخوان شرمگاهی بالاتر نیامده است. بنابراین، اندازه شکم مادر به طور قابل توجهی بزرگ نمی‌شود. هرگونه برآمدگی یا احساس پری در شکم اغلب ناشی از نفخ و تجمع گاز در دستگاه گوارش است که از عوارض شایع این دوران است.

تغییر سایز اندام‌های مادر

به جز سینه‌ها، اندام‌های دیگر مادر معمولاً در این هفته دچار تغییر سایز محسوس نمی‌شوند. تغییر اصلی در این دوره مربوط به سینه‌هاست که به منظور آماده شدن برای شیردهی، متورم‌تر و حساس‌تر می‌شوند و در برخی موارد، کمی بزرگ‌تر به نظر می‌رسند.

ممکن است از هفته هفتم بارداری در بستن دکمه لباس‌هایی که اندازه تنتان بودند، دچار مشکل شوید. مخصوصاً اگر اولین حاملگی‌تان نباشد. این به خاطر آن است که رحم در حال بزرگ شدن است و برای گرفتن جا با دیگر اعضای بدن، رقابت می‌کند. قسمت بالایی رحم که دهانه‌ی رحم نام دارد، ماهیچه‌ای و قابل انعطاف است و فیبرهای ماهیچه‌ای آن می‌توانند طول آن را تا صد برابر افزایش دهند تا بتواند بچه را نگه دارد!

جنین در هفته هفتم در کجای شکم قرار دارد؟ رحم شما در حالت عادی، زیر استخوان لگن قرار دارد؛ بنابراین از بیرون نمی‌توانید آن را حس کنید. وقتی شروع به بزرگ و وسیع شدن کرد، از استخوان لگن خارج می‌شود و در شکم شما بین روده و معده قرار می‌گیرد. در حال حاضر، رحم شما ممکن است تنها یک‌چهارم راه به طرف نافتان را طی کرده باشد و در ماه دیگر، نصف راه را پیش خواهد رفت. البته رحم شما در این هفته، هنوز تقریباً کوچک است و اندازه جنین هفت هفته به‌قدری نیست که تغییر زیادی در سایز شما ایجاد کند. پس چرا شما نمی‌توانید دکمه شلوارتان را ببندید؟ 

یکی دیگر از دلایل این اتفاق، هورمون‌های حاملگی است که باعث شده کمی وزنتان زیادتر شود. به‌علاوه ممکن است کمی ورم داشته باشید، چون وقتی حامله هستید غذا با سرعت کمتری از روده رد می‌شود تا بتواند مواد بیشتری به بدنتان جذب کنید. این وضعیت ممکن است باعث دل‌درد، یبوست و نفخ شکم شود. از طرفی بدنتان در حاملگی، آب بیشتری جذب می‌کند. همه این تغییرات در کنار، بزرگ شدن تدریجی شکم، باعث می‌شود که به‌تدریج سایز شما تغییر کند. 

لکه بینی در هفته هفتم بارداری

لکه بینی، یا خونریزی بسیار خفیف و قهوه‌ای مایل به قرمز، در اوایل بارداری شایع است. این لکه بینی می‌تواند ناشی از لانه گزینی (اگرچه معمولاً زودتر رخ می‌دهد) یا به دلیل افزایش جریان خون به دهانه رحم باشد که باعث می‌شود پس از معاینه یا نزدیکی به سادگی تحریک و دچار خونریزی خفیف شود.

سوالی که در این زمان زیاد مطرح می‌شود این است که آیا خونریزی در هفته هفتم بارداری خطرناک است؟ خونریزی شدید واژینال که مشابه یا سنگین‌تر از یک دوره قاعدگی باشد و به‌ویژه اگر با درد یا گرفتگی شدید و مداوم شکم یا لگن همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از عوارض جدی مانند سقط جنین یا بارداری خارج رحمی باشد و یک وضعیت اورژانسی محسوب می‌شود. در مقابل، لکه بینی خفیف و بدون درد شدید اغلب جای نگرانی ندارد، اما برای ارزیابی دقیق علت، مادر باید در اسرع وقت به پزشک یا مامای خود مراجعه کند.

