آموزش خواب به کودکان بدون گریه در سنین مختلف

آموزش خواب به کودکان به معنی یاد دادن به آن‌ها برای خوابیدن بدون گرفتن کمک از شما است. این بدان معناست که فرزندتان بدون نیاز به نوازش، تکان خوردن، تاب خوردن، شیر خوردن و غیره به خواب برود. همچنین، آموزش خوب به کودکان یاد می‌دهد که وقتی در اواسط شب بیدار می‌شوند چگونه دوباره به خواب بروند. در این مقاله قصد داریم شما را برای یاد دادن خوابیدن به کودکان به صورت متناسب با سن راهنمایی کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.

آموزش خواب به نوزادان

متخصصان توصیه می‌کنند که آموزش خواب به کودکان لازم است از سنین 4 تا 6 ماهگی آن‌ها شروع شود. در این محدوده سنی نوزادان به اندازه کافی بزرگ شده‌اند که می‌توانند شش تا 8 ساعت در طول شب بدون نیاز به شیر خوردن بخوابند. به همین دلیل آموزش خواب به نوزادان در این سن امکان‌پذیر می‌شود. در ادامه به نکاتی در این مورد پرداخته شده است.

• به نوزاد خود کمک کنید که تفاوت میان روز و شب را تشخیص دهد.
• اگرچه در 4 تا 6 ماهگی کودک، چرخه خوابیدن نوزاد طولانی‌تر می‌شود اما این بدین معنی نیست که نوزاد اکنون تفاوت روز و شب را تشخیص می‌دهید. به همین دلیل برای آموزش خواب به او لازم است در ابتدا به او این تفاوت را بیاموزید. بدین منظور لازم است راهکارهای زیر را انجام دهید.
• شیر دادن شبانه به نوزاد را در شرایطی آرام و بی‌سر و صدا انجام دهید و به محض اینکه نوزاد شیرش را خورد او را به پشت بر روی تختش بگذارید.
• شب‌ها، اتاق نوزاد را تاریک نگه دارید.
• کودک را روزها در معرض نور (به خصوص نور آفتاب) قرار دهید.
• در روز بیشتر با فرزندتان بازی کنید. تحریک کودک در طول روز به او یاد می‌دهد که شب‌ها زمان خواب است.
• برای شیر دادن به نوزاد، او را در روز بیدار کنید حتی اگر به خواب عمیقی رفته باشد.
• با کودک زیاد حرف بزنید. در طول روز تلاش خاصی برای کم کردن صداها انجام ندهید. در این صورت کودک یاد می‌گیرد که روز برای فعالیت و شب برای خوابیدن است.
• شب‌ها به صورت طبیعی به کودک شیر مادر بدهید. گاهی اوقات مادرها در طول روز شیر خود را می‌دوشند تا همسرشان شب‌ها به نوزاد از شیشه شیر بدهد اما لازم است بدانید یکی از نشانه‌ها برای اینکه نوزاد متوجه شود بخوابد ملاتونین موجود در شیر مادر است. این هورمون به خواب کمک می‌کند و شب‌ها از سینه مادر ترشح می‌شود. بنابراین، این ملاتونین در شیری که در روز از سینه مادر دوشیده شده است وجود ندارد.

یک روال قبل از خواب داشته باشید

یک روال 30 تا 45 دقیقه‌ای قبل از خواب به نوزاد شما کمک می‌کند که انتقال از حالت بیداری به حالت خواب را متوجه شود. اگر او با شیر خوردن از سینه مادر یا شیشه به خواب می‌رود برنامه شیر خوردن را قبل از حمام یا کتاب خواندن برای او قرار دهید. بنابراین، می‌توانید نوزاد را در حالی که هنوز خواب است در تختش قرار دهید.

زمان آموزش خواب به کودک را به درستی انتخاب کنید

اگر اخیرا در زندگی نوزاد اختلالی ایجاد شده است (برای مثال، جابجایی محل زندگی، استخدام پرستار جدید برای او، عفونت گوش نوزاد، مسافرت و غیره) برای شروع آموزش خواب به او کمی صبر کنید تا زندگی به ثبات و آرامش برسد.

بدانید چه موقع نوزاد خسته است

مراقب نشانه‌های خواب نوزاد مثل خمیازه کشیدن یا مالش چشم کودک باشید. این نشانه‌ها می‌توانند در ساعات یکسانی هر شب اتفاق بیفتند. مهم است که فرزندتان را در حالت خواب‌آلوده یا خسته نگه ندارید. زیرا کودکانی که به شدت خسته شده‌اند خواب نامنظمی خواهند داشت یا ممکن است زودتر بیدار شوند.

