بارداری دوقلو | علائم بارداری دوقلویی در ماه‌ اول

بارداری دوقلو جزو بارداری های پرخطر محسوب می شود و نیاز به مراقبتهای بیشتری دارد. همچنین شدت برخی عوارض بارداری نیز در این وضعیت تشدید می شود . در ادامه بیشتر در مورد دلایل و علائم بارداری دوقلو توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

بارداری دوقلو دختر و پسر (دوقلوهای همسان و غیرهمسان)

در بارداری دوقلو غیرهمسان، دو تخم توسط دو اسپرم مختلف بارور می‌شوند و دو زیگوت (سلول تخم) ایجاد می‌کنند که هر یک از آن‌ها به یک جنین تبدیل می‌شود. دوقلوهای غیرهمسان ممکن است از یک جنس و یا دو جنس متفاوت باشند. ولی در دوقلوهای همسان فقط یک تخم بارور می‌شود و زیگوت در اوایل بارداری به دو قسمت تقسیم شده و دو جنین تشکیل می‌شود. دوقلوهای یکسان دارای کروموزوم‌های یکسانی هستند که شبیه به هم و از یک جنس هستند. اما آیا علائم بارداری پسر در هفته 7 با علائم بارداری دختر تفاوت دارد؟ در ادامه بیشتر در مورد علائم توضیح خواهیم داد.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

علائم بارداری دوقلویی کدامند؟

علائم بارداری دوقلو پسر و پسر بسته به مادر متفائت است و هرکس میتواند تجربه خاصی از علائم دوقلو پسر ئ دختر داشته باشد. با این حال به طور کلی علائم بارداری دوقلو دختر و پسر در ماه های مختلف به صورت زیر است.

علائم بارداری دوقلو در ماه اول

علائم بارداری دوقلو در ماه اول بارداری ممکن است شامل افزایش وزن، نتایج تست AFP بالا، خستگی شدید، حرکات اولیه جنین، احساس دو ضربان قلب و ... باشد.

درد زیر شکم در بارداری دوقلو به دلیل وزن بیشتر و کشیدگی شکم بیشتر است. بزرگ شدن شکم در ماه اول بارداری دوقلو محسوس نیست. همچنین جدول بتا در دوقلویی نسبت به تک قلویی متفاوت و بیشتر است.

از سایر علائم بارداری دوقلویی در هفته اول تا هفته چهارم بارداری می‌توان به: 

1. لکه بینی (که به طور معمول دو هفته بعد از لقاح اتفاق می‌افتد) 
2. حساس و متورم شدن بیشتر پستان‌ها (که این درد ممکن است به دلیل افزایش تولید هورمون HCG هنگام حمل دوقلوها باشد) اشاره کرد.

بارداری دوقلو بدون تهوع

از نظر آماری، بیشتر مادران ممکن است بیماری صبحگاهی را تجربه کنند. اما درجه و شدت بیماری صبحگاهی‌ نمی‌تواند دلیل مناسبی برای بارداری دوقلو شما باشد. به‌طور کلی، 70٪ تا 80٪ از خانم‌ها دارای تجربه‌ی تهوع و استفراغ بارداری هستند و طبق گزارش‌ها تا 2٪ خانم‌های باردار از hyperemesis gravidarum، که نوع شدیدتر بیماری صبحگاهی رنج می‌برند در حالی‌که، برخی از مادران دوقلوها و سه قلوها ادعا می‌کنند که بیماری صبحگاهی ندارند. بنابراین، این شایعات که وقتی دوقلو باردار هستید دو برابر احساس ضعف و بیماری، سه برابر خسته‌تر و چهار برابر افزایش وزن دارید، نظرات عامیانه‌ای هستند که مبنای علمی ندارند.

شکل شکم در بارداری دوقلو

 اندازه و شکل شکم خانم‌هایی که دوقلو باردار هستند در افراد مختلف، متفاوت است. عوامل مختلف نظیر ژن‌های شما، اینکه قبلاً باردار بوده‌اید یا نه، وزن شما، استخوان بندی و فیزیک بدنی شما نقش بسزایی در اندازه و شکل شکم بارداری دوقلویی شما دارد.

پوزیشن(موقعیت) جنین‌ها در بارداری دوقلو

شایع‌ترین پوزیشن در بارداری دوقلویی این است که هر دو نوزاد به صورت عمودی دراز می‌کشند. در 75 درصد از دوقلوها، اولی سرش پایین است و قل دوم ممکن است سرش به‌سمت پایین یا به‌ سمت بالا باشد. همین‌طور ممکن است دوقلوها در عرض رحم قرار داشته باشند. اگر چه تشخیص درست موقعیت دو قلوها ممکن است با ضرباتی که احساس می‌کنید شک برانگیز باشد، اما فقط یک اسکن ساده می‌تواند موضوع را تایید کند.