افزایش تهوع و حالت صبحگاهی

افزایش شدید سطح هورمون hCG موجب تحریک نواحی مغزی کنترل‌کننده تهوع می‌شود. در هفته هفتم، تهوع بارداری (که می‌تواند در هر ساعتی از روز رخ دهد و نه فقط صبح) معمولاً به اوج خود می‌رسد. ممکن است حالت تهوع در هفته هفتم بارداری بسیار آزاردهنده باشد؛ اما معمولاً  تا حدود هفته دوازدهم بارداری متوقف می‌شود. خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و اجتناب از مصرف غذاهای چرب و پر ادویه به‌خصوص اجتناب از خوردن غذاهای تند در بارداری، ممکن است به کنترل این شرایط کمک کند. به نظر می‌رسد که چای یا آب‌نبات نعناع یا زنجبیل و یا استفاده از آنها در غذاها، به تسکین علائم بیماری صبحگاهی کمک می‌کند. 

حساسیت و درد در سینه‌ها

افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون باعث می‌شود که بافت غدد شیری در سینه‌ها شروع به رشد کند. این امر منجر به احساس سنگینی، درد، و حساسیت شدید در سینه‌ها می‌شود و ممکن است رگ‌های خونی روی سینه‌ها نمایان‌تر شوند.

خستگی و خواب‌آلودگی زیاد

بدن مادر سخت در حال کار برای حمایت از جنین است. افزایش شدید تولید هورمون پروژسترون، کاهش قند خون و افزایش حجم خون، همگی در ایجاد احساس خستگی مفرط و نیاز شدید به خواب نقش دارند.

تغییر در خلق‌و‌خو و احساسات

نوسانات شدید هورمونی، به ویژه پروژسترون و استروژن، بر مواد شیمیایی مغز اثر می‌گذارند و باعث می‌شوند مادر به سرعت بین احساسات متضاد مانند خوشحالی، تحریک‌پذیری، و اضطراب جابه‌جا شود.

تکرر ادرار

در این هفته، حجم خون مادر به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد و کلیه‌ها مجبورند مایعات اضافی را تصفیه کنند. همچنین، اگرچه رحم هنوز کوچک است، فشار فزاینده‌ای بر روی مثانه وارد می‌کند که منجر به تکرر ادرار می‌شود.

نفخ و یبوست

هورمون پروژسترون باعث شل شدن عضلات صاف از جمله عضلات دیواره روده می‌شود. این امر سرعت هضم را کاهش داده و منجر به تجمع گاز (نفخ) و دشواری در دفع مدفوع (یبوست) می‌شود.

بیزاری از بو یا غذاهای خاص

افزایش حس بویایی و تهوع شدید می‌تواند منجر به بیزاری ناگهانی از بوها و غذاهایی شود که قبلاً مورد علاقه مادر بوده‌اند. این حالت می‌تواند به عنوان یک مکانیسم محافظتی برای جلوگیری از مصرف مواد مضر تلقی شود.

افزایش ترشحات واژن

افزایش تولید استروژن و افزایش جریان خون به ناحیه لگن، موجب ترشح مایع شیری رنگ، رقیق و بی‌بو به نام «لوکوره» (Leukorrhea) می‌شود. این ترشحات طبیعی هستند و به محافظت از کانال زایمان در برابر عفونت کمک می‌کنند. 

سردرد یا سرگیجه خفیف

تغییرات هورمونی و نوسانات در حجم خون می‌تواند باعث سردردهای تنشی خفیف شود. سرگیجه خفیف نیز ممکن است به دلیل تغییرات فشار خون یا پایین بودن قند خون در اثر تهوع رخ دهد.

تغییرات پوستی

برخی از زنان در این دوره متوجه افزایش درخشندگی پوست می‌شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است افزایش موقت آکنه را تجربه کنند. در برخی موارد، ممکن است لکه‌های تیره یا ملاسما (نقاب بارداری) ظاهر شوند، هرچند این علائم در سه‌ماهه دوم بارزتر می‌شوند.

نوسانات خلقی

این مورد ارتباط نزدیکی با "تغییر در خلق‌و‌خو و احساسات" دارد و اشاره به تغییرات سریع، غیرمنتظره و شدید در وضعیت روحی دارد که ناشی از عدم تعادل هورمونی است.  در این مرحله، سطح گنادوتروپین کوریونی انسانی (HCG) به‌ سرعت در حال افزایش است که در کنار افزایش سطح پروژسترون و استروژن، باعث نوسانات روحی شما می‌شود. بااین‌حال علتی فراتر از این نوسانات و تغییرات سریع شیمیایی بدن وجود دارد. بچه‌دار شدن چه برای بار اول باشد و چه برای چندمین بار، یک تغییر بسیار مهم و اساسی در زندگی است. شاید به خاطر اندامتان سلامتی بچه‌تان و یا زایمان استرس داشته باشید، نگران باشید و یا بترسید. در چنین مواقعی، دیگران چگونه می‌توانند از شما انتظار داشته باشند که متعادل باشید و عاقلانه رفتار کنید، درحالی‌که حالت تهوع دارید و نمی‌توانید از تختخواب بلند شوید، لباس‌هایتان برایتان تنگ هستند و آن‌قدر خسته‌اید که حال پختن غذا را هم ندارید؟ 