کودک را بیدار در تخت بگذارید

آموزش خواب به کودکان مبتنی بر این امر است که آن‌ها یاد بگیرند خودشان بخوابند. بنابراین، اگر به فرزندتان برای خوابیدن شیر بدهید یا او در آغوش شما بخوابد او خوابیدن را یاد نمی‌گیرد.

زمان پاسخ خود را به تعویق بیندازید

به محض شنیدن اولین زمزمه از طرف کودک، با عجله به سمت او نروید. نوزادان شب‌ها سر و صداها و گریه‌های زیادی ایجاد می‌کنند و سپس خود به خود به خواب می‌روند. پاسخ به هر صدا یا گریه‌ای از نوزاد می‌تواند و را کاملا از خواب بیدار کند یا تلاش او برای آرام کردن خود را کاهش دهد.

محیط خواب کودک را یکسان نگه دارید

سعی کنید هر زمان که نوزاد می‌خواهد بخوابد یا چرت روزانه داشته باشد محیط خوابش را یکسان نگه دارید. اگر هدفتان این است که فرزندتان همیشه چرت روزانه و خواب کامل شبانه داشته باشد لازم است محیط چرت روزانه را به آرامی به او معرفی کنید.

چرخه خوردن، بازی کردن، خوابیدن را در نظر بگیرید

در حالی که برای خواباندن کودک، روال لازم است برای بیدار شدن او نیز روال داشتن ضروری است. به همین منظور می‌توانید از چرخه خوردن، بازی کردن و خوابیدن استفاده کنید.

• خوردن: نوزاد باید به طور کامل سیر باشد.
• بازی کردن: این زمان می‌تواند با بازی در پارک بازی یا گردش در محله بگذرد.
• خوابیدن: به معنی چرت روزانه یا خواب شبانه است.

فراموش نکنید ثبات مهم است. وقتی این سه مرحله در چرخه تکرار می‌شود کودک می‌داند که بعد از انجام هر کار، کدام مرحله می‌رسد.

آموزش خواب به کودکان نوپا

وقتی کودکان به سن نوپایی می‌رسند والدین به احتمال زیاد با مسائل جدیدی در آموزش خواب به کودکان روبرو می‌شوند. کودکان نوپا معمولا والدین خود را آزمایش می‌کنند و قانون‌ها را زیر پا می‌گذارند. بنابراین، ممکن است با تعارض‌هایی با فرزندتان روبرو شوید. همچنین کودکان نوپا از کابوس‌هایی که تجربه می‌کنند آگاه می‌شوند و چون هنوز به بلوغ کامل نرسیده‌اند به شدت از این کابوس‌ها می‌ترسند زیرا آن‌ها هنوز تفاوت میان رویا و واقعیت را نمی‌دانند. به یاد داشته باشید که کابوس‌ها برای کودکان واقعی هستند.

در نتیجه ممکن است علت ترس کودکان هنگام خوابیدن این موضوع باشد. ممکن است کودک نوپا از به خواب رفتن بترسد یا به دلیل کابوس‌ها از خواب بپرد. همچنین، از آنجایی که مغز و بدن کودکان نوپا در حال تغییر است الگوی خواب آن‌ها نیز تغییر می‌کند. به همین دلیل آموزش خواب به کودکان نوپا متفاوت است که در ادامه به چند نکته در این مورد پرداخته‌ایم.

باید و نبایدهای چرت روزانه

کودکان نوپایی که در طول روز نمی‌خوابند معمولا شب‌ها با مشکلات خواب مواجه می‌شوند بنابراین، ریشه مشکلات خواب، اغلب چرت‌های روزانه کم است. کودکان نوپا نیاز دارند که هر روز 12 ساعت بخوابند و همچنین باید عصرها سه ساعت بخوابند (برخی کودکان تا 5 ساعت نیز می‌خوابند). برای اینکه فرزندتان چرت روزانه‌اش را داشته باشد می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید.