عواملی که موجب بارداری دوقلو می‌شود؟

 هورمون‌ها روند تخمک گذاری را کنترل می‌کنند. آن‌ها به بدن سیگنال می‌دهند که یک تخمک را در یک چرخه آزاد کند، اما گاهی اوقات باعث آزاد شدن دو یا چند تخمک می‌شوند. برخی از عواملی که ممکن است در هورمون‌ها تاثیر داشته و بر این فرآیند تاثیر بگذارند عبارتند از:

• قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری یا استفاده نامنظم از قرص‌های ضدبارداری
• شیردهی
• استفاده از داروهای باروری مانند کلومید و لتروزول ( در مقاله قرص لتروزول و دوقلوزایی در این مورد بیشتر بخوانید.)
• چاقی (در زنانی که دارای BMI بالای 30 هستند، چربی اضافی و انباشته شده موجب افزایش استروژن می‌شود).

از عوامل دیگری که موجب افزایش تخمک‌گذاری و دوقلو زایی می‌شود عبارتند از:

• ژنتیک: بعضی از خانم‌ها ممکن است به‌طور منظم دارای تخمک‌گذاری بیشتری باشند که  عامل آن، وجود ژنی است که این کار را انجام می‌دهد. اگرچه هم زنان و هم مردان حامل این ژن هستند، اما فقط زنان هستند که تخمک گذاری می‌کنند، بنابراین یک زن با داشتن ژنی که بیش از حد تخمک‌گذاری می‌کند ممکن است دوقلوهای غیرهمسان داشته باشد. اما یک مرد با چنین ژنی احتمال ابتلا به دوقلو زایی را نخواهد داشت، ولی این احتمال وجود دارد که این صفت را به دخترش منتقل کند و دخترش کاندیدای داشتن دوقلو باشد.
• سابقه خانوادگی: احتمال دوقلو زایی در زنانی که چندین فرزند به‌دنیا آورده‌اند، بیشتر است. این افراد شاید درحاملگی‌های قبلی مستعد دوقلو زایی نبودند ولی با تعدد تولدها، این احتمال می‌رود که رحم چنین مادرانی برای حفظ بارداری دوقلو آماده‌تر باشند.
• سن مادر: هرچه سن مادر بالاتر می‌رود، احتمال آزاد شدن چند تخمک بیشتر می‌شود که شاید این اتفاق به‌دلیل شتاب بخشی بدن برای تولید مثل، قبل از اتمام زمان آن (قبل از ورود به مرحله یائسگی) باشد. زنان بالای 30 سال احتمال دوقلو زایی بیشتری دارند و این احتمال بعد از 35 سالگی بیشتر می‌شود. بارداری در سن چهل سالگی و خطرات آن را مطالعه کنید.
• قد: در زنانی با قد بلند احتمال بارداری‌های دوقلویی‌ بیشتر است که شاید (نه به‌طور قطعی) به‌ این دلیل باشد که افزایش قد با تغذیه بهتر همراه است، یا قد بلند فضای بیشتری را در رحم ایجاد کرده و موجب مستعد شدن رحم برای دوقلو زایی می‌شود.
• نژاد: زنان آفریقایی تعداد بیشتری از دوقلوها را نسبت به زنان نژاد آسیایی به دنیا می‌آورند.
• رژیم غذایی: میزان بالایی از دوقلوها در فرهنگ‌هایی یافت می‌شود که رژیم غذایی‌شان سرشار از نوعی Yam (سیب زمینی هندی) است که حاوی فیتواستروژن می‌باشد. به‌عنوان مثال قبیله Yoruba در نیجریه که از این گیاه استفاده می‌کند، بیشترین تعداد دوقلوها را در جهان دارد.

تاثیر درمان ناباروری و لقاح مصنوعی بر دوقلو زایی

درمان ناباروری شانس بهتری برای داشتن دوقلو فراهم می‌کند. پزشک شما می‌تواند بهترین گزینه را برای شما پیشنهاد کند. 