خبر خوب این است که تغییرات و عدم تعادل روحی بعد از سه ماهه اول حاملگی تقریباً از بین می‌روند؛ یعنی، درست زمانی که تغییرات هورمون‌ها متوقف شد، انرژی‌تان برگشت و با حامله بودن خو گرفتید. تا آن زمان، بهتر است آرامش خود را حفظ کرده و با همسرتان صحبت کنید. به او توضیح دهید که احساسات شما گاهی قلیان پیدا می‌کنند و به خاطر حرف‌ها و کارهای اذیت کننده‌ای که ممکن است بگویید و انجام دهید عذرخواهی کنید. به همسرتان بگویید که چگونه می‌تواند در چنین مواقعی کنارتان باشد و شما را آرام کند. در میان گذاشتن احساساتتان به شما کمک می‌کند که همه چیز را راحت‌تر و ساده‌تر ببینید. 

مخاط دهانه رحم

در این مرحله، دهانه رحم شروع به تشکیل یک سد محافظتی به نام «موکوس پلاگ» (Mucus Plug) می‌کند. این پلاگ موکوسی از ترشحات غلیظ تشکیل شده و دهانه رحم را برای حفاظت از جنین در برابر عفونت‌ها مهر و موم می‌کند. در دوران بارداری، افزایش سطح هورمون پروژسترون باعث تشکیل یک لایه مخاطی در دهانه رحم می‌شود که در بارداری هفته هفتم اتفاق می‌افتد. این لایه، ورودی رحم را مسدود می‌کند و درواقع جلوی ورود باکتری‌ها، مایع منی و سایر مواد ناخواسته را به رحم می‌گیرد. این به سالم نگه‌داشتن کودک شما در طول بارداری کمک می‌کند.

این لایه بیشتر از آب و گلیکوپروتئین ساخته می‌شود و قوام آن با توجه به نوسانات هورمونی، می‌تواند متفاوت باشد. به همین خاطر در برابر همه میکروب‌ها 100 درصد مؤثر نیست و در صورت بروز هرگونه علائم دستگاه ادراری یا عفونت‌های واژینال باید حتماً با پزشک مشورت کنید. درمان به‌موقع می‌تواند از عوارض جلوگیری کند. با نزدیک شدن به انتهای بارداری و همزمان با آماده شدن بدن برای زایمان، این لایه مخاطی شل می‌شود. 

ابتلا به عفونت واژن

تغییرات در سطوح هورمونی و تعادل pH واژن می‌تواند مادر را مستعد ابتلا به عفونت‌های قارچی (مانند برفک واژن) کند. در صورت مشاهده خارش، سوزش، یا ترشحات پنیری و بدبو باید به پزشک مراجعه شود. عفونت قارچی واژن ناشی از نوعی قارچ است که در حالت طبیعی در بدن یافت می‌شود. اما اگر در دوران بارداری دچار عفونت قارچی واژن شوید، ممکن است نوزادتان تا یک هفته بعد از تولد، عفونت دهانی داشته باشد که خوشبختانه قابل درمان است.

در عفونت‌های قارچی، شما معمولاً متوجه تغییراتی در ترشحات واژن می‌شوید که شبیه به تکه‌های پنیر خشک‌شده هستند. همچنین ممکن است احساس خارش و سوزش در ناحیه‌ی واژن خود داشته باشید، مخصوصاً هنگام نزدیکی و یا شب‌ها. همچنین در محل باز شدن واژن ممکن است کمی قرمزی مشاهده کنید. 

