عوارض چسبندگی جفت در بارداری

بارداری، گاهی با مشکلاتی مانند چسبندگی جفت همراه است. چسبندگی غیرطبیعی جفت، جایگزینی نابه‌جای جفت در رحم است که عوارض چسبندگی جفت در بارداری، هم مادر و هم جنین را درگیر می‌کند. جفت در رحم شما، رشد می‌کند و از طریق بند ناف، اکسیژن و مواد غذایی را برای جنین تامین و مواد زائد را خارج می‌کند. به‌طور معمول، جفت در قسمت فوقانی یا خلفی رحم رشد می‌کند و تا زمان زایمان آن‌جا می‌ماند. در آخرین مرحله زایمان، جفت جنین از دیواره رحم جدا می‌شود و انقباضات شما به هل دادن جفت به سمت واژن و خروج آن کمک می‌کند. در ادامه، بیشتر در مورد عوارض چسبندگی جفت در بارداری توضیح خواهیم داد.

پادکست خلاصه مقاله عوارض چسبندگی جفت در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

مهم‌ترین عوارض چسبندگی جفت در بارداری

آیا چسبندگی جفت برای جنین خطر دارد؟ عوارض بارداری با چسبندگی رحم چیست؟ چسبندگی جفت چه خطری دارد؟ گاهی اوقات جفت بیش از حد به دیواره رحم نفوذ کرده و باعث بروز عوارض چسبندگی جفت در بارداری می‌شود. درهر صورت، وقتی جفت جنین از رحم خارج نمی‌شود، می‌تواند مادر را در معرض خطر جدی و حتی مرگ در اثر خونریزی شدید قراردهد. از مهم‌ترین عارضه‌های چسبندگی جفت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. زایمان زودرس

یکی از عوارض چسبندگی جفت در بارداری، زایمان زودرس است. برای حفظ سلامتی مادر و بقای جنین، گاهی مادر باید زایمان زودرس انجام دهد. اکثر زنان دارای عارضه چسبندگی جفت، مجبور می‌شوند هفته‌ها قبل از موعد مقرر خود زایمان کنند، حتی اگر خونریزی وجود نداشته باشد؛ اما اگر مادر خونریزی شدید داشته باشد، زایمان زودرس از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به طور معمول، این اتفاق در هفته 34 بارداری (6 هفته قبل از موعد مقرر مادر) و حداکثر هفته 36-37 بارداری رخ می‌دهد، اما ممکن است این زمان در زنان بسته به شرایط‌‌شان متفاوت باشد. یکی از عوامل اصلی مرگ و‌میر نوزادان، زایمان زودرس است. نوزادان نارس هم در اوایل زندگی و هم در مراحل بعدی زندگی خود، مستعد ابتلا به انواع عوارض طبی جدی هستند. عارضه اصلی و تاثیرگذار در نوزادان نارس، سندروم دیسترس تنفسی است. این سندروم از عدم بلوغ ریه و ناتوانی آن در برقراری اکسیژناسیون ناشی می‌شود.

* مقاله بهترین جفت در بارداری را مطالعه کنید.

2. جراحی سزارین

در صورت شک به چسبندگی غیر طبیعی جفت در سونوگرافی، زایمان سزارین مطرح می‌شود. سزارین یکی از عوارض چسبندگی جفت محسوب می‌شود چون گاهی مادر انتخابی به‌جز سزارین ندارد. زمان انجام سزارین به‌گونه‌ای تعیین می‌شود که تعادلی میان خطرات نارس بودن نوزاد و عوارض جدی و نامطلوب مادری ناشی از سزارین اورژانسی برقرار شود. قبل از شروع زایمان، باید خطر هیسترکتومی برای جلوگیری از خونریزی بسیار شدید برآورد شود.

مواردی که سزارین ضرروت می‌یابد:

• اگر چسبندگی جفت همراه با جفت سرراهی (پلاسنتا پرویا) باشد؛
• سابقه سزارین قبلی؛
• اگر جفت به محل زخم سزارین قبلی بچسبد؛
• بیهوشی مورد نیاز برای زایمان کاملاً به شرایط فردی شما بستگی دارد. برای زنانی که به یک عمل جراحی طولانی و پیچیده مثل سزارین و به دنبال آن هیسترکتومی نیاز دارند یا خونریزی دارند، بیهوشی عمومی ممکن است برای ایمنی و راحتی لازم باشد. با این حال، اغلب از بیهوشی اپیدورال در ابتدای عمل استفاده می‌شود تا مادر موقع تولد نوزاد بیدار باشد.

* مقاله علائم جدا شدن جفت از جنین را مطالعه کنید.