• IVF  (لقاح مصنوعی): زنانی که تحت IVF قرار می‌گیرند، ممکن است شانس زیادی برای به‌دنیا آوردن بیش از یک نوزاد داشته باشند، که این اتفاق به‌طور عمده به تعداد جنین‌هایی که در رحم گذاشته شده، بستگی دارد. برای افزایش شانس دوقلو، متخصصان بیش از یک جنین را در رحم قرار می‌دهند که اگر جنین‌ها با موفقیت کاشته شده و رشد کنند، به احتمال بالا منجر به بارداری دوقلویی خواهد شد.
•  IUI(تلقیح داخل رحمی): در این روش اسپرم‌ها با استفاده از یک سرنگ به رحم تزریق می‌شوند. هرچند IUI به تنهایی شانس دوقلودار شدن را افزایش نمی‌دهد، ولی زنانی که تحت این درمان قرار دارند ممکن است مجبور به مصرف داروهای باروری شوند که شانس دوقلو زایی را افزایش می‌دهد.
• گنادوتروپین‌: این داروها ممکن است با تقویت تخمک‌گذاری و کمک به بلوغ آنها شانس به‌دنیا آوردن نوزادان دوقلو را افزایش دهد. گنادوتروپین‌ها به‌احتمال زیاد باعث آزاد شدن بیش از یک تخمک در یک زمان می‌شوند که پزشک شما می‌تواند یک مورد مناسب را برای شما تجویز کند.
• کلومیفن سیترات: حدود 10٪ احتمال بارداری دوقلو با کلومیفن یا کلومیفن سیترات وجود دارد. زنانی که مستعد دوقلو زایی یا چند قلو زایی هستند ممکن است با مصرف ادواری این دارو، این احتمال را افزایش دهند. این قرص ممکن است قبل از تلاش برای درمان‌های دیگر مثل لقاح مصنوعی برای افزایش تولید تخمک استفاده شود. همچنین می‌تواند به درمان عدم تعادل هورمونی در مردان، که ممکن است بر کیفیت و کمیت اسپرم و تحرک آن‌ها تاثیر بگذارد، کمک کند.

تاثیر قرص دوفاستون بر دوقلو زایی

دوفاستون (Duphaston) نوعی پروژسترون مصنوعی است که در مواردی که بدن قادر به تولید پروژسترون نباشد تجویز می‌شود. از این دارو برای درمان اختلالات قاعدگی، قاعدگی دردناک، سندرم پیش از قاعدگی و خونریزی رحمی غیرطبیعی استفاده می‌شود. حالت تهوع، درد سینه و خونریزی نامنظم برخی از عوارض مصرف این داروست. قرص دوفاستون که حاوی هورمون پروژسترون است، که در طی روش‌های کمک باروری مانند IVF  ضروری است. همه زنانی که مایل به باردار شدن هستند، به پروژسترون نیاز دارند تا به رحم خود کمک کنند تا بتواند بارداری را حفظ کند. تعادل پروژسترون در بارداری ضروری است. تولید مداوم پروژسترون به آندومتر (بافت رحم) کمک می‌کند تا از جنین در حال رشد محافظت کند. طبق نظر پزشکان متخصص قرص دوفاستون تاثیری بر شدت تخمک گذاری و دوقلوزایی ندارد.

قرص دوقلوزایی پسر

این که علاقمند باشید که دوقلو به دنیا بیاورید و حتما هم جنسیت‌شان پسر باشد، کار بسیار تخصصی و نیازمند استفاده از داروهای تخصصی است که مستلزم مشاوره با پزشک متخصص و تحت نظر قرار گرفتن است. در مورد بارداری دوقلو زمان بندی تخمک‌گذاری بسیار مشکل بوده و فرد حتما باید در یک دوره زمانی مشخصی از داروهای محرک تخمک‌گذاری استفاده کند تا بعد از مقاربت احتمال بارداری دوقلو افزایش پیدا کند. بنابراین توصیه می‌شود که حتما به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا داروهای لازم تجویز شوند. البته روش‌های مرسوم که در زیر اشاره شده است نیز وجود دارد که قطعیت هیچ‌کدام اثبات نشده‌ است.

مورد اول شست‌‌‌ و‌ شوی واژن با آب حاوی جوش شیرین است که به‌طور معمول برای تعیین جنسیت جنین توصیه می‌شود. البته این مورد صد در صد جواب نمی‌دهد و ممکن است خطا داشته باشد. برای انجام این کار باید پیش از اقدام به مقاربت، محیط واژن را با محلول آب و جوش شیرین قلیایی کنید. به این ترتیب که یک قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک لیوان آب بریزید تا حل شود. سپس این محلول را با سرنگ ۵ سی سی بدون سوزن ۵-۴ بار به داخل واژن خود تزریق کنید. با این کارها شانس پسر شدن جنین بالا می‌رود ولی خیلی روی این روش حساب باز نکنید چون ممکن است خطا داشته باشد.