برای اینکه عفونت قارچی سریع‌تر بهبود یابد، از لباس‌زیرهای گشاد، شل و نخی استفاده کنید و قسمت تناسلی خود را همیشه خشک نگه دارید. شب‌ها بعد از پوشیدن لباس‌خواب، لباس‌زیر خود را دربیاورید و از پوشیدن لباس‌زیرهای تنگ خودداری کنید. اگر در طول سه ماه اول حاملگی دچار عفونت قارچی شدید، پزشک متخصص زنان و زایمان ممکن است برایتان دارو تجویز کند. همچنین می‌توانید از روش‌های درمان خانگی عفونت واژن کمک بگیرید.

افزایش وزن یا از دست دادن وزن

بسته به شرایط مادر، ممکن است کمی افزایش وزن اولیه به دلیل افزایش حجم خون و احتباس آب رخ دهد. با این حال، بسیاری از زنان به دلیل تهوع و استفراغ شدید، در واقع در این هفته کاهش وزن پیدا می‌کنند که اگر بیش از حد نباشد، معمولاً طبیعی است.

افزایش ترشح بزاق

برخی از زنان در سه‌ماهه اول، به ویژه در پاسخ به تهوع، دچار سیالوره یا افزایش غیرعادی ترشح بزاق می‌شوند. بلع کمتر به دلیل تهوع نیز می‌تواند این حس را تشدید کند.

گرفتگی خفیف لگن

گرفتگی‌های ملایم و گذرا در ناحیه لگن معمولاً ناشی از کشیده شدن رباط‌هایی است که رحم در حال رشد را نگه می‌دارند. این گرفتگی‌ها تا زمانی که شدید، یک‌طرفه یا همراه با خونریزی نباشند، معمولاً طبیعی تلقی می‌شوند.

دل درد و کمردرد در هفته هفتم بارداری

• دل درد: بیشتر به همان دلایل گرفتگی خفیف لگن (کشش رباط‌های گرد اطراف رحم) یا نفخ و گاز روده است.
• کمردرد: می‌تواند ناشی از شل شدن اولیه رباط‌ها در اثر هورمون‌ها یا وضعیت نامناسب بدن به دلیل خستگی باشد.

لرز در هفته هفتم بارداری

احساس لرز یا سرمازدگی (بدون تب) می‌تواند ناشی از تغییرات متابولیسم پایه بدن یا نوسانات هورمونی باشد. اگر این لرز با تب، سوزش ادرار یا سایر علائم عفونت همراه باشد، نیاز به بررسی پزشکی دارد.

هفته هفتم بارداری دوقلو چگونه است؟ علائم و تغییرات آن

بارداری دوقلو در هفته هفتم با علائم و تغییرات مشابه بارداری تکی همراه است، اما به دلیل سطوح هورمونی بالاتر و بار متابولیک بیشتر بر بدن مادر، این علائم اغلب شدت بیشتری دارند.

• افزایش شدیدتر هورمون‌ها: سطوح هورمون‌هایی مانند hCG در بارداری دوقلو به طور قابل توجهی بالاتر است.
• تشدید تهوع و استفراغ: در نتیجه سطوح بالای hCG، مادرانی که دوقلو باردارند، ممکن است تهوع و استفراغ (حالت صبحگاهی) شدیدتر و طولانی‌تری را تجربه کنند.
• خستگی مفرط: بارداری دوقلو انرژی بیشتری از بدن می‌طلبد و مادران ممکن است احساس خستگی و خواب‌آلودگی بسیار شدیدتری نسبت به بارداری تکی داشته باشند.
• سریع‌تر شدن رشد رحم: اگرچه در هفته هفتم هنوز شکم به وضوح بزرگ نیست، اما رحم زودتر از بارداری تکی شروع به رشد می‌کند و ممکن است مادر زودتر احساس نفخ و تکرر ادرار کند.
• افزایش وزن اولیه: به دلیل حجم خون و مایعات بیشتر و احتمالاً تغذیه بهتر برای حمایت از دو جنین، ممکن است مادر در اوایل بارداری دوقلو افزایش وزن کمی بیشتر را تجربه کند.
• حساسیت سینه‌ها: درد و حساسیت سینه‌ها می‌تواند به دلیل فعالیت بیشتر هورمونی، شدیدتر باشد.

آزمایشات و سونوگرافی در هفته هفتم بارداری

هفته هفتم بارداری معمولاً زمانی است که بسیاری از زنان برای اولین بار به پزشک یا ماما مراجعه می‌کنند و اولین مجموعه از آزمایشات و سونوگرافی‌های روتین تجویز می‌شود.

