فیبروم در بارداری و امکان بارداری با فیبروم رحمی

انتشار: بهمن ۱۴۰۰ | بروزرسانی: شهریور ۱۴۰۳
فیبروم در بارداری

حتما تا به حال از فیبروم‌های رحمی شنیده‌اید که توده‌های خوش خیمی هستند که در بین زنان متداول است. این توده‌ها معمولا هیچ مشکلی را بوجود نمی‌آورند و در بیشتر موارد فرد متوجه وجود آنها نمی‌شود. اما در برخی از موارد مشکلاتی را برای فرد به همراه دارد که در ادامه کامل برای شما توضیح می‌دهیم. 

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

فیبروم چیست؟

فیبروم، لیومیوم یا میوم توده‌ی خوش خیم، عضلانی، فشرده و غیر سرطانی است که به دلیل رشد غیر طبیعی سلول‌های ماهیچه‌ای و بافت‌های فیبری بر روی دیواره رحم و گاهی اوقات در خارج از رحم رشد می‌کنند. وجود جهش در سلول دیواره رحم می‌تواند منجربه رشد بی‌رویه شده که این جهش عامل بوجود آمدن بیش از 70 درصد از فیبروم‌ها است. برخی از این فیبروم‌ها به کوچکی یک نخود و برخی دیگر به بزرگی یک پرتقال هستند که سرعت رشد آنها باهم متفاوت است.

* از دلایل و عوارض پاره شدن کیست تخمدان در بارداری چه می دانید؟

علت بوجود آمدن فیبروم رحم

از دلایل ایجاد فیبروم‌ها در رحم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • عوامل ژنتیکی
  • اختلالات هورمونی
  • سابقه ارثی
  • افزایش سن
  • تماس با مواد شیمیایی و سموم
  • فشار خون بالا
  • مصرف مواد افزودنی غذایی
  • چاقی

علائم فیبروم‌های رحمی

بسیاری از خانم‌ها تا قبل از بارداری و قبل از انجام سونوگرافی متوجه وجود فیبروم در رحم خود نمی‌شوند. در بیشتر موارد میوم‌های رحمی بدون علامت و علائم جسمی هستند. اما در بعضی از مواقع علائم زیر را به همراه دارند:

  • چرخه قاعدگی نامنظم، غیر طبیعی و طولانی
  • لخته شدن خون در دوران قاعدگی
  • خونریزی نامنظم در بین دوره‌های قاعدگی
  • تحریک پذیری مثانه
  • تکرر ادرار
  • درد هنگام مقاربت
  • یبوست و حرکات دردناک روده
  • فشار و درد در لگن
  • درد در پایین کمر و پاها
  • درد فیبروم در بارداری
  • احساس فشار و سنگینی در شکم

عکس فیبروم رحم در سونوگرافی

انواع فیبروم رحم

همانطور که گفتیم، فیبروم‌ها در داخل و گاه در خارج از دیواره رحم  یا حتی در درون دیواره رحم رشد می‌کنند. فیبروم‌ها بر اساس محل رشد خود به 3 دسته تقسیم می‌شوند که ممکن است بیش از یک نوع از آنها بطور همزمان در رحم رشد کند. 3 نوع فیبروم عبارتند از:

  • فیبروم اینترامورال (Intramural): این نوع فیبروم از شایع‌ترین نوع فیبروم‌ها هستند که در لایه میانی رحم (عضله رحم) رشد می‌کنند. حاملگی با فیبروم اینترامورال ممکن است اما اگر تعداد آنها زیاد باشد و سایز بزرگی داشته باشند، تا حد زیادی بارداری را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. به طور کلی بارداری با فیبروم بزرگ جزو بارداری های پرخطر است.
  • فیبروم ساب سروزال (Subserosal): این نوع از فیبروم‌ها در لایه بیرونی رحم بصورت توده‌ای رشد می‌کنند. ایا فیبروم ساب سروزال در بارداری خطرناک است؟ پاسخ به این سوال به اندازه فیبروم بستگی دارد. این نوع از فیبروم‌ها تاثیر زیادی بر بارداری ندارند به همین دلیل برداشتن آنها شانس بارداری را بیشتر یا کمتر نمی‌کند. اما باید بدانید که اندازه آنها بسیار مهم است زیرا در صورتی که این فیبروم‌ها بزرگ شوند فشار زیادی را به اعضای اطراف رحم وارد می‌کنند و می‌توانند بر بارداری تاثیر زیادی بگذارند بنابراین در صورتی که بزرگ شده باشند، برداشتن آنها بسیار مفیدتر است.
  • فیبروم ساب موکوزال (Submucosal): این نوع از فیبروم‌ها در داخل حفره رحم (آندومتر) رشد می‌کنند. فیبروم‌های ساب موکوزال از نوع نادر فیبروم هستند و با خونریزی شدید در دوران قاعدگی و کاهش شانس باروری و بارداری همراه هستند. باید بدانید که برداشتن این نوع فیبروم بسیار در بارداری و باروری تاثیر می‌گذارد.

اندازه فیبروم رحمی

اندازه فیبروم‌ها می‌تواند از 1 میلی‌متر تا اندازه‌های بزرگتر باشد:

  • اندازه میوم اینترامورال: اندازه این فیبروم که در درون دیواره رحم وجود دارد ممکن است تا قطر 15 سانتی‌متر هم برسد.
  • اندازه نرمال فیبروم ساب سروزال: میوم ساب سروزال در دیواره قدامی رحم در بارداری می‌تواند بزرگترین اندازه را از بین فیبروم‌های دیگر داشته باشد زیرا این فیبروم در روی دیواره بیرونی رحم قرار داشته و فضای بیشتری برای رشد دارد. اندازه فیبروم ساب سروزال ممکن است تا 20 سانتی‌متر هم برسد.
  • اندازه میوم ساب موکوزال: اندازه این فیبروم که در دهانه رحم وجود دارد و به سمت حفره رحم رشد می‌کند نسبت به دو فیبروم دیگر کوچکتر است زیرا فضای زیادی برای رشد ندارد.

بزرگ شدن هر یک از این فیبروم‌ها می‌تواند علائم آزاردهنده‌ای را به همراه داشته باشد. برخی از این فیبروم2ها ممکن است تا وزن 10 تا 13 کیلوگرم رشد کنند.

فیبروم رحم زن در بارداری

باید بدانید که تقریبا از میان هر 4 زن، 3 زن فیبروم رحمی دارند که تا قبل از بارداری و قبل از اولین سونوگرافی یا معاینه لگنی از وجود آن مطلع نمی‌شوند. اندازه این فیبروم‌ها در زمان بارداری تغییری نمی‌کند اما در برخی موارد ممکن است به دلیل افزایش هورمون استروژن در سه ماه اول بارداری رشد کنند. معمولا 79 درصد از فیبروم‌ها در پایان بارداری کوچک شده و حتی از بین می‌روند.

بارداری با فیبروم

اینکه بارداری با وجود داشتن فیبروم امکان پذیر است یا نه باید بگویم که به اندازه فیبروم و محل قرار گرفتن آن بستگی دارد. اندازه فیبروم در بارداری بسیار مهم است زیرا می‌تواند بر باروری یا عوارض بارداری تاثیر بگذارد. بنابراین اگر فیبروئیدهای شما بزرگ باشد باید قبل از اقدام به بارداری درمان شود زیرا داشتن فیبروم در دوران بارداری ممکن است بسیار خطرناک باشد.

عوارض فیبروم‌ها در دوران بارداری

فیبروم در بارداری خطرناک است؟ بهتر است که فرد قبل از اقدام به بارداری از وجود فیبروم‌های موجود در رحم خود آگاه شود، درباره نوع آن، اندازه و عوارض آن بدانید تا بتواند بارداری بدون استرس و راحتی داشته باشد. معمولا بیشتر زنانی که دارای فیبروم رحمی هستند، بارداری بدون عارضه‌ای را تجربه خواهند کرد و فقط 10 تا 30 درصد از زنان باردار دارای فیبروم، ممکن است درد در ناحیه شکم و یا خونریزی واژن را تجربه کنند. باید بدانید که در برخی مواقع میوم‌ها خطر سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش می‌دهند. از دیگر عوارض فیبروم‌ها در دوران بارداری:

  • بزرگ شدن فیبروم باعث فشار آوردن به مثانه و بی اختیاری ادرار می‌شود.
  • خونریزی خفیف واژن و در مواقعی خونریزی شدید
  • فیبروم در بارداری و سزارین با هم ارتباط دارند. باتوجه به محل قرارگیری فیبروم‌ها ممکن است امکان زایمان طبیعی وجود نداشته باشد.
  • قرار گرفتن جنین در موقعیت نامناسب در هنگام زایمان
  • اغلب کسانی که اندازه فیبروم آنها بیشتر از 5 سانتی‌متر است در سه ماه آخر بارداری درد زیادی را احساس می‌کنند.
  • درد ناشی از فیبروم باعث انقباضات رحم و زایمان زودرس می‌شود.
  • از خطرناک‌ترین عوارض آن سقط جنین است.
  • پارگی زودرس کیسه آب جنین و نشت مایع آمنیوتیک

آیا رحم بزرگ مانع بارداری می‌شود؟

باید بدانید که رحم زنان به اندازه یک دست مشت شده است که در دوران بارداری گاه به اندازه یک توپ فوتبال بزرگ می‌شود. علاوه بر بارداری ممکن است در مواقع دیگر هم رحم بزرگ شود که این نشانه‌ای از یک بیماری است. در این صورت نه تنها که اندازه رحم رشد کرده بلکه با درد و خونریزی هم همراه است. دلایلی مانند سرطان آندومتر، فیبروم‌ها، تخمدان پلی کیستیک، آدنومیوز، کیست های تخمدان و یائسگی می‌توانند باعث بزرگ شدن رحم شوند. تا زمانی که دلیل بزرگ شدن رحم مشخص نشده باشد نمی‌توان نتیجه گرفت که آیا مانع از بارداری می‌شود یا خیر. اگر علت بزرگ شدن رحم شما وجود فیبروم‌ها باشد بهتر از قبل از اقدام به بارداری از وجود آنها مطلع شد و اگر نیاز به درمان بود، درما کرده و بعد اقدام به بارداری کرد. در این صورت درصد کمی امکان سقط جنین وجود دارد اما امکان ناباروری وجود ندارد. 

درمان فیبروم در بارداری

باید بدانید که شما در منزل نمی‌توانید کاری برای درمان فیبروم انجام دهید. تنها می‌توانید کارهایی را انجام دهید که به شما حس بهتری بدهد. برای دردهای مزمن می‌توانید از داروهای مسکن استفاده کنید اما حتما مطابق با دستورالعمل آنها را مصرف کنید. 

روش‌های درمانی فیبروم

  • آمبولیزاسیون فیبروم برای کوچک کردن فیبروم‌ها: در این روش پلی وینیل الکل را به عروق تغذیه کننده فیبروم‌ها تزریق می‌کنند تا مانع از خون رسانی به فیبروم و کوچک شدن آنها شود. در این رشو ممکن است لازم باشد تا چند روز در بیمارستان بمانید زیرا در روزهای اول ممکن است حالت تهوع، استفراغ و درد داشته باشید.
  • ابلیشن آندومتر: روشی است که در آن پوشش رحم را با هدف از بین بردن خونریزی مرتبط با فیبروم‌های کوچک تخریب می‌کنند.
  • میومکتومی: اگر قصد بارداری داشته باشید ممکن است پزشک ان روش را برای درمان شا استفاده کند. اما باید بدانید که در این نوع جراحی ممکن از جراحت‌هایی بوجود آید که باعث ناباروری شود. بنابراین باید 4 تا 6 ماه بعد از انجام جراحی برای اقدام به بارداری دست نگه دارید.
  • دارو درمانی و هورمون درمانی: در این روش برای جلوگیری از رشد فیبوم‌ها، کاهش خونریزی و کوچک شدن آنها از انواع داروها مانند SERM، آگونیست GnRHو آنتاگونیست GnRH استفاده می‌کنند.