 مورد بعدی زمان تخمک گذاری است که در این روش باید به زمان رابطه زناشویی و البته زمان تخمک‌گذاری توجه کنید. اگر پسر می‌خواهید، لقاح باید نزدیک به زمان تخمک‌گذاری انجام شود. زمانی که تخمک آزاد شد، اسپرم مردانه که سریع‌تر حرکت می‌کند قبل از اسپرم زنانه که حرکت کندی دارد به تخمک می‌رسد. و اگر دختر می‌خواهید لقاح باید دو روز و نیم تا سه روز قبل از تخمک‌گذاری انجام شود. برنامه‌ریزی این روش مشکل است و بیشتر برای زنانی که سیکل منظم 28 روزه دارند می‌تواند مفید باشد.

چه غذاهایی باعث دوقلو زایی می‌شود؟

رژیم غذایی و سبک تغذیه شما یکی از عوامل بارداری دوقلو است. اعتقاد بر این است که محصولات غذایی که در زیر اشاره می‌شود شانس شما را برای استقبال از داشتن دوقلوهای دوست داشتنی افزایش می‌دهد.

• محصولات لبنی: در سال 2006، پزشک گری استینمن متوجه شدکه افرادی که محصولات حیوانی، به خصوص لبنیات، مصرف می‌کنند پنج برابر بیشتر از افراد دیگر احنمال دوقلو زایی دارند. که بر اساس مطالعات انجام یافته این اتفاق می‌تواند به‌دلیل استفاده از فاکتور رشد شبه انسولین در گاوها باشد.
• سیب زمینی هندی yam)) : گفته می‌شود که yam موجب تحریک تخمدان‌ها و تخمک‌گذازی شده و احتمال بارداری دوقلو یا چندقلو زایی را افزایش می‌دهد. براساس تعدادی از مقالات، یک قبیله آفریقایی که رژیم غذایی او غنی از این گیاه بود، میزان تولد دوقلوهایش چهار برابر بیشتر از میانگین جهانی بود.
• میوه و سبزیجات: زنانی که مقدار زیادی ویتامین مصرف می‌کنند، احتمال بیشتری برای بارداری دوقلو دارند. بنابراین اگر گیاه یام در رژیم غذایی شما نیست، مصرف مقدار زیاد ویتامین می‌تواند شامل مصرف کیوی، هویج، سیب زمینی شیرین، کلم بروکلی، مارچوبه و جوانه ... باشد. 
• مکمل های اسید فولیک: بر اساس یک مطالعه‌ی استرالیایی، در برخی از زنان، مصرف اسید فولیک قبل از بارداری، احتمال بارداری دوقلویی آن‌ها را افزایش می‌دهد. البته نتایج دیگری نیز در این زمینه به‌دست آمده است، و اسید فولیک برای زنان باردار برای جلوگیری از نقص نوزاد در هنگام تولد نیز توصیه می‌شود.  
• گوشت: بر اساس مطالعات انجام یافته، افراد گیاه‌خواری که گوشت (مانند گوشت گاو ) مصرف نمی‌کنند احتمال کمی برای دو‌قلو‌ زایی دارند. همین‌طور افرادی با رژیم غذایی نامناسب و افراد کم‌وزن نیز احتمال کم‌تری برای دوقلو دار شدن دارند.

سوالات متداول مادران در بارداری دوقلو

احتمال دوقلوزایی شما چقدر است؟

این را نباید فراموش کنید که همه زوج ها نمی‌توانند دوقلو دار شوند. محققان معتقدند از هر ۱۰۰ زن فقط ۳ زن می‌توانند دوقلو باردار شوند.

از کجا بفهمیم دوقلو بارداریم؟

برخی از مادرانی که دوقلو باردار هستند می‌گویند که از همان ابتدا مشکوک به حمل بیش از یک نوزاد بودند. اما تعدادی از مادران وقتی متوجه بارداری دوقلو می‌شوند، متعجب هستند. نکته جالب این‌جاست که با وجود علائم و نشانه‌های مختلف از یک بارداری دوقلو، به دلیل همپوشانی بالای علائم و نشانه‌های بارداری دوقلویی با حاملگی معمولی اعلام آن با قطعیت بدون آزمایش و سونوگرافی دشوار است و بهتر است از روش خانگی تشخیص بارداری دوقلو استفاده نکنید. در حقیقت، فقط سونوگرافی می‌تواند دوقلو یا چند قلو بودن بارداری را تأیید کند. 

جنین دوقلو در چند هفته مشخص می‌شود؟

درصورتی‌که علائم اولیه بارداری را مشاهده کردید و نتیجه تست بارداری شما مثبت بود، مراکز بهداشت و پزشک‌تان شما را از اینکه دوقلوها باردار هستید مطلع خواهند کرد که این اطلاع رسانی در بیشتر موارد در حین اسکن سونوگرافی در 12 هفتگی اتفاق می افتد.

منبع:

https://www.momjunction.com/articles/how-to-get-pregnant-with-twins_00378340/