سونوگرافی در هفته هفتم بارداری

اولین سونوگرافی معمولاً در حدود هفته ۶ تا ۹ بارداری انجام می‌شود. در هفته هفتم، سونوگرافی (اغلب از طریق واژینال برای دید بهتر) با اهداف زیر انجام می‌شود:

• تأیید بارداری: اطمینان از وجود یک بارداری داخل رحمی.
• تشخیص ضربان قلب: در این هفته، معمولاً ضربان قلب جنین برای اولین بار قابل تشخیص است، که نشانه خوبی از حیات جنین است.
• تأیید سن بارداری: با اندازه‌گیری طول جنین از سر تا نشیمنگاه (CRL)، می‌توان تاریخ دقیق زایمان را مشخص کرد.
• تشخیص بارداری چندقلو: در صورت وجود دوقلو یا بیشتر، این موضوع در این سونوگرافی مشخص می‌شود.

به نقل از Healthline

تکنسین (مسئول سونوگرافی) اندازه کیسه بارداری شما را اندازه می‌گیرد و همچنین در صورت قابل مشاهده بودن، اندازه‌گیری تاج تا نشیمنگاه (crown-to-rump) رویان را نیز انجام خواهد داد. در هفته ۷، اندازه جنین شما باید حدود ۵ تا ۹ میلی‌متر (mm) و کیسه بارداری حدود ۱۸ تا ۲۴ میلی‌متر باشد.

در این مرحله، رشد جنین با سرعت بالایی در حال پیشروی است و از یک هفته به هفته دیگر، جهش‌های بزرگی در اندازه خواهد داشت.

The technician will measure the size of your gestational sac and also take a crown-to-rump measurement of the embryo, if it’s visible. At 7 weeks, your baby should be about 5 to 9 millimeters (mm) in size and the gestational sac will be about 18 to 24 mm.

At this point, fetal development is on a fast track and making large leaps in size from one week to the next.

آزمایشات خون و ادرار اولیه

اولین مجموعه از آزمایشات جامع خون و ادرار معمولاً در این ویزیت اولیه تجویز می‌شود. این آزمایشات شامل موارد زیر است:

• گروه خونی و فاکتور Rh: برای تعیین گروه خونی مادر و تشخیص Rh منفی که ممکن است نیاز به تزریق روگام در مراحل بعدی داشته باشد.
• شمارش کامل سلول‌های خونی (CBC): برای بررسی کم‌خونی (آنمی)، تعداد پلاکت‌ها و سایر شاخص‌های خونی.
• بررسی بیماری‌های عفونی: سرولوژی سرخجه، هپاتیت B و C، سیفلیس، و HIV  برای اطمینان از سلامت مادر و جلوگیری از انتقال احتمالی به جنین. در برخی مناطق یا در صورت سابقه تماس با حیوانات خانگی آزمایش توکسوپلاسموز نیز انجام می‌شود.
• آزمایش ادرار (Urine Analysis): برای بررسی عفونت‌های دستگاه ادراری، وجود پروتئین یا قند، که می‌تواند نشان‌دهنده پره‌اکلامپسی یا دیابت بارداری باشد.
• سنجش سطح قند خون: برای غربالگری دیابت از قبل موجود.
• سنجش هورمون‌های تیروئیدی: در صورت سابقه یا علائم مشکلات تیروئید.

توجه: آزمایشات و سونوگرافی‌های مورد نیاز باید منحصراً طبق نظر پزشک یا ماما تعیین شوند. هیچ دو بارداری کاملاً شبیه هم نیستند و ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما بر اساس سوابق پزشکی فردی، وضعیت سلامتی کنونی و عوامل خطر، بهترین برنامه‌ریزی را برای شما انجام خواهد داد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

مراجعه اولیه برای تأیید بارداری و آغاز مراقبت‌های دوران بارداری معمولاً باید در اسرع وقت پس از مثبت شدن تست بارداری (معمولاً بین هفته ۶ تا ۱۰) انجام شود.

مراجعه فوری به پزشک در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر ضروری است:

• خونریزی واژینال شدید (مشابه قاعدگی یا بیشتر).
• درد شدید، مداوم و گرفتگی عضلات در ناحیه شکم یا لگن.
• تب بالا (بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد) یا لرز.
• استفراغ شدید و مداوم که مانع از خوردن و نوشیدن می‌شود (هایپرامزیس گراویداروم).
• سرگیجه شدید یا غش کردن.

