رفتار با کودک در شرایط مختلف +35 نکته روانشناسی رفتار اصولی

تربیت کودکان دنیای پیچیده و پر از فراز و نشیب است. کودک در سنین مختلف می‌تواند با مشکلات و مسائل مختلفی درگیر شود. که تاثیر مستقیمی روی رفتارها و واکنش‌های او می‌گذارند. به عنوان یک والد آگاه شما باید بدانید در هر شرایط چطور با کودک خود رفتار کنید. در هر شرایط شما باید ابتدا ریشه رفتارهای کودک را پیدا و سپس رفتار مناسب را اتخاذ کنید. مسلم است که رفتار با کودک پرخاشگر با رفتار با کودک وسواسی و ترسو متفاوت است. در ادامه ریشه رفتارهای کودک در شرایط مختلف را بررسی کرده و راهکارهایی برای رفتار مناسب با او ارائه می‌دهیم.

شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن گهواره به ویدیوهای آموزشی مختلفی در مورد نقاط عطف مهم رشدی کودک دست پیدا کرده و یاد بگیرید چطور آنها را مدیریت کنید. همچنین از تبادل نظر با سایر مادران و پیام تخصصی مشاور بهره ببرید.

اهمیت رفتار والدین با کودک

اهمیت رفتار صحیح با کودک بر کسی پوشیده نیست. والدین به عنوان اولین الگوهای کودک شناخته می‌شوند و رفتار آنها با کودک تاثیر عمیقی در شخصیت او در آینده دارد. کودک بسیاری از اساس‌های رفتاری خود را از والدین یاد می‌گیرد.

اگر ما ندانیم چگونه با یک کودک پرخاشگر یا یک کودک ترسو یا یک کودک کم حرف رفتار کنیم ممکن است این مشکلات در شخصیت کودک نهادینه شوند و تا سال‌ها و حتی در بزرگسالی با آنها دست و پنجه نرم کنند.

رفتار درست ما نه تنها مشکل کودک را برطرف می‌کند بلکه به رشد فردی اجتماعی و عاطفی کودک نیز کمک می‌کند. به جز جنبه آموزشی، احساس عشق، محبت، احترام و امنیت توسط رفتار درست با کودک در شرایط مختلف به او منتقل می‌شوند. برای آنکه فرزندی سالم از نظر روانی و رفتاری داشته باشیم باید اصول رفتار با کودک را به خوبی دانسته و به کار بگیریم.

چگونگی رفتار با کودک

در ادامه قصد داریم در مورد بهترین رفتار با کودک در شرایط مختلف توضیح دهیم. در هر مورد اساس کار یکسان است یعنی ابتدا ریشه مشکل و واکنشهای کودک را تشخیص داده و سپس رفتار مناسب را برای آن اتخاذ کنیم.

رفتار با کودک پرخاشگر

پرخاشگری یکی از مشکلات بسیار شایع در سنین مختلف کودکی است. کودک نافرمان و پرخاشگر مشکلات بسیار زیادی برای خود و والدین ایجاد می‌کند از این رو ما باید بدانیم چطور با آنها رفتار کنیم. 

قرار گرفتن در معرض رسانه‌های خشونت آمیز، رفتارهای پرخاشگرانه والدین، ناامیدی، اختلالات رشد عصبی، محیط استرس زا، رقابت خواهر و برادر  در خانواده از دلایلی هستند که می‌توانند منجر به چنین رفتارهایی در کودکان شوند.

محیط نیز در این امر نقش دارد. تروما، ناکارآمدی خانواده و برخی سبک‌های فرزندپروری (مانند تنبیه‌های شدید و متناقض) نیز این احتمال را افزایش می‌دهد که کودک خشم و پرخاشگری نشان دهد که در زندگی روزمره او اختلال ایجاد می‌کند.

