غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه ؟

اینکه " غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه" یک سوال پر تکرار و البته پر دغدغه برای مادران است. همه ما می‌دانیم که تغذیه نوزادان با شیر آغاز می‌شود. بهترین و ارجح‌ترین شیر برای تغذیه نوزاد تازه متولد شده شیر مادر است، اما اگر به هر حال امکان تغذیه با شیر مادر وجود نداشته باشد، شیر خشک جایگزین خواهد شد. تغذیه صرف نوزاد با شیر حداکثر تا پایان شش ماهگی ادامه دارد و از این زمان به بعد باید تغذیه تکمیلی شروع شود. اما برای بعضی نوزادان می‌توان از سنین پایین‌تر مثل ۴ ماهگی شروع کرد. کودکی که آماده دریافت غذای کمکی باشد نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهد که در این مقاله بیشتر در مورد آنها و بهترین زمان شروع غذای کمکی توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره می‌توانید به ابزارهای کاربردی تغذیه نوزادی و سایر ابزارهای فرزند پروری دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.

شروع غذای کمکی از چند ماهگی است؟

اینکه شروع غذای کمکی از چند ماهگی باشد، مهم است. زیرا دیر شروع کردن یا زود شروع کردن تغذیه تکمیلی در هر صورت برای نوزاد مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. شاید گاهی مجبور باشید شیر دادن به کودک با سرنگ را امتحان کنید؛ اما به یاد داشته باشید که این روش را به مدت طولانی ادامه ندهید. وقتی شیر تنها غذای اصلی نوزاد است، اینکه تغذیه تکمیلی از کِی، با چه موادی و با چه حجمی آغاز شود، اهمیت بسیار زیادی دارد. معده و دستگاه گوارش نوزادان بسیار حساس است. به همین جهت باید با دقت زیاد و در زمان مناسب تغذیه تکمیلی را برای آنها آغاز کرد.

یا ماست؛ گیلاس و کشمش برای نوزاد از چچه سنی مجاز است...؛ باید بگوییم که هر چه سن نوزاد بیشتر می شود، طیف گسترده تر و بیشتری از مواد غذایی را می تواند استفاده کند. البته تست حساسیت گرفتن از نوزاد برای خوردن هر ماده غذایی جدید ضروری است و باید مورد توجه قرار بگیرد. 

سوال اصلی این است: از چند ماهگی به نوزاد غذا بدهیم؟ به طور کلی پایان شش ماهگی بهترین زمان برای شروع تغذیه تکمیلی نوزادان است. طریقه غذا دادن به کودک 6 ماهه اصول و قوانین خاص خودش را دارد؛ اگر افرادی زودتر از 6 ماهگی به طور روتین به شیرخواران غذای کمکی می‌دهند، کار اشتباهی است. زودتر از 6 ماهگی دادن غذای کمکی برای عموم بچه‌ها خطای بزرگی است، مگر در موارد خاصی که برخی بیماری‌ها سبب شود پزشک تغذیه تکمیلی را برای شیرخواران سریعتر آغاز کند. مثلا گاهی به دلیل رفلاکس شدید نوزاد یا کمبود وزن، شروع تغذیه تکمیلی زودتر از پایان شش ماهگی است؛ یعنی پایان چهار ماهگی یا پایان پنج ماهگی.

* در مورد جدول برنامه غذایی نوزاد 5 ماهه در این مقاله بیشتر بخوانید.

البته این موضوع را باید پزشک تشخیص دهد و تایید و توصیه کند. فراموش نکنید که غذا دادن به کودکان مثلا غذا دادن به کودک هفت ماهه یا غذای کودک نه ماهه با ترکیبات غذایی مخصوصی است که معده آنها توان هضم آن ترکیبات را داشته باشد. 

نشانه‌های آماگی کودک برای شروع تغذیه تکمیلی 

• کودک برای کنترل سرش تعادل دارد. بتواند سروگردن خود را نگه دارد و کنترل کند.
• کودک به کمک والدین یا صندلی غذا قادر به نشستن است.
• برای خوردن غذا توسط قاشق همکاری و اشتیاق داشته باشد.

اگر قبل از شش ماهگی شیر مادر کافی نباشد، تغذیه تکمیلی آغاز می‌شود؟

برای پاسخ دادن به این سوال باید ابتدا مشخص کنیم که منظور از کافی نبودن شیر مادر چیست؟ شیر مادر زمانی کافی نیست که کودک گرسنه بماند و در اثر این گرسنگی دچار کمبود وزن شود. در این شرایط تا قبل از شش ماهگی (و حتما تا قبل از غذا دادن به نوزاد 4 ماهه) استفاده از شیر خشک در کنار شیر مادر توصیه می‌شود تا کودک سیر شود و وزن هم بگیرد. شیر خشک را به روش متداول تهیه کرد و در رژیم غذایی نوزاد وارد کرد. توجه داشته باشید حتی با وجود کمبود وزن یا سیر نشدن نوزاد هرگز اجازه ندارید که تغذیه تکمیلی را برای کودک چهار ماهه آغاز کنید. 

* ماست از چند ماهگی به نوزاد بدهیم؟ | فواید و مضرات مصرف ماست

یادآوری این نکته نیز لازم است که وارد کردن شیر خشک به رژیم غذای کودک تنها در زمانی بلامانع است که منحنی رشد دچار افت شده باشد. در این شرایط هرگز نسبت به استفاده از شیر خشک برای کودک خود حساس نباشید. اما توجه داشته باشید که وعده‌های استفاده از شیر خشک در شبانه روز نباید زیاد باشد و وقتی کودک چندماهه برای،تغذیه به شیر خشک نیاز پیدا کند ، حجمی که نیاز دارد توسط قاشق قطره چکان تامین نمیشه  و عملا ممکن  نیست. 