مراقبت های لازم در هفته 7 بارداری

هفته هفتم، هفته‌ای حیاتی در سه‌ماهه اول است که تشکیل اندام‌های اصلی جنین در حال انجام است. در این مرحله، تمرکز مراقبت‌ها بر حفظ سلامت مادر، کاهش علائم ناخوشایند و حمایت از رشد اولیه جنین است.

در هفته هفتم بارداری چگونه بخوابیم

در هفته هفتم، اندازه شکم هنوز مانع بزرگی برای خواب نیست. با این حال، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

• به پهلو خوابیدن: اگرچه زود است، اما عادت کردن به خوابیدن به پهلوی چپ از همین حالا توصیه می‌شود. خوابیدن به پهلوی چپ به بهبود جریان خون و اکسیژن‌رسانی به جنین و کاهش فشار بر کبد کمک می‌کند.
• استفاده از بالش حمایتی: می‌توانید یک بالش بین زانوها یا زیر شکم قرار دهید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
• رسیدگی به تکرر ادرار: برای کاهش بیدار شدن‌های شبانه، سعی کنید مصرف مایعات را چند ساعت قبل از خواب کاهش دهید (البته مطمئن شوید که در طول روز به اندازه کافی آب می‌نوشید).

در هفته هفتم بارداری چی بخوریم

یکی از سؤالات شایع مادران این است که در هفته هفتم بارداری چه بخوریم ؛ اول اینکه یادتان باشد که در بارداری اگرچه قرار است دو نفر را تغذیه کنید، اما قرار نیست به اندازه دو انسان کامل، غذا بخورید! شما معمولاً به 300 تا 500 کالری اضافی در طول روز، نیاز خواهید داشت. همچنین تمام سعیتان را بکنید تا رژیم غذایی شما حاوی مواد مغذی زیر باشد:

• فولیک اسید (ویتامین B9): این ماده برای رشد لوله عصبی جنین حیاتی است. مطمئن شوید که مکمل‌های تجویز شده را مصرف می‌کنید و از منابع غذایی آن (مانند سبزیجات برگ سبز تیره، لوبیا و مرکبات) استفاده می‌کنید.
• آهن: به دلیل افزایش حجم خون، نیاز بدن به آهن افزایش می‌یابد. منابع مانند گوشت قرمز بدون چربی، عدس و اسفناج باید در رژیم غذایی گنجانده شوند.
• کلسیم: منابع خوب کلسیم شامل فراورده های لبنی، آب پرتقال، سبزیجات سبز برگ دار و ماهی سالمون (قزل آلا) می‌شود.
• پروتئین: پروتئین در گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات، تخم مرغ، آجیل و حبوبات مانند عدس و لوبیا، یافت می‌شود.
• وعده‌های غذایی کوچک و مکرر: برای کنترل تهوع، بهتر است به جای سه وعده بزرگ، شش تا هشت وعده کوچک در روز بخورید.
• مواد غذایی خشک و کم‌چرب: کراکر، نان تست خشک یا غلات ساده می‌توانند به کاهش حالت تهوع کمک کنند.
• هیدراتاسیون: به دلیل تهوع و تکرر ادرار، خطر کم‌آبی وجود دارد. نوشیدن آب، چای گیاهی و مایعات الکترولیتی (در صورت لزوم) بسیار مهم است.
• پرهیز غذایی: از مصرف الکل، کافئین بیش از حد (حداکثر ۲۰۰ میلی‌گرم در روز)، گوشت‌های فرآوری‌شده، پنیرهای نرم غیرپاستوریزه و ماهی‌های با جیوه بالا خودداری کنید.

نکته: خوردن ماهی در دوران بارداری خطری ندارد، اما به این شرط که حواستان به نوع ماهی باشد و در مصرف آن زیاده‌روی نکنید. برخی از ماهی ها حاوی مقدار زیادی جیوه هستند. میزان بالای جیوه می‌تواند برای سیستم عصبی کودک، مضر باشد. البته تقریبا همه ماهی‌ها حاوی جیوه هستند؛ اما سطح جیوه در ماهی هایی مانند کوسه ماهی و شمشیر ماهی، بالاتر است. سایر انواع ماهی را می‌توانید هفته‌ای 2 تا 3 بار، مصرف کنید. 

