علت داغ شدن کف دست و پا در بارداری و درمان گرگرفتگی

داغ شدن کف دست و پا در بارداری یکی از علائم بارداری است که تقریبا اکثر خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند.  گرگرفتگی در دوران بارداری کاملا طبیعی است و حتی پس از تولد نوزاد نیز می تواند ادامه داشته باشد. علت اصلی این اتفاق تغییرات هورمونی است. در ادامه بیشتر در مورد دلایل و روشهای کنترل این عارضه توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره به ابزارهای بسیار کاربردی بارداری دسترسی پیدا می‌کنید و می‌توانید ببینید چه چیزهای طبیعی و چه چیزهایی خطرناک است و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که در اختیارتان قرار می‌گیرد.

چرا کف دست و پا در بارداری داغ می‌شود؟

اینکه در دوران بارداری داغ شدن کف دست نشانه چیست یا علت داغی کف پا در اوایل بارداری ناشی از چه چیزی است، برای برخی که از این اتفاق در عذاب هستند، سوال است تا بتوانند با یافتن علت آن، راه حل مناسبی برای درمان یا کنترل این عارضه پیدا کنند. گرگرفتگی در دوران بارداری یا همان داغی کف دست و پا در دوران حاملگی به دلیل مجموعه‌ای از تنظیمات بدن است که برای انجام شاهکار قابل توجه ایجاد زندگی انسانی ضروری است. به این معنی که همزمان با اینکه بدن در حال جان بخشیدن به موجود زنده‌ای است و برای حیات او تمام تلاش خود را می‌کند، در این مسیر احتمالا به دلیل تغییرات هورمونی زیاد، احساس داغی و گرمای بیش از حد را تجربه می‌کند. 

بد نیست بدانید که بیش از 30 درصد از زنان باردار افزایش دمای بدن را تجربه می‌کنند، زیرا بدن آنها به طور ناخودگاه تغییرات زیادی را تجربه می‌کند و برای کنار آمدن با این تغییرات، تنظیمات زیادی را اعمال می‌کند.  بزرگترین دلیلی که زنان باردار دچار گرگرفتگی می‌شوند، تغییر ناگهانی سطح هورمون استروژن و پروژسترون در طول بارداری است. سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری در سطوح مختلف افزایش پیدا می‌کند و ترشح می‌شود و پس از زایمان خیلی سریع کاهش می‌یابد. از آنجایی که سطح استروژن و پروژسترون پس از تولد کاهش می‌یابد، اغلب ممکن است گرگرفتگی پس از زایمان هم ادامه پیدا کند؛ خصوصا در دوران شیردهی. پس از زایمان، گرگرفتگی به مدت 2 هفته افزایش پیدا می‌کند و سپس با بازگشت سطح هورمون به حالت طبیعی قبل از بارداری کاهش می‌یابد.

* اصلی ترین علت تنگی نفس در بارداری هنگام خواب چیست و چه باید کرد؟

در واقع تغییرات سریع در استروژن و پروژسترون در دوران بارداری می‌تواند برخی از علائمی را که زنان در دوران یائسگی تجربه می کنند، ایجاد کند. گرگرفتگی یکی از علائم یائسگی است که معمولا در دوران بارداری هم ایجاد می‌شود. بنابراین در دوران بارداری عرق کردن، داشتن پوست گرم‌تر از حد معمول و حتی تعریق گاه به گاه شبانه دور از انتظار نیست. همچنین افزایش متابولیسم، با حدود 300 کالری بیشتر در روز، می تواند منجر به گرگرفتگی شود. خبر خوب این است که همه این اتفاقات طبیعی و نرمال است.