چگونه با کودک پرخاشگر رفتار کنیم؟ در رفتار با کودک عصبی و پرخاشگر نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• تلاش کنید بین دلایل احتمالی بالا، محرک‌های کودک خود را شناسایی کرده و آنها را برطرف کنید.
• رفتار آرام کودک را تشویق کنید.
• رسانه‌های خشونت آمیز در خانه را ممنوع کنید.
• علایق فرزندتان را بهتر بشناسید و روی آنها تمرکز کنید.
• از انجام بازیهای خشن و تهاجمی پرهیز کنید.
• از مذاکره و مشاجره با کودک بپرهیزید و آرامش خود را حفظ کنید.
• مهارت‌های مدیریت خشم را در کودک پرورش دهید.
• خشم خود را مدیریت کنید.
• برای رفتارهای خشن او جایگزین ارائه کنید. 
• به کودکتان یاد دهید از کلمات برای بیان احساسات خود استفاده کند.

* در مورد رفتار کودک پرخاشگر در این مقاله بیشتر بخوانید.

رفتار با کودک بیش فعال

رفتار بزرگترها با کودک بیش فعال اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا بیش فعالی نوعی اختلال است و کودک تا حدودی کنترلی بر رفتار خود ندارد. بیش فعالی یک وضعیت پزشکی است که در آن  فرد مبتلا تفاوتهایی در رشد و فعالیت مغزی خود دارد که بر توجه، توانایی نشستن و کنترل رفتارهایش تأثیر منفی می‌گذارد.

علت اصلی ADHD در کودکان  در اکثر موارد وراثتی است. همچنین در بچه های زودرس، کودکانی که در معرض سموم محیطی قرار میگیرند یا مادرانشان در دوران بارداری از مواد مخدر استفاده کردند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن هستند. از نشانه‌های کودک بیش فعال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حواس پرتی 
• بدون فکر عمل کردن
• درگیر شدن در فعالیت هایی با صدای بلند یا مخل کننده
• بی قراری دائمی
• بیش از حد صحبت کردن
• مشکل در بازی بی سر و صدا
• مشکل در انتظار 

چگونه با کودک بیش فعال رفتار کنیم؟ چه فرزند مبتلا به ADHD شما کوچک باشد و چه نوجوان، می‌توانید با انجام دو کار کلیدی به آنها نشان دهید که قاطع اما منصف (و سرگرم کننده) هستید. رفتار خوب را با تمجید یا پاداش بلافاصله تشویق کنید و عواقب رفتار بد را واضح، قابل درک و منسجم بیان کنید.

به یاد داشته باشید که کودک شما نمی‌تواند برای ADHD کار زیادی کند، بنابراین سعی کنید به خاطر آن از او عصبانی یا ناامید نشوید.

• دستورالعمل‌های ساده به او بدهید و کارهای پیچیده را بخش بندی کنید.
• مرزهای واضحی برای کارهایش تعیین کنید. 
• کارهای درست را تحسین کنید. 
• محرک‌های رفتارهای بی فکر او را مدیریت کنید.
• از نشان دادن عصبانیت نسبت به رفتارهای کودک خودداری کنید و آرامش خود را در تمام مدت حفظ کنید.

یکی از مهمترین نکات رفتار با کودک شیطون یا بیش فعال این است که شما باید بیشتر آرامش خود را حفظ کنید. اگرچه رفتارهای کودک بیش فعال تنها در ۹ درصد موارد به طور کامل از بین می‌رود با این حال سایرین نیز با گذر زمان تغییراتی در رفتار خود می‌دهند و به مرور بهتر عمل می‌کنند. بنابراین ضروری است که  آرامش خود را حفظ کنید و کودک خود را با صبوری تمام بزرگ کنید.