مدیریت علائم رایج

• مقابله با تهوع: زنجبیل (زنجبیل خشک یا چای زنجبیل)، ویتامین B6 (با مشورت پزشک) و هوای تازه اغلب می‌توانند تهوع را کاهش دهند.
• مدیریت یبوست: مصرف فیبر کافی (میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل) و نوشیدن آب فراوان برای جلوگیری از یبوست ضروری است.
• ورزش ملایم: فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی سبک، شنا یا یوگای بارداری (پس از تأیید پزشک) می‌تواند به بهبود خلق‌وخو و کاهش خستگی کمک کند، اما از ورزش‌های شدید و خطرناک خودداری کنید.

مراقبت‌های روانی و بهداشتی

• استراحت کافی: به نیاز بدن خود برای استراحت گوش دهید و در طول روز چرت بزنید. خستگی در این هفته بسیار شدید است.
• پشتیبانی عاطفی: تغییرات خلقی و اضطراب شایع هستند. صحبت کردن با همسر، دوستان مورد اعتماد یا متخصصان سلامت روان می‌تواند کمک‌کننده باشد.
• مکمل‌های تجویزی: مصرف منظم مکمل‌های دوران بارداری (پریناتال)، به ویژه فولیک اسید و ویتامین D، مطابق دستور پزشک ضروری است.

تغییرات بدن کودک در هفته هفتم بارداری

کودک شما در هفته هفتم بارداری حدود 10،000 برابر بزرگ‌تر از زمان لقاح است؛ اندازه جنین در هفته هفتم بارداری تقریباً 2.54 سانتی‌متر است، تقریباً به اندازه یک حبه انگور. جنین در این هفته حالت مارپیچی دارد و به‌سرعت رشد می‌کند. به همین دلیل در این هفته، تغییرات زیادی در رشد کودک شما ایجاد می‌شود؛ مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر می‌شود:

• بخش مهم رشد کودک در هفته هفتم حاملگی در مغزش صورت می‌گیرد؛ یعنی، جایی که سلول‌های جدید عصبی با سرعتی حیرت‌انگیز در هر دقیقه صد هزار عدد شکل می‌گیرند. درحالی‌که سلول‌های مغز نوزادتان تکثیر می‌یابند، شاخه‌شاخه شده و به هم متصل می‌شوند و مسیرهای عبوری اولیه را برای سیستم عصبی مرکزی شکل می‌دهند. وقتی نوزاد شما به دنیا می‌آید، مغزش بیش از ده میلیون سلول عصبی به هم گره‌خورده دارد!
• در این هفته میزان ضربان قلب جنین حتی سریع‌تر از هفته‌ی قبل است و در لوله‌ی قلب او برآمدگی‌های کوچکی شکل گرفته است.
• تکامل و شکل‌گیری صورت، ازجمله بینی، دهان، زبان و عدسی‌های چشم در این هفته هم دنبال می‌شود. شکل‌گیری پلک‌ها هم تقریباً رو به اتمام است.
• جوانه‌های دست و پای جنین شروع به رشد کرده‌اند و در این مرحله دیگر شبیه به باله‌های کوچک هستند. شانه‌ها نیز در حال شکل‌گیری هستند. در این مرحله بازوها، مچ‌ها و زانوها دارای مفصل می‌باشند. 
• تکامل نخاع در این هفته در حال پیشروی است. سلول‌های بدن کودک شما به‌سرعت تقسیم می‌شوند تا در آینده به ۲۳ جفت مهره‌ی انشعاب دار در ستون فقرات او تبدیل شوند.
• ریه و روده نیز، به تکامل خود ادامه می‌دهند.
• غدد جنسی (گنادها) در این هفته شکل می‌گیرند.
• زانوها و مچ پا شکل می‌گیرند و در هفته هفتم بارداری اندازه پاها متناسب با اندازه بدن کودک شما است. ناخن‌های پا نیز شروع به شکل‌گیری می‌کنند.
• عضلات به تکامل خود ادامه می‌دهند و هم ازنظر حجم و هم ازنظر قدرت، رشد می‌کنند.
• کلیه در حال بلوغ و شروع به کار هستند و تولید ادرار در چند هفته آینده، شروع می‌شود.
• گوش‌های بیرونی کودک کم‌کم شروع به شکل گرفتن کرده‌اند.

