واکسن هاری در بارداری مجاز است؟ عوارض و شرایط تزریق
تزریق واکسن راهی مطمئن برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های مادر و فرزند در دوران بارداری است، اما نمی‌توان گفت که تزریق همۀ واکسن‌ها بی‌خطر است. واکسن‌های غیرفعال، برای زنان باردار، عوارضی ندارد، مانند واکسن آنفولانزای غیرفعال، سیاه‌سرفه و کزاز، اما واکسن MMR و تب زرد ممکن است خطرآفرین باشد. به‌طورکلی، تزریق واکسن هاری در بارداری بی‌خطر است که در ادامه دربارۀ آن بیشتر خواهیم خواند.
با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.
آیا تزریق واکسن هاری در بارداری امکان‌پذیر است؟
در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن، به سبب مراقبت از بارداری، ضعیف می‌شود. بنابراین بدن زنان باردار کمتر می‌تواند با عفونت مقابله کند. برای همین مهم است که به‌موقع از واکسن‌های لازم استفاده شود. یکی از این واکسن‌ها واکسن هاری است.
* اهمیت واکسیناسیون در دوران بارداری و واکسن های توصیه شده
هاری، که به انگلیسی به آن Rabies می‌گویند، عفونت خطرناکی است که بر اثر گاز گرفتن یا خراش ناشی از چنگ حیوان آلوده به هاری ایجاد می‌شود و بر مغز و سیستم اعصاب اثر می‌گذارد. همچنین اگر حیوان آلوده چشم، بینی، یا زخم افراد را بلیسد احتمال آلوده شدن به بیماری وجود دارد. این بیماری از پستاندارانی مانند سگ، گربه، گرگ، شغال، خفاش، راکون و روباه منتقل می‌شود. معمولاً بعد از ظاهر شدن علائم، بیماری کشنده است، ولی با واکسیناسیون و درمان‌های اولیه می‌توان از آن جلوگیری کرد. علائم هاری عبارتند از:
- درد یا بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن محل زخم یا گازگرفتگی
- توهم (دیدن چیزهایی که وجود ندارد.)
- احساس اضطراب شدید
- بیش‌فعالی
- مشکل در بلع یا تنفس
- فلج (ناتوانی در حرکت)
- ترس از آب (هیدروفوبیا ـ hydrophobia)، به‌حدی که ممکن است صرف دیدن مصرف آب هم منجر به اسپاسم در گلو و گردن شود.
- تحمل نکردن صدا و نور
اکثر افرادی که به واکسن ضد هاری نیاز دارند می‌توانند آن را تزریق کنند، ازجمله زنان باردار، زنان شیرده، نوزادان و کودکان. نکتۀ دیگر اینکه واکسن هاری را می‌توان همزمان با واکسن‌های دیگر، مانند کزاز، زد و تداخلی پیش نمی‌آید. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که تزریق واکسن هاری در بارداری احتمال سقط جنین، زایمان زودرس یا ناهنجاری‌های جنینی را افزایش نمی‌دهد.
کدام دسته از زنان باردار نباید واکسن هاری تزریق کنند؟
درست است که تزریق واکسن هاری در بارداری خطر جدی ندارد، اما بهتر است با انجام پیشگیری‌های لازم از مصرف واکسن در این دوران پرهیز شود، مخصوصاً در سه ماه اول بارداری.
کسانی که واکنش‌های آلرژیک شدید (آنافیلاکسی ـ Anaphylaxis) دارند، نباید واکسن هاری تزریق کنند.
برخی از واکسن‌های هاری حاوی پروتئین تخم‌مرغ است. بنابراین کسانی که به تخم‌مرغ حساسیت دارند، نباید از این نوع واکسن استفاده کنند.
زنان باردار برای پیشگیری از هاری چه باید بکنند؟
توصیه می‌شود زنان باردار به حیوانات وحشی نزدیک نشوند و آنها را لمس نکنند. همچنین سعی نکنند به حیوانات خیابانی یا حیواناتی که در باغ‌وحش هستند غذا بدهند، اما اگر حیوانی که احتمال دارد به هاری مبتلا باشد زن بارداری را گاز گرفت یا زخمی کرد، باید فوراً محل زخم با آب و صابون شسته، با الکل یا بتادین ضدعفونی شود و فرد به مراکز درمانی برای تزریق واکسن هاری مراجعه کند. روی زخم را با پانسمان یا باند نباید پوشاند.
همچنین زنانی که در معرض مواجهه با حیوانات هستند خوب است برای پیشگیری از ابتلا به هاری در بارداری واکسن تزریق کنند. کسانی که 3 دوز واکسن تزریق کرده باشند، تقریباً تا 2 سال نسبت به هاری ایمنی دارند.
نکتۀ مهم: واکسن هاری از همۀ زنان باردار به‌یک‌اندازه محافظت نمی‌کند. بنابراین زنانی هم که پیش از بارداری واکسن زده‌اند، اگر در معرض ابتلا قرار گرفتند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند و به تزریق واکسن هاری در بارداری اقدام کنند.
آیا زنان باردار بعد از زخمی شدن توسط حیوان واکسینه‌شده هم باید واکسن بزنند؟
اگر سگ یا گربه به‌درستی واکسینه شده باشد (یعنی همۀ دوزها را به‌موقع زده باشد) و واکسنی که زده است اثربخش باشد (مثلاً تاریخ انقضایش نگذشته باشد) لازم نیست فردی که زخمی‌شده واکسن بزند، ولی چون احتمالات متعددی وجود دارد و سیستم ایمنی بدن زنان در دوران بارداری ضعیف است، بهتر است در صورت زخمی شدن حتماً به پزشک مراجعه کنند.
نحوۀ تزریق واکسن هاری در بارداری
واکسن هاری در بارداری به‌صورت زیرجلدی یا عضلانی، معمولاً 3 دوز در طول 28 روز، تزریق می‌شود. اگر فرصت کافی برای این شیوه وجود نداشته باشد، بنا بر توصیۀ پزشک در 21 یا 7 روز تجویز می‌شود.
گاهی، بنا بر تشخیص پزشک، علاوه‌بر تزریق واکسن هاری در بارداری، لازم است ایمونوگلوبولین هاری (rabies immunoglobulin) نیز تزریق شود.
عوارض تزریق واکسن هاری در بارداری چیست؟
اکثر عوارض واکسن هاری خفیف و کوتاه‌مدت است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم یا درد در محل تزریق
- سردرد
- تب
- احساس بیماری یا کسالت
- خارش و کهیر در محل تزریق
بعضی افراد، به‌ندرت، ممکن است به واکسن آلرژی داشته باشند و دچار واکنش‌های شدیدتری شوند. دراین‌صورت، باید فوراً به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنند.
منابع:
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.