* در مورد رفتار کودک بیش فعال در این مقاله بیشتر بخوانید

رفتار با کودک لجباز

لجبازی یک سوءرفتار بسیار شایع به ویژه در سنین پیش از دبستان است. به طور ویژه ممکن است در مورد رفتار با کودک سه ساله یا رفتار با کودک 5 ساله به این مشکل بر بخورید. ریشه لجبازی کودک چیست؟ مانند هر سو رفتاری لجبازی نیز دلایل مختلفی دارد اما مهمترینشان به شرح زیراند: 

• انتظار والدین که بیش از حد توانایی کودک است.
• نیاز کودک به استقلال 
• توجه طلبی
• تقلید از والدین و اطرافیان

رفتار با کودک بهانه‌گیر و لجباز اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا این کودکان بسیار مستعد انجام رفتارهای پرخطر هستند.

با کودکان لجباز چگونه رفتار کنیم؟ در رفتار با کودک لجباز و حرف گوش نکن نکات زیر را به خاطر داشته باشید:

• با کودک بحث نکنید. کودکان لجباز همیشه آماده رویارویی با مشاجره هستند.
• با محبت کلامی بیشتر، یک پیود عاطفی قوی برقرار کنید. دوست کودک باشید تا از شما حرف شنوی بیشتری داشته باشد.
• آرامش خانه را حفظ کنید.
• مهارت‌های مذاکره خود را تقویت کنید.
• رفتار مثبت را تشویق کنید.
• در زمان محول کردن وظایف به کودک گزینه‌های مختلفی در اختیارش قرار دهید که از بینشان انتخاب کند.

رفتار با کودک بی‌ادب

بی ادبی تنها مختص کودکان نیست و یکی از آن مشکلات رایجی است که می‌تواند تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. اولین گام در رفتار با کودک بی تربیت ریشه یابی علت است.

رفتار بی‌احترامی در کودکان معمولاً به این دلیل رخ می‌دهد که آنها هنوز یاد نگرفته‌اند که چگونه مشکلات را حل کنند یا ناامیدی را به روش‌های بالغ و سالم ابراز کنند. در بیشتر موارد، این رفتار بی ادبانه موقتی است. 

کودکان برای یادگیری راه‌های مناسب اجتماعی برای مدیریت خشم، مقابله با ناامیدی و برقراری ارتباط موثر به کمک نیاز دارند. همچنین بی‌ادبی یکی از رفتارهایی است که کودک برای جلب توجه و درخواست زمان بیشتر با والدین خود انجام می‌دهد. سایر دلایل بی ادبی در کودک عبارتند از:

• فردگرایی و عدم محدودیت 
• خودشیفتگی یا برعکس آن عزت نفس پایین
• تقلید از والدین و جو خانوادگی بد
• رسانه ها

خوشبختانه راه‌های زیادی برای رفتار با کودک بد زبان وجود دارد که به کمک آنها شما می‌توانید به عنوان والدین با این مرحله از رشد فرزندتان مقابله کنید.

چگونه کودک خود را با ادب تربیت کنیم؟ در رفتار با کودک بد دهان نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• رفتار فرزندتان را شخصی نکنید.
• الگوی رفتار محترمانه برای فرزندتان باشید.
• به فرزندتان "اجازه" بی احترامی ندهید.
• کارهای خوبی را که انجام می‌دهند به فرزندتان یادآوری کنید.
• سعی نکنید فرزندتان را مجبور کنید به شما احترام بگذارد. 
• گوش دادن فعال را تمرین کنید.
• سعی کنید علت اصلی این رفتار را درک کنید. روشن کنید که رفتار آنها قابل قبول نیست و عواقب آن را برای فرزندتان توضیح دهید.
• ثابت قدم باشید و پیگیری کنید.
• در رفتار با کودک حاضر جواب صبور باشید و از جنگ قدرت اجتناب کنید. 
• احساسات را شناسایی کنید. از طریق شناسایی احساسات و انتخاب دقیق کلمات در هنگام ناامیدی یا درخواست به کودک خود کمک کنید تا خود را ابراز کند.