* حتما بخوانید: علائم صد در صد جنین دختر و شکل شکم در آن 

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

دیگر دلایل داغ شدن کف دست و پا در دوران بارداری

به طور کلی چند تغییر خاصِ فیزیولوژیک در دوران بارداری وجود دارد که کاملا واضح و طبیعی است؛ بزرگ شدن رحم و سینه‌ها یکی از این تغییرات خاص فیزیولوژیک است. پس از تولد نوزاد، رحم به تدریج دوباره به اندازه گلابی کوچک می‌شود. همچنین در دوران بارداری سینه‌ها به منظور آماده شدن برای فرایند شیردهی متورم می‌شوند تا قادر به تولید شیر شوند. افزایش کار لازم برای تولید شیر مادر، متابولیسم را افزایش می‌دهد و حدود 500 کالری اضافی در روز می‌سوزاند؛ در نتیجه منجر به تغییرات بیشتر گرمای بدن می‌شود. نشان داده شده است که این تغییرات در حجم خون و سیستم قلبی در دوران بارداری باعث افزایش متابولیسم می شود و به افزایش دمای بدن در بارداری کمک می‌کند.

افزایش حجم خون در بارداری برای رساندن اکسیژن و تغذیه به جنین ضروری است، اما بر رگ‌های خونی مادر، به‌ویژه عروق نزدیک سطح پوست نیز تاثیر می‌گذارد. هر چه خون بیشتر به سمت پوست جریان پیدا کند، پوست بیشتر برافروخته می‌شود و مادر گرمای بیشتری را احساس می‌کند. به علاوه افزایش وزن هم در دوران بارداری می‌تواند به احساس گرمای مادر کمک کند. افزایش وزن در بارداری طبیعی است؛ البته به شرطی که افزایش وزن در محدوده نرمال و سالم باشد. افزایش شاخص توده بدنی (BMI) یک عامل خطر شناخته شده برای گرگرفتگی است. با رشد نوزاد، جفت و رحم در دوران بارداری گرگرفتگی شایع‌تر می‌شود.

آیا داغ شدن کف پا در بارداری و جنسیت با هم مرتبط هستند؟

ارتباط داغ بودن دست و پا و جنسیت جنین یا اینکه آیا داغ شدن کف دست در بارداری و جنسیت می‌توانند با هم ارتباط معناداری داشته باشند، برای خانم‌هایی که جنسیت جنین خود را نمی‌دانند، سوال جذابی است. 

باید بدانید که هیچ سند علمی و اثبات‌شده‌ای ارتباط بین داغ بودن کف دست و پا و جنسیت جنین در دوران بارداری را تایید نمی‌کند. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، تغییرات فیزیولوژیکی که در بدن در دوران بارداری اتفاق می‌افتد، تنها علت این پدیده در دوران بارداری است. آنچه در مورد ارتباط داغ شدن کف دست و پا در بارداری در باور عوام وجود دارد، چیزی جز خرافه نیست و هیچ پایه علمی ندارد. بنابراین اصلا ذهن خود را درگیر این موضوع و موضوعات مشابه نکنید و فقط و فقط برای تعیین جنسیت به سونوگرافی تعیین جنسیت جنین اعتماد و تکیه کنید. 

چه چیزی به کنترل گرگرفتگی بارداری کمک می‌کند؟

از آنجایی که برای گرگرفتگی در بارداری دارو در دسترس نیست یا توصیه نمی‌شود، بهترین راه حل این است که اقدامات عَمَلی برای جلوگیری از گرمازدگی انجام دهید. با توجه به اینکه گرگرفتگی می‌تواند در هر زمانی رخ دهد، ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی می‌تواند بسیار مفید و کمک‌کننده باشد. 

• لباس سبک، نازک و نخی بپوشید و در فصل گرم سال در ساعات اوج گرما از منزل خارج نشوید. 
• از پارچه‌های تنفس پذیر و طبیعی مانند پنبه و کتان استفاده کنید.
• با لباس‌های نازک بخوابید و شب‌ها از پنکه اتاق استفاده کنید تا کمتر دچار گرمازدگی شوید.
• دوش آب سرد یا ولرم بگیرید.
• مصرف مایعات خود را افزایش دهید؛ نوشیدن آب بیشتر همیشه کمک‌کننده است؛ همیشه یک بطری آب همراه در دست داشته باشید. 
• برای اطمینان از ثابت ماندن سطح قند خون، کم و مداوم غذا بخورید. این به این دلیل است که افزایش ‌یا سقوط قند خون گاهی اوقات باعث تغییر دمای بدن می‌شود. 