• بعد از خوردن ناهار، زمان چرت روزانه را به فرزندتان یادآوری کنید. مطمئن باشید که به اندازه کافی آن را به کودک یادآوری کرده‌اید.
• از چرت روزانه به عنوان یک تنبیه استفاده نکنید و هرگز برای تنبیه کودک از تختخواب، اتاق خواب یا خوابیدن استفاده نکنید.
• برای تشویق کودک به خوابیدن، جهت چرت روزانه نیز روال داشته باشید. برای مثال می‌توانید برای او یک قصه بخوانید. شنیدن یک موسیقی آرام نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

حل مسئله صبح زود بیدار شدن کودک

در آموزش خواب به کودکان، صبح زود بیدار شدن کودک، یکی دیگر از مشکلاتی است که کودکان نوپا تجربه می‌کنند. برای پیشگیری از این مسئله می‌توانید راهکارهای زیر را انجام دهید.

• فرزندتان را تشویق کنید که به جای آمدن پیش شما یا بردن شما به اتاقش، تنها در آنجا بازی کند. در این موقعیت، لازم است مطمئن باشید که محیط کودک امن است. می‌توانید با این جمله به او کمک کنید: «وقتی خورشید بالا اومد میتونی از تختت بیای بیرون و بیای پیش من.»
• اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به اندازه کافی استراحت کرده است. خواب ناکافی موجب مشکلات خواب می‌شود.
• اگر کودک به اندازه کافی می‌خوابد سعی کنید چرت روزانه‌اش را کوتاه یا حذف کنید.
• بهتر است چرت روزانه تا ساعت 3 عصر تمام شود.
• ساعت خواب را کمی دیرتر تعیین کنید.
• اتاق کودک را تاریک و آرام نگه دارید. نور زیاد باعث می‌شود کودک از خواب بیدار شود.

ایجاد روال برای خوابیدن کودک نوپا

سوال برخی از والدین این است که چرا کودکان باید زود بخوابند؟ لازم است بدانید اگر کودکان زود و ساعت 7 بخوابند احتمال مبتلا شدن آن‌ها به چاقی و بیماری‌های دیگر کاهش می‌یابد. همچنین این کودکان، موفقیت تحصیلی و سلامت عاطفی بیشتری خواهند داشت.

• کودکان نوپا به ساختار، برنامه و روال‌ها خوب جواب می‌دهند. به همین دلیل ایجاد روال برای خوابیدن کودک نوپا او را برای به خواب رفتن آماده می‌کند. این روال‌ها برای کودکان آرامش‌دهنده و امنیت بخش است و به آن‌ها کمک می‌کند که احساس کنند بر فرایند خوابیدن کنترل دارند. به همین منظور لازم است کارهای زیر انجام شود.
• کودک می‌تواند قبل از خواب کارهایی مثل حمام کردن، مسواک زدن، پوشیدن لباس خواب، فرو رفتن در رختخواب، قصه خواندن یا خواندن یک شعر انجام دهد.
• بهتر است شما نیز برای خوابیدن خود یک روال داشته باشید. این امر باعث می‌شود فرزندتان نیز از شما یاد بگیرد.
• اجازه ندهید فرزندتان قبل از خواب بازی‌های سخت، تلویزیون دیدن، بازی‌های ویدئویی انجام دهد. در غیر این صورت، خوابیدن برای او سخت خواهد شد.
• در اتاق خواب فرزندتان، تلویزیون قرار ندهید. تماشا کردن تلویزیون قبل از خواب موجب برنامه خواب نامنظم در کودک می‌شود.

انتقال از تختخواب خانواده

اگر تا الان با فرزندتان بر روی یک تخت می‌خوابیده‌اید ممکن است با رسیدن فرزندتان به نوپایی احساس کنید که وقت انتقال او به تخت خودش رسیده است. برخی کودکان بدون مداخله والدین بر روی تخت خود می‌خوابند اما برخی دیگر به دلایلی مثل وابستگی کودک به مادر هنگام خواب، این‌گونه نیستند. برای اینکه فرزندتان را تشویق کنید که روی تخت خودش بخوابد می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید.