به عنوان یک مادر باردار بد نیست در مورد مصرف ویتامین C در بارداری، مصرف آجیل در بارداری و رژیم غذایی دیابت بارداری نیز اطلاعات کاملی دریافت کنید. 

روش استفاده از شیر خشک برای نوزادان 

مادر در هر شرایطی باید ابتدا از هر دو سینه خود به کودک شیر بدهد. تا جایی که هر دو سینه تخلیه شود. اگر با وجود تخلیه شیر سینه مادر در یک وعده غذایی، شیرخوار همچنان گرسنه باشد و منحنی رشد او رو به کاهش باشد، بلافاصله بعد از تغذیه با شیر مادر باید تغذیه با شیر خشک ادامه پیدا کند. 

مضرات شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی

بعضی والدین فکر می‌کنند اگر غذای خشک را زودتر شروع کنند؛ نوزادشان قوی‌تر و سالم‌تر می‌شوند. با این حال باید از عوارض زود غذا دادن به نوزاد نیز مطلع باشید. معرفی غذای جامد قبل از رسیدن کودک به چهار ماهگی خطر افزایش وزن و چاقی را هم در دوران نوزادی و هم در مراحل بعدی اوایل کودکی افزایش می‌دهد. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) از صبر کردن تا حداقل چهار ماهگی کودک برای معرفی غذای جامد حمایت می‌کند. این سازمان می‌گوید حتی بهتر است که صبر کنید تا نوزادتان شش ماهه شود.

• خطر بروز اسهال 
• خطر بروز عفونت‌های گوارشی

* طرز تهیه حریره بادام با پودر بادام + روشهای صحیح نگهداری حریره

لیست غذای کمکی

اینکه غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه یک سوال است و اینکه چه غذاهایی می‌توانیم به نوزاد خود بدهیم، سوال دیگری است. وقتی زمان آن برسد که به نوزاد خود غذایی جز شیر بدهید، باید برنامه غذایی او را با ساده‌ترین و کم آلرژی‌ترین ترکیبات غذایی غنی کنید. شیر مادر، آرد برنج و پودر بادام درختی، اولین ترکیباتی هستند که در غذای کودک شش ماهه استفاده می‌شوند. با آرد برنج فرنی و با پودر بادام درختی نیز حریره بادام تهیه می‌شود. در واقع از ترکیب هر دوی این مواد با شیر مادر، غذایی غلیظ تر از شیر مادر تهیه می‌شود که برای شروع تغذیه تکمیلی نوزاد کاملا مناسب است.از چند ماهگی به نوزاد فرنی بدهیم؟ شما می‌توانید این غذا و غذاهای مشابه را از شش ماهگی شروع کنید. یکی دیگر از مواد غذایی کمکی که می‌توانید به کودک خود بدهید سرلاک است. اما از چند ماهگی به نوزاد سرلاک بدهیم؟ پاسخ به این سوال کمی دشوار است زیرا سرلاک‌ها می‌توانند از مواد مختلفی ساخته شده باشند که هضمشان برای معده متفاوت است. برای مثال سرلاک برنج از 6 ماهگی (سرلاک برنج برای نوزاد پنج ماهه نیز قابل استفاده است)، سرلاک جو از 7 ماهگی، سرلاک مخلوط غلات و میوه از ده ماهگی به بعد قابل ارائه به نوزاد است زیرا با گذر زمان، معده‌ی او برای هضم غذاهای سنگین‌تر آماده می‌شود. حریره بادام از چند ماهگی به نوزاد داده می‌شود؟ شما می‌توانید این غذای مقوی را از شش ماهگی به کودکتان بدهید. طرز تهیه حریره بادام برای نوزاد 6 ماهه و بزرگتر در این مقاله آمده است.

* تا چند روز غذای نوزاد را نگه میدارید؟ + اصول و زمان درست نگهداری انواع غذا

سوپ غذای دیگری است که پس از فرنی و حریره بادام وارد رژیم غذایی نوزاد می‌شود. ترکیبات سوپ برای اولین بارِ استفاده بسیار محدود است. از ترکیب اندکی گوشت مرغ یا گوسفند به همراه کمی برنج و کمی هویج اولین سوپ برای نوزاد تهیه می‌شود. چاشنی این سوپ هرگز نباید نمک باشد. بلکه یک قطره کوچک آبلیمو برای طعم‌دار کردن سوپ کفایت می‌کند. 

کم کم به این ترکیبات، سیب زمینی، انواع سبزیجات و انواع حبوبات اضافه می‌شود. به مرور نیز میوه‌هایی همچون موز، سیب و هلو می‌توان به کودک داد. توجه داشته باشید که همیشه باید از موادی استفاده کنید که تاثیر آلرژیک کمتری دارند و با چشاندن غذا به نوزاد مطمئن شوید که او به آنها واکنش آلرژیک نشان نمی‌دهد. 

بهتر است بین هر ماده غذایی جدیدی که به کودک می‌دهید، 5 روز فاصله بگذارید؛ یعنی غذای کمکی را از فرنی شروع کنید، 5 روز بعد حریره و 5 روز بعد سوپ.

همه موادی که از آنها یاد کردیم، به عنوان بهترین غذاها برای شروع تکمیلی نوزادن شناخته شده اند. فراموش نکنید که به عنوان یک مادر مسئول و آگاه باید طوری غذا دادن به کودک خود را مدیریت کنید که او کمترین آسیب را از این ماجرا متحمل شود. لذا هرگز به حجم زیاد و با ترکیبات زیاد به کودک خود غذا ندهید. 

* برای آشنایی با طرز تهیه اولین غذای کمکی نوزاد کلیک کنید.

کلام آخر

اکنون که می‌دانید غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه، باید برنامه ریزی غذایی