مراجعه به پزشک در هفته هفتم بارداری

اگر تابه‌حال به پزشک زنان مراجعه نکرده‌اید، این هفته، زمان خوبی است که این کار را بکنید و اولین معاینات پزشکی سه ماه اول را داشته باشید و پزشک آزمایشات لازم برای تأیید بارداری و ارزیابی سلامت شما را درخواست کند. درصورتی‌که این اولین مراجعه شما باشد، پزشک علاوه بر بررسی وضعیت وزن، قد و فشار خون شما، موارد زیر را درخواست خواهد کرد:

• پاپ اسمیر در صورت لزوم
• آزمایشات روتین در بارداری برای بررسی گروه خونی، فاکتور Rh، سطح آهن خون، ایمنی نسبت به سرخک و سایر موارد.
• در بعضی موارد ممکن است پزشک لازم ببیند که برخی بیماری‌های ژنتیکی را در شما بررسی کند.
• آزمایشات مربوط به بیماری‌های مقاربتی (STD)
• آزمایش ادرار در بارداری برای ارزیابی میزان گلوکز (قند)، پروتئین، باکتری‌ها و گلبول‌های قرمز و سفید موجود در ادرار

همچنین اولین سونوگرافی بارداری نیز بین هفته‌ ششم و هفته دهم بارداری انجام می‌شود و به پزشک کمک می‌کند تا شرایط زیر را در شما بررسی کند:

• احتمال بارداری خارج رحمی
• بررسی محل قرار گرفتن کیسه حاملگی در داخل رحم
• تشخیص معمولی بودن یا چند قلو بودن حاملگی
• زنده‌بودن جنین از طریق سنجش ضربان قلب جنین
• تعیین سن حاملگی
• بررسی علت لکه بینی یا خونریزی (در صورت وجود)

بعلاوه اگر علائمی را تجربه می‌کنید که به نظر نمی‌رسد مربوط به بارداری باشد، یا در صورت وجود خونریزی واژینال، درد لگن یا گرفتگی شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. 

* مقاله علائم سقط جنین در هفته اول را مطالعه کنید.

توصیه های هفته هفتم بارداری

ممکن است نیاز باشد که سبک زندگی شما در دوران بارداری و شیردهی، تغییرات زیادی داشته باشید تا از خود و کودک در حال رشدتان مراقبت کنید. توصیه‌های مهم هفته هفتم بارداری عبارت‌اند از:

• در دوران بارداری از مصرف الکل و سیگار کشیدن، خودداری کنید. مواد مخدر هم که کاملاً واضح است که نباید مصرف شود. حتی قرار گرفتن در معرض دود دست دوم (دود سیگار یا قلیان فردی دیگر) نیز، خطرناک است.
• در مورد تمام داروها ، از جمله مکمل هایی که مصرف می‌کنید، حتما با پزشک زنان مشورت کنید. 
• از مواد غذایی مناسب بارداری استفاده کنید؛ به مقدار کافی آب بنوشید و ویتامین‌های دوران بارداری را طبق دستور پزشک، مصرف کنید. 
• راه دیگر برای حفظ سلامتی در دوران بارداری، 30 دقیقه ورزش در روز است که یوگا، پیاده روی و شنا در بارداری معمولا بهترین انتخابها هستند. سایر ورزشها نیز، ممکن است مجاز باشند؛ اما باید با پزشک در مورد شروع هر فعالیتی، مشورت کنید.
• رنگ مو احتمالاً توسط بدن جذب نمی‌شود و کودک در حال رشد را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، با این وجود معمولاً توصیه می‌شود در طول 12 هفته اول بارداری، از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی نظیر رنگ مو خودداری کنید.

نکات مهم و پایانی

هفته هفتم بارداری یک دوره با اهمیت بسیار بالا برای جنین (رویان) است؛ در این مرحله حیاتی، جنین به اندازه یک بلوبری بوده و قلب، مغز و اندام‌های اصلی او در حال شکل‌گیری سریع هستند. در مقابل این رشد سریع، مادر نیز علائمی مانند تهوع شدید، خستگی مفرط، نوسانات خلقی و تکرر ادرار را تجربه می‌کند که به دلیل افزایش بالای هورمون‌ها به اوج خود می‌رسند. در این هفته، سونوگرافی معمولاً برای تأیید ضربان قلب جنین انجام می‌شود که نشانه مهمی از سلامت بارداری است. مراقبت‌های مادر باید شامل مصرف منظم فولیک اسید، کنترل تهوع با وعده‌های غذایی کوچک، استراحت کافی و دوری مطلق از هرگونه ماده مضر باشد؛ همچنین، در صورت مشاهده خونریزی شدید یا درد شدید، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.