• از روش نادیده گرفتن گریه‌های کودک برای کودکی که از نوزادی در تخت خانواده خوابیده است استفاده نکنید.
• کودکان نوپا دوست دارند که حس کنند بزرگ شده‌اند. بنابراین برای اینکه فرزند خود را تشویق کنید که در تخت خودش بخوابد به این موضوع اشاره کنید که او پسر یا دختر بزرگی شده است (یک تخت جذاب برای کودک نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد).
• این کار را گام به گام انجام دهید و بازگشت‌های گاه به گاه کودک به تخت شما را به یک بحران تبدیل نکنید.
• به کودک یک شی انتقالی دوست‌داشتنی بدهید. این شیء می‌تواند یک لباس شما که بوی شما را بدهد یا عکسی از شما باشد.
• به فرزندتان اجازه دهید که بر روی تختی در کنار تخت شما بخوابد.
• برای چرت‌های روزانه نیز کودکتان را بر روی تخت خودش بخوابانید.
• برای خوابیدن، او را شب‌ها فورا به اتاقش نبرید. کمی به او وقت بدهید.
• وقتی شب‌ها از خواب بیدار می‌شود پیش او بروید (به جای اینکه انتظار داشته باشید کودک پیش شما بیاید).
• بعد از مدتی می‌توانید بدون اینکه به اتاق فرزندتان بروید از اتاق خودتان به او اطمینان و احساس امنیت بدهید.

انتقال کودک از تخت حفاظ دار به تختخواب

وقتی فرزندتان نوپا می‌شود احتمالا به طور طبیعی به منتقل کردن او از تخت حفاظ دار به تختخواب فکر می‌کنید. اینکه فرزندتان برای این انتقال آماده است به سن، اندازه و سطح بلوغ او بستگی دارد. ممکن است کودک و شما به این انتقال علاقه‌مند باشید اما به یاد داشته باشید که وقتی فرزندتان روی تختخواب می‌خوابد هر وقت که بخواهد می‌تواند از آن بیرون بیاید و دوباره خواباندن او دشوار است. همچنین امنیت کودک را نیز لازم است در نظر بگیرید. برای انتقال کودک از تخت حفاظ دار به تختخواب لازم است نکات زیر را رعایت کنید.

• تا جایی که می‌توانید کودک را در تخت حفاظ دار نگه دارید. سه‌سالگی سن مناسبی برای انتقال کودک از تخت حفاظ دار به تختخواب و سن تنها خوابیدن کودک است. با این حال برای تنها خوابیدن کودک، حتما میزان آمادگی او را در نظر بگیرید.
• محدودیت وزنی بر روی تخت حفاظ دار را بررسی کنید. اگر وزن فرزندتان بیشتر از وزن تعیین‌شده بود می‌توانید او را به تختخواب منتقل کنید.
• فرزندتان را فقط به خاطر تولد یک کودک جدید و برای استفاده از تخت حفاظ دار برای نوزاد جدید، به تختخواب منتقل نکنید. این کار باعث می‌شود کودک بزرگ‌تر نسبت به نوزاد تازه متولدشده احساس حسادت و خشم کند.

آموزش خواب به کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی

هنگامی که کودکان نوپا به سن پیش از دبستان و دبستان می‌رسند درک آن‌ها از جهان بیشتر می‌شود و از اتفاقات بیرونی آگاهی بیشتری پیدا می‌کنند و همچنین بیشتر از آسیب‌پذیری‌شان آگاه می‌شوند. کودکان در این سن همچنین یاد می‌گیرند که پرخاشگری خود را چگونه کاهش بدهند زیرا والدین و معلم‌ها چنین انتظاری از آن‌ها دارند.

از سوی دیگر، ترس از تاریکی، هیولاها و جادوگرها در کودکان پیش‌دبستانی رایج‌تر است. ترس‌های رایج کودکان دبستانی نیز ترس از بیماری، آسیب و فاجعه‌های طبیعی است. به دلیل همین تغییرات روانشناختی، عاطفی و حتی جسمی، کودکان این گروه سن ممکن است مقاومت در برابر خواب داشته باشند یا از تکنیک‌های مختلفی برای به تاخیر انداختن خواب استفاده کنند. در ادامه به نکاتی در مورد آموزش خواب به کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی پرداخته شده است.

نحوه برخورد مناسب با ترس کودکان در هنگام خواب

همان‌طور که مطرح شد کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی ترس‌های زیادی را ممکن است در هنگام خواب تجربه کنند که در ادامه به نحوه برخورد مناسب والدین با این ترس‌ها پرداخته شده است.