3. هیسترکتومی (خارج کردن رحم)

هیسترکتومی، درمانی موثر و اقدامی نجات‌بخش برای به حداقل رساندن خونریزی غیرقابل کنترل رحمی است اما همیشه لازم نیست. هیسترکتومی بیشتر از همه در جریان زایمان سزارین یا پس از آن انجام می‌شود اما ممکن است پس از زایمان واژینال نیز ضرورت پیدا کند. عوارض عمده هیسترکتومی شامل افزایش میزان خونریزی و افزایش احتمال آسیب دستگاه ادراری هستند. میزان خونریزی معمولاً چشمگیر است، چون هیسترکتومی برای برطرف شدن خونریزی بسیار شدید صورت می‌گیرد و خود عمل هیسترکتومی نیز با خونریزی قابل توجهی همراه است.

هنگام سزارین، تیم جراحی شما از طریق برش اولیه در شکم و برش دوم در رحم، نوزاد شما را خارج می‌کنند. بعد از خروج نوزاد، به جفت دست نمی‌زنند و رحم را همان‌طور که جفت هنوز به آن چسبیده است، خارج می‌کنند تا از خونریزی شدید جلوگیری شود. درصورت تایید جفت پرکرتا و اینکرتا، تقریباً همیشه انجام هیسترکتومی ضرروت می‌یابد. بعد از هیسترکتومی، سیکل قاعدگی ندارید و دیگر نمی‌توانید باردار شوید. اگر می‌خواهید قدرت باروری شما حفظ شود، با پزشک خود در این مورد مشورت کنید. این تصمیمات پیچیده است و نیاز به بحث و گفت‌وگو گسترده با یک متخصص زنان و زایمان با تجربه دارد.

4. مرگ مادر

مرگ مادر، یکی دیگر از عوارض چسبندگی جفت است. به گفته ACOG (کنگره زنان و مامایی آمریکا) تا 7 درصد از زنان مبتلا به چسبندگی جفت می‌میرند و حتی در شرایطی که زنان و پزشکان آن‌ها اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهند، مرگ می‌تواند رخ‌ دهد.

5. خونریزی

یکی از مهم‌ترین اجزای درمان خونریزی زایمان، تشخیص شدت آن است. برآورد چشمی مقدار خون از دست رفته به‌ویژه در مواردی که خونریزی شدید است، دقت بسیار اندکی دارد و مقدارواقعی خون از دست رفته اغلب ۲ تا ۳ برابر میزان برآوردشده بالینی است. براساس گزارش ACOG،  یک زن دارای عارضه چسبندگی جفت، می‌تواند به‌طور متوسط 3 تا 5 لیتر خون طی زایمان از دست بدهد. (به‌طور متوسط، بزرگسالان حدود 4/4 تا 5/5 لیتر خون در بدن دارند)

6. نیاز به انتقال خون

تا 90 درصد از زنان دارای چسبندگی جفت، هنگام زایمان نیاز به انتقال خون دارند. جفت پرکرتا، نادرترین و شدیدترین شکل چسبندگی جفت است. در این حالت، پرزهای جفتی به تمام ضخامت دیواره رحم نفوذ کرده و تا نزدیکی اندام‌های اطراف لگن ادامه دارند. اگرچه بروز کلی جفت پرکرتا بسیار کم است اما به نظر می‌رسد با توجه به افزایش آمار سزارین در چند سال گذشته، این اختلال نادر در حال افزایش است. در ۷۵ درصد موارد، جفت پرکرتا با جفت سرراهی همراه است.

7. چسبندگی مثانه به دنبال چسبندگی جفت

عوارض چسبندگی جفت به مثانه چیست؟ پلاسنتا پرکرتا می‌تواند مثانه و سیستم ادراری را درگیر کند. اگر خونریزی در حین زایمان رخ ‌دهد، باید جراحی فوری رحم در نظر گرفته ‌شود و بسته به شدت خونریزی و عمق حمله جفت به مثانه، برداشتن یا بازسازی مثانه ممکن است لازم باشد. در اکثر موارد، جفت پرکرتا که مثانه را درگیر می‌کند، فقط در زمان زایمان تشخیص داده می‌شود. وجود خون در ادرار بسیار نادر است و فقط حدود ۲۵ درصد مواقع، چنین مواردی رخ می‌دهد.

8. باقی ماندن تکه‌ای از جفت در رحم

جفت باقی‌مانده به این معنی است که پس از زایمان، جفت از رحم خارج نمی‌شود، به‌طورمعمول یک ساعت بعد از تولد نوزاد، جفت هم باید خارج شود. درچسبندگی جفت، نه تنها جفت خارج نمی‌شود بلکه پرزهای جفتی عمیق‌تر درون دیواره رحم رشد کرده‌اند. بسیاری از مادران بدون چسبندگی جفت، ممکن است این شرایط را تجربه کنند و دراین حالت، برای رهایی از عوارض چسبندگی جفت در بارداری، نیاز است جفت به صورت دستی خارج شود.