رفتار با کودک ترسو

ترس برای بقا لازم است. به دلیل عدم آشنایی با محیط ترس در کودکان بیشتر است و ما باید به آنها آموزش دهیم ترس خود را مدیریت کنند. ترس در کودکان می‌تواند منجر به رشته واکنش‌هایی شود که در زندگی خودش و دیگر اختلال ایجاد کند. ترس در کودک می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رفتار خشن والدین و اطرافیان
• رسانه‌های ترسناک و بزرگسالانه
• مشکلات در خانوادگی مانند طلاق
• خواهر یا برادر بزرگتری که کودک را اذیت می‌کند
• ترس از ناشناخته‌های محیطی

کودک ترسو دچار مشکلات زیادی می‌شود، وابستگی در او افزایش می‌یابد، رشد عاطفی در او مختل می‌شود، کسفیت خوابش کاهش پیدا می‌کند، مورد تمسخر همسالان قرار می‌گیرد و ...

چگونه با کودک ترسو رفتار کنیم؟ در رفتار با کودک ترسو باید به نکات زیر توجه داشته باشید:

با آنها صحبت کنید و یاد بگیرید که احساساتشان را تأیید کنید. به آن‌ها اجازه دهید از زمانی که بسیار کوچک هستند، انتخاب‌های خود را انجام دهند و اجازه دهید همچنان عواقب انتخاب‌هایشان، خوب و بد را تجربه کنند. 

احساسات فرزندتان را مسخره نکنید یا نادیده نگیرید، یا ناامید و عصبانی نشوید. اولین قدم برای کمک به فرزندتان برای غلبه بر ترس غیرمنطقی این است که احساسات او را واقعی بپذیرید و با حساسیت به آنها پاسخ دهید. از آنها بخواهید در مورد ترس‌های خود و اینکه دقیقاً چه چیزی آنها را می‌ترساند به شما بگویند. 

همچنین سعی کنید ریشه ترس کودکان خود را پیدا و تا جایی که به شما مربوط هست آنها را برطرف کنید.

رفتار با کودک زورگو

زورگویی در سنین مختلف درجات مختلفی دارد. میزان اندک زورگویی می‌تواند برای کودکان طبیعی باشد که با گذر زمان برطرف می‌شود. اما گاهی در بعضی کودکان شدیدتر است و به یک عادت رفتاری تبدیل می‌شود. از دلایل زورگویی در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خودشان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند
• عزت نفس پایین
• اضطراب
• اختلال در نشان دادن احساسات
• محیط بد و خشن در خانواده
• داشتن ظاهر متفاوت
• عدم دربافت همدلی از والدین
• جلب توجه

چگونه با کودک قلدر رفتار کنیم؟ در رفتار با کودک دعوایی و زورگو نکات زیر را رعایت کنید:

•  با صحبت کردن با فرزندتان شروع کنید. 
•  پیامدهای واضح این رفتار را برای فرزندتان مشخص کنید.
•  یک خط ارتباطی باز و محبت آمیز با فرزندتان حفظ کنید.
• سعی کنید محیط خانه را آرام کنید و از رسانه‌های خشن و نامناسب در خانه جلوگیری کنید
• رفتارهای خوب و دوستانه در کودک را تشویق کنید

رفتار با کودک حسود

حسادت یکی از مشکلات بسیار شایع در کودکان است و تا درجاتی وجود آن طبیعی است. در بیشتر موارد حسادت زمانی رخ می‌دهد که کودک خواهر یا برادر بزرگتر از خود دارد و احساس می‌کند که والدین توجه بیشتری به او دارند یا زمان بیشتری را با او می‌گذرانند. خوشبختانه حسادت در مراحل اولیه به راحتی قابل مدیریت است. به عنوان والدین رفتار شما تاثیر مهمی در حسادت کودک دارد.

باید یاد بگیرید که چگونه زمان خود را به کودکانتان به شکل مساوی اختصاص دهید و برای همه زمان و توجه بگذارید. اگر با وجود مساوات در این کار باز هم کودک شما به خواهر یا برادرش حسادت کرد لازم است با او در این زمینه صحبت کنید و برایش توضیح دهید که چرا خواهر یا برادرش به زمان بیشتری نیاز دارند. یا می‌توانید از او در انجام کارهای کودک دیگر کمک بخواهید.