• به کودک نشان دهید که هیچ هیولایی در اتاق نیست. برای مثال درهای کمد را باز کنید یا با یکدیگر زیر تخت را نگاه کنید.
• فرزندتان را تشویق کنید که از یک شیء آرامش‌بخش استفاده کند، برای مثال یک عروسک یا پتوی دوست‌داشتنی.
• خانه را به خصوص در هنگام خواب کودک، آرام و ساکت نگه دارید.
• ترس‌های کودک را نادیده نگیرید یا آن‌ها را مسخره نکنید.
• ترس‌های کودک را تقویت نکنید اما وقتی او شجاع است به شجاعت او اشاره کنید.
• به کودک خود مهارت‌های مقابله‌ای مثبت را بیاموزید.
• فرزندتان را تشویق کنید که علی‌رغم ترس‌هایش در تخت بماند.
• تکنیک‌های ریلکسیشن یا تن آرامی را به فرزندتان یاد بدهید.

نکاتی در مورد چرت روزانه کودک

برخی از کودکان نیاز دارند که هر روز تا 5 ساعت چرت روزانه داشته باشند به خصوص اگر فعالیت‌هایی مثل مهدکودک رفتن را شروع کرده باشند، زیرا این فعالیت‌ها آن‌ها را از نظر روحی و جسمی خسته می‌کند اما اگر فرزند شما بعد از 5 سالگی باز هم به چرت روزانه نیاز دارد این موضوع می‌تواند نشانه‌ای از این مسئله باشد که او شب‌ها به اندازه کافی نمی‌خوابد یا ممکن است به یک بیماری دچار باشد که نیاز به درمان دارد. اگر فرزندتان دچار کم خوابی است زمان خواب شبانه‌اش را زودتر تعیین کنید همچنین اگر می‌خواهید بدانید دلیل کم خوابی کودکان چیست لازم است بدانید ممکن است کمبود خواب کودک به علت موارد زیر باشد.

• آپنه تنفسی خواب می‌تواند باعث خواب‌آلودگی کودک در ساعات روز شود.
• داروهایی که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند.
• افسردگی یا سایر مشکلات روانشناختی نیز می‌توانند باعث خواب‌آلودگی شوند.
• حمله خواب یا دیگر اختلالات عصب شناختی می‌توانند موجب خواب‌آلودگی در طول روز شوند.
• اختلالات جسمی خاصی نیز می‌توانند موجب خستگی در طول روز شوند.
• اگر فرزندتان در طول روز خواب‌آلوده است می‌توانید در این مورد با متخصص کودک مشورت کنید تا علت اصلی این مسئله تشخیص داده شود.

کابوس‌ها و رویاها

کابوس‌ها، رویاهای ترسناکی هستند که در طول مرحله خواب همراه با حرکات سریع چشم (REM) اتفاق می‌افتند. کابوس‌ها می‌توانند باعث از خواب پریدن کودک با گریه شوند. کودکان 4 تا 6 ساله بیشتر کابوس می‌بینند زیرا استقلال و رشد عاطفی و تخیل آن‌ها در حال افزایش است. ممکن است آن‌ها در طول روز نقش سوپرمن را بازی کنند اما شب‌ها احساس کوچک و بی‌دفاع بودن را داشته باشند.

کودکان خردسال نمی‌دانند که رویاهای آن‌ها غیرواقعی است و حتی رویاهای واضحی که کابوس نیستند می‌توانند آن‌ها را بترسانند. تا 6 یا 7 سالگی، کودکان کمتر به خاطر رویاها و کابوس‌هایی که می‌بینند به هم می‌ریزند هرچند ممکن است گاهی اوقات از این خواب‌ها بترسند. در ادامه به چند نکته در مورد نحوه برخورد مناسب والدین با ترس کودکان از کابوس‌ها پرداخته شده است.

• بعد از کابوس دیدن فرزندتان به او آرامش و اطمینان بدهید.
• در مورد ترس‌هایی که کودک در طول روز تجربه می‌کند با او صحبت کنید (برای مثال، اگر در هنگام بازگشت از مدرسه، سگی به دنبال او افتاده است) اما این صحبت را قبل از خواب انجام ندهید.
• در اتاق کودک، چراغ خواب قرار دهید (اما نه از انواعی که سایه‌های مبهمی را بر روی دیوار ایجاد می‌کنند).
• به فرزند خود یاد بدهید که چگونه خود را آرام کند.
• فشار روی فرزند خود را کاهش دهید و به او مهارت‌های مقابله‌ای مثبت را بیاموزید.
• بر تلویزیون دیدن و بازی‌های ویدئویی فرزندتان نظارت داشته باشید و اجازه ندهید که کودک برنامه‌های ترسناکی ببیند.