گر گرفتگی در چه زمانی در بارداری اتفاق می‌افتد؟

بسیاری از - اما نه همه - زنان باردار گرگرفتگی را در بارداری تجربه می‌کنند، درست مانند همه زنان در دوران یائسگی. تجربه کردن یا نکردن این پدیده در دوران بارداری واقعاً به فرد بستگی دارد. در واقع می‌توان اینطور گفت که گرگرفتگی در بارداری بسیار رایج است. گاهی اوقات این پدیده یکی از اولین علائمی است که یک زن در دوران بارداری خود تجربه می‌کند. آنها معمولاً به دلیل تغییرات هورمون های بارداری (تغییرات ناگهانی در سطح استروژن و پروژسترون) و افزایش جریان خون در بدن ایجاد می‌شوند که باعث می‌شود دمای بدن اندکی افزایش یابد. خون اضافی می‌تواند به صورت سرازیر شود و ظاهری قرمز و برافروخته ایجاد کند.

تغییرات هورمونی که بدن در طول بارداری تجربه می کند، بسیار خارق العاده است. گرگرفتگی یا به طور کلی احساس گرما در دوران بارداری تقریبا به طور قطع ناشی از نوسانات سطح هورمون است. این پدیده در سه ماهه اول بارداری شیوع بیشتری دارد. با پیشرفت بارداری، دلایل دیگری وجود دارد که باعث می‌شود مادر احساس گرما یا برافروختگی داشته باشد. در طول سه ماهه سوم، زمانی که رحم به طور قابل توجهی رشد کرده است، دمای بدن افزایش پیدا می‌کند، زیرا سیستم قلبی-عروقی برای انجام همه کارها بیشتر و سخت‌تر کار می کند. به طور کلی گرگرفتگی در دوران بارداری می‌تواند خیلی زود شروع شود و در هر زمانی از بارداری رخ دهد.

همه خانم‌های باردار این پدیده را تجربه نمی‌کنند، اما آن دسته از خانم‌هایی که این پدیده را تجربه می‌کنند، ممکن است حتی پیش از اطلاع از بارداری متوجه گرگرفتگی خود شوند. در واقع بعضی از زنان در دوران بارداری (۱۲ هفته اول) این عارضه را تجربه می‌کنند؛ خصوصا اگر به بیماری تهوع صبحگاهی یا استفراغ شدید مبتلا شده باشند؛ اگرچه ممکن است این عارضه در سه ماهه سوم بارداری (هفته بیست و هشتم به بعد) شایع‌تر باشد. همچنین به دلیل نوسانات هورمونی پس از زایمان، گرگرفتگی در طول شب یا تعریق شبانه پس از زایمان نیز شایع است. در واقع این یک واکنش هورمونی طبیعی است، زیرا بدن با تمام تغییراتی که از سر گذرانده است، در حال سازگاری است. 

کلام آخر

به طور کلی داغ شدن کف دست و پا در بارداری عارضه‌ای طبیعی و نرمال است و جایی برای نگرانی ایجاد نمی‌کند. پیشنهاد می‌کنیم در مورد اینکه سوزش کف پا در بارداری نشانه چیست، از پزشک خود سوال کنید. اگر دچار خارش یا گز گز دست و پا، سوزن سوزن شدن کف دست و پا، ورم دست و پا و انگشتان، مور مور شدن انگشت شست و علائم این چنینی هستید، معمولا جایی برای نگرانی نیست؛ اما حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید تا در صورت غیر طبیعی بودن حالات شما علت ورم پا، علت سوزش دست و پا و ... را بیابد و درمان لازم را پیاده کند. ممکن است راهکارهای ساده طب سنتی بتواند در شرایط غیر ریسکی کارآمد باشند. 

*در این مقاله در مورد ارتباط ورم پا در بارداری و جنسیت جنین بیشتر بخوانید