وقتی کودک احساس کند در انجام کارها شریک شده و یا وظایفی به او محول شده از شدت حسادتش کاهش پیدا می‌کند.

رفتار با کودک دروغگو

یکی دیگه از مشکلات رفتاری شایع در بین کودکان به ویژه کودکان کوچکتر، دروغگویی است. البته در بیشتر موارد تخیلات کودک به عنوان دروغ گفتن در نظر گرفته می‌شود و باید سعی کنید بین این دو مورد تمیز بدهید. دروغگویی می‌تواند دلایل مختلفی در کودکان داشته باشد از این رو شناسایی ریشه دقیق اهمیت زیادی دارد. زیرا در هر مورد رفتار ما با کودک متفاوت خواهد بود. از مهمترین دلایل دروغگویی در کودکان می‌توان به مهارت زیر اشاره کرد:

• دروغگویی در والدین 
• اغراق در حقیقت
• جلب توجه 
• ترس از تنبیه 
• عزت نفس پایین
• اضطراب
• ترس
• مشکلات روانی
• ترس از ناامیدی والدین
• و...

چطور با کودک دروغگو رفتار کنیم؟

• در مورد دروغ و راست گفتن با فرزندانتان صحبت کنید. کمک کنید از موقعیتهایی که احساس می‌کند نیاز به دروغ گفتن دارد اجتناب کند. فرزندتان را به خاطر انجام کار اشتباه بیش از حد تنبیه نکنید. الگویی برای راستگویی باشید. 
• سعی کنید ریشه و دلیل اصلی دروغ کودک خود را پیدا کنید و به او اطمینان دهید خطرات و جدی او را تهدید نمی‌کند.
• با فرزند خود دوست باشید و رابطه خشن و تنبیهی نداشته باشید.
• به او نشان دهید که راستگویی راحت‌تر می‌تواند مشکلاتش را حل کند و دروغگویی تنها به مشکلاتش اضافه می‌کند.

تغییر رفتار با کودک در سایر حالات 

در بالا فقط چند مورد از اختلالات و مشکلات شایع دوران کودکی را مورد بررسی قرار دادیم اما این مقاله می‌تواند همچنان ادامه داشته باشد. در ادامه رفتار با چند مورد دیگر از مشکلات شایع را به صورت خلاصه بیان می‌کنیم.  به یاد داشته باشه که در مورد هر کدام از مشکلات ریشه یابی اولین گام است و سپس باید رفتار خود را تغییر دهید.

رفتار با کودک پرحرف

در رفتار با کودک شلوغ اول ببینید کودک چه زمانهایی بیشتر حرف میزند. صبور باشید و به کودک خود کمک کنید احساس کند شنیده می‌شود. با او ارتباط چشمی برقرار کنید. گوش دادن را سرگرم کننده کنید و خودتان نیز با او تعامل کنید.

مهارت‌های ارتباطی سالم را به آنها بیاموزید. هر روز زمان سکوت تعیین کنید و در صلح و آرامش سکوت سالم داشته باشید. کودک از صحبت کردن با شما چیزهای زیادی می‌آموزد. بنابراین به این صحبتها به چشم کلاسی براس درس هم نگاه کنید. حرف زدن زیاد بخشی از رشد کودک است و بعد از دوره‌‌ای کاهش می‌یاید. بنابراین در طول این دوران صبوری کنید.

رفتار با کودک خجالتی

در رفتار با کودک وابسته و خجالتی اینگونه عمل کنید: 

• هرگز وقتی فرزندتان خجالت می‌کشد، او را مورد انتقاد قرار ندهید یا مسخره نکنید. حامی، همدل و فهمیده باشید. فرزندتان را تشویق کنید تا در مورد دلایل کمرویی خود صحبت کند و بگوید از چه چیزی می‌ترسند.
• به فرزندتان در مورد مواقعی در زندگی خود بگویید که خجالتی بودید و چگونه بر آن غلبه کردید.
• تشویق فرزندتان به خاطر تلاش‌هایش هر چقدر هم که کوچک، و بیان صریح اعتقاد خود به توانایی‌های او می‌تواند به طرز چشمگیری عزت نفس او را بالا ببرد.
• به فرزندتان در مورد مزایای زیاد خجالتی نبودن بگویید. رفتارهای بیرونی را تشویق کنید و بیشتر در جمع باشید.
• وقتی فرزندتان با موقعیتی ناآشنا برخورد می‌کند یا با فرد جدیدی ملاقات می‌کند، بدون در نظر گرفتن خجالتش، او را تحسین کنید اما به چیزی مجبور نکنید.

رفتار با کودک بی‌نظم

در رفتار با کودک شلخته موارد زیر را در نظر بگیرد:

• در مورد تعریف «اتاق آشفته» و بی نظمی با کودک صحبت کنید.
• واضح باشید که تا چه حد آشفتگی ایرادی ندارد و از کجا مشکل ساز است.
• توضیح دهید که چرا بی نظمی مشکل دارد و چه نتایجی دارد.
• از یادآورهای بصری برای یادآوری نظم استفاده کنید.
• از شر وسایل قدیمی و بدون استفاده اتاق کودک خلاص شوید.
• برای هر چیزی جایی مشخص کنید.
• برای کودک یک الگو باشید.
• تلاش‌های فرزندتان را تحسین کنید.

رفتار با کودک حواس پرت

متاسفانه امروزه به دلیل حواس پرتی‌های زیاد محیطی و رسانه‌ها فراموش کاری نه تنها در کودکان بلکه در بزرگسالان بسیار شایع شده است. در رفتار با کودک فراموشکار موارد زیر را در نظر بگیرید:

• حواس کودک را به شکل مثبت درگیر کنید.
• در سطح خانه یادآورهای بصری مانند نقاشی قرار دهید.
• برای انجام کارها روتین بسازید.
• رسانه‌های حواس پرت کننده را کم کنید.
• با کودک بازیهایی که حافظه را درگیر می‌کنند بازی کنید
• محیط خانه را آرامتر کنید. 
• در مورد برنامه طول روز با کودک صحبت کنید.

* با روشهای افزایش تمرکز در کودکان بیشتر آشنا شوید.

رفتار با کودک لوس

رفتار پدر و رفتار مادر با کودک ناسازگار و لوس باید اینگونه باشد:

• به آنها وظایفی محول کرده و پیگیری کنید. 
• صبر کردن را به فرزندتان بیاموزید.
• از فرزندتان در کارها کمک بخواهید.
• شرایطی فراهم کنید که کودک برای وسایلی که می‌خواهد تلاش کند.
• قدردانی را به کودک آموزش دهید. 
• رفتار خوب را تحسین کنید و رفتار بد را تنبیه مناسب کنید.
• مسئولیت پذیری را به آنها بیاموزید 
• به جای هدیه دادن تشویق کنید
• «نه گفتن» را یاد بگیرید. 
• پاداش‌های مادی را محدود کنید
• عصبانیت‌ها را مدیریت کنید.
• مدل رفتاری مناسبی باشید.

رفتار با کودک افسرده

با فرزندتان در مورد غم و اندوه و افسردگی صحبت کنید. بچه‌ها ممکن است ندانند چرا اینقدر غمگین هستند و چرا همه چیز اینقدر سخت به نظر می‌رسد. کودک را پیش مشاور ببرید. صبور و مهربان باشید و تا می‌توانید به کودک محبت کنید. از زمان با هم بودن لذت ببرید و جمع‌های شاد خانوادگی داشته باشید. علایق کودک را بشناسید و آنها را تشویق کنید. کودک را به مهدکودک، پارک یا جمع همسالان ببرید.

توجه: به دلیل حسایت بالای موضوع در رفتلر با کودک بعد از طلاق از روانشناس کمک بگیرید.

رفتار با کودکی که زیاد گریه می‌کند

در رفتار با کودکی که مدام یا آسان گریه میکند اینگونه برخورد کنید:

• دلیل گریه را بیابید و با کودک صحبت کنید تا آرام شود
• به کودک خود کمک کنید تا کلماتی برای احساسات خود پیدا کند. 
• احساسات آنها را تأیید کرده و عصبانی نشوید.
•  توجه کودک را از گریه دور کنید. 
• احساسات ناراحت کننده او را نادیده نگیرید.

مهم است که فرزند شما بداند کنارش هستید. این ممکن است با در آغوش گرفتن آرامش‌بخش آنها، گفتن چیزی با لحن ملایم و اطمینان بخش یا برقراری تماس چشمی با آنها رخ دهد. در زمانهایی که خودتان ناامید یا ناراحتید برای کودک الگو باشید.

رفتار با کودک استثنایی

رفتار با کودکان استثنایی که شرایط یا ناتوانی‌های خاصی دارند متفاوت است. بسته به ناتوانایی آنها باید از شیوه‌های رفتاری خاصی استفاده کنید. استفاده از مربی و یا آموزشگر مرتبط می‌تواند در رفتار با این کودکان مانن رفتار با کودک اوتیسمی بسیار کمک کننده باشد. همچنین بهتر است آنها را به مهد یا مدارس مخصوص ببرید تا در کنار دیگر کودکان قرار بگیرند. با کمک شیوه‌های آموزش و رفتاری درست در سنین پایین بساری از عوارض مشکلات ةنها قابل کنترل است.

رفتار با کودک در دین اسلام

در دین اسلام به رفتار مناسب با کودک تاکید زیاد شده است و رفتار محبت آمیز با کودک بسیار توصیه می‌شود. پیامبر اسلام صلی الله در این زمینه فرموده اند: به کودکان محبت بورزید و به آنها ترحم کنید. وقتی به آنان وعده دادید، وفا کنید؛ زیرا آنها جز اینکه شما را روزی دهنده خود می‌بینند، تصور دیگری ندارند.

همچنین تاکید شده است که رفتار کودک متناسب با سن او باشد و گفته شده است که تربیت فرزند از قبل از تولد او شروع می‌شود. والدین وظیفه دارند ضمن محبت و دلرحمی با فرزندان خود مسائل مهم زندگی و معنوی را به آنها آموزش دهند و رفتارهای خودشان را به عنوان اصلی‌ترین الگوی کودک اصلاح کنند.

تفاوت رفتار با کودک در جمع و خانه

عجیب نیست که رفتار کودکان در محیط‌های مختلف متفاوت باشد. این تفاوت‌ها اغلب بین مدرسه و خانه آشکارتر است، به ویژه برای کودکانی که مشکلات یادگیری، اوتیسم، ADHD، اضطراب، مشکلات اجتماعی و غیره دارند.

چرا بچه‌ها در خانه متفاوت رفتار می‌کنند؟ تغییرات محیطی اصلیترین دلیل است. محیط فیزیکی کودک ممکن است او را به سرکوب یا بروز برخی احساسات سوق دهد. 

• قبل از ورود به محیط عمومی به فرزندتان بگویید چه رفتاری از او انتظار دارید. برای مثال، وقتی به مغازه می‌روید، این انتظار را داشته دارید که او در کنار شما راه برود و دست‌ها و پاهای خود را حفظ کند. هنگامی که قوانین را رعایت می‌کنند، فوراً او را تحسین کنید.
• کودک خود را آماده کنید.
• آرام بمانید.
• قوانین را به فرزندتان یادآوری کنید.
• اگر فرزند شما شروع به بدرفتاری کرد، مهم است که آرام و خونسرد بمانید. توقعات خود را به شیوه‌‌ای خنثی به کودک یادآوری کنید و در صورت نیاز آماده باشید تا نتیجه را دنبال کنید. آموزش مسائل یا تنبیه باید در خانه انجام شود.