وحشت‌های شبانه کودک

یکی از مشکلاتی که در آموزش خواب به کودکان اتفاق می‌افتد وحشت‌های شبانه کودک است. وحشت‌های شبانه با کابوس‌ها تفاوت دارند. آن‌ها در زمان خواب عمیق رخ می‌دهند و کودک آن‌ها را به یاد نمی‌آورد. وحشت‌های شبانه بیشتر در کودکان 3 تا 6 ساله رایج است و ممکن است به استرس‌های موجود در زندگی کودک مرتبط باشد. برخی از عوامل این مسئله عبارت‌اند از: کمبود خواب، بیماری‌ها، تغییرات در روال روزمره زندگی کودک یا قرار گرفتن او در محیطی جدید. موارد زیر را به یاد داشته باشید.

• سعی نکنید کودک را در هنگامی که وحشت شبانه را تجربه می‌کند بیدار کنید. او هنوز خواب است و در نهایت آرام می‌شود. بیدار کردن کودک موجب گیج شدن او می‌شود و حتی ممکن است اتفاق را طولانی‌تر کند.
• وحشت‌های شبانه با تشنج تفاوت دارند.
• گریه کودک در خواب و وحشت‌های شبانه تا وقتی که باعث نشود کودک به خودش آسیب بزند خطرناک نیست.
• سعی نکنید کودک را مهار کنید اما اطراف او را خلوت کنید.
• اگر وحشت‌های شبانه کودک به صورت مکررر اتفاق می‌افتد در این مورد با یک متخصص کودک مشورت کنید.

شب‌ادراری

شب‌ادراری در کودکان تا 5 سال متداول است اما در کودکان بزرگ‌تر نیز ممکن است اتفاق بیفتد. پزشکان زمانی شب‌ادراری را مشکل می‌دانند که سن کودک بیشتر از 5 سال باشد یا برای مدتی کنترل شبانه ادرار خود را داشته است. اگر مسئله کودک مربوط به عدم توانایی او در خالی کردن مثانه‌اش باشد والدین می‌توانند با انجام راهکارهای زیر به کاهش شب‌ادراری فرزندشان کمک کنند.

• فرزندتان را تشویق کنید که بیشتر بخوابد. خواب بیشتر به معنای این است که کودک خواب عمیق کمتری داشته باشد و به جای اینکه رختخوابش را خیس کند بیدار شود و به دستشویی برود.
• قبل از خواب سعی کنید مایعات کمتری به فرزندتان بدهید.
• فرزندتان را تشویق کنید که قبل از خواب به دستشویی برود.

با این حال، اگر سن کودک بیشتر از 5 سال باشد، قبل از شروع شب‌ادراری، 6 ماه بر روی ادرار خود در شب‌ها کنترل داشته است یا اگر در مورد شب‌ادراری فرزندتان نگرانی زیادی دارید لازم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک یکی از راهکارهای زیر را به شما پیشنهاد خواهد داد.

• استفاده از یک دستگاه هشداردهنده: این دستگاه رطوبت روی ملحفه را تشخیص می‌دهد و سپس با یک هشدار، کودک را بیدار می‌کند. به تدریج کودک یاد می‌گیرد قبل از خیس کردن رختخوابش بیدار شود.
• آموزش خشک بودن: برای این روش، والدین باید فرزندشان را شب‌ها به صورت مکرر بیدار کنند تا به دستشویی برود. اگرچه بیدار شدن مکرر کودک برای او دشوار است اما موفقیت‌آمیز است. مهم است که کودک احساس نکند والدین قصد تنبیه او را دارند.
• آموزش مثانه: در این روش در طول روز از کودک خواسته می‌شود که سعی کند مقدار بیشتری از آب را در مثانه خود نگه دارد و سعی کند با شروع و توقف ادرار کردن خود، کنترل بیشتری بر روی مثانه‌اش پیدا کند.
• دارو: داروهای ضد ادرارآور می‌تواند به خشک ماندن کودک در مدت زمان بیشتری کمک کند اما باعث نمی‌شود که شب‌ادراری کودک حل شود. می‌تواند برای زمان‌های تعطیلات، روش مناسبی باشد.

حرف زدن یا راه رفتن کودک در خواب

حرف زدن یا راه رفتن کودک در خواب مانند وحشت شبانه در هنگام خواب عمیق اتفاق می‌افتد. حرف زدن در خواب بیشتر از راه رفتن در خواب شایع است و علت مشابهی نیز دارد اما برای والدین به اندازه راه رفتن در خواب، هشداردهنده نیست. اگر فرزندتان در خواب راه می‌رود لازم است کارهای زیر را انجام دهید.

• در اتاق کودک و راهروی نزدیک اتاقش، یک چراغ خواب قرار دهید.
• یک زنگ هشدار روی در اتاق خواب کودک قرار دهید تا هر وقت او در خواب راه رفت متوجه شوید.
• روی زمین را تمیز نگه دارید.
• پنجره‌ها و درهای خانه را بسته و قفل نگه دارید.
• برای راه‌پله‌ها در قرار دهید.
• کودک را در هنگام راه رفتن تکان تکان ندهید یا او را ناگهان بیدار نکنید. فقط او را به آرامی به تختش منتقل کنید.
• فرزندتان را به خاطر راه رفتن در خواب شرم‌زده نکنید یا او را نترسانید. فقط به او بگویید که چرا می‌خواهید نکات ایمنی را انجام دهید.
• فردای شبی که کودک در خواب راه رفته است در مورد این موضوع با فرزندتان صحبت نکنید. ممکن است کودک از اینکه این اتفاق دوباره بیفتد بترسد و از خوابیدن امتناع کند. این کار فقط مسئله را بدتر می‌کند زیرا راه رفتن در خواب بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که کودک دچار کم خوابی باشد.

ایجاد روال خواب برای آموزش خواب به کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی

کم خوابی یکی از مشکلات رایج در کودکان این گروه سنی است و این مسئله موجب عادات ناسالم خواب در کودکان می‌شود اما عادات را می‌توان تغییر داد. از راهکارهای زیر می‌توانید برای آموزش خواب به کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی خود استفاده کنید.

• برای خواب فرزندتان برنامه تعیین کنید.
• زمان منظمی برای خواب و بیداری فرزندتان داشته باشید.
• در طول روز بیش از اندازه فرزندتان را خسته نکنید و برنامه‌های بیش از حد برای او تعریف نکنید.
• میزان استفاده از تلویزیون، بازی‌های کامپیوتری و کامپیوتر را در طول روز کاهش دهید و اجازه ندهید فرزندتان قبل از خواب از آن‌ها استفاده کند.
• اتاق جذاب و مطلوبی برای خوابیدن فرزندتان فراهم کنید.
• خواب خود و فرزندتان را در اولویت قرار دهید.

مشکل کودک در به خواب رفتن

عجیب نیست که کودکانی که برای بیدار شدن با مشکل مواجه‌اند در به خواب رفتن مشکل دارند زیرا از آنجایی که آن‌ها در شروع خواب مسئله دارند به خوبی استراحت نمی‌کنند. بنابراین، این کودکان برای لباس پوشیدن، صبحانه خوردن و به مدرسه رفتن نیز دچار مشکل می‌شوند. اگر فرزند شما نیز با چنین مسائلی مواجه است می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید.

• در آموزش خواب به کودکان در این شرایط از چرت روزانه اجتناب کنید. فرزندتان را تشویق کنید که تا رسیدن زمان خواب شب بیدار بماند.
• برای خواب کودک روال داشته باشید. لازم است کودک در ساعاتی مشخص به تخت برود و در ساعات مشخصی نیز بیدار شود.
• به کودک یاد بدهید از تخت خود فقط برای خوابیدن استفاده کند و از آن برای تماشای تلویزیون، بازی کردن یا خواندن استفاده نکند.
• به کودک یاد بدهید هر روز ورزش کند اما ورزش کردن کودک نباید نزدیک به ساعت خواب او انجام شود.
• میان وعده‌ای کوچک قبل از خواب می‌تواند خواب‌آلودگی کودک را بیشتر کند.

در نهایت، لازم به ذکر است که آموزش خواب به کودکان، کار آسانی نیست. بعضی از کودکان نسبت به این آموزش مقاومت می‌کنند اما برخی دیگر خیلی زود عادات مناسب خوابیدن را یاد می‌گیرند. هیچ راهی برای اینکه متوجه شوید فرزند شما جزء کدام دسته است وجود ندارد. مهم است که به روش‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنید پایبند باشید و اگر فرزندتان دچار مشکلات خوابی است که در این مقاله مطرح شد روش‌های درمانی لازم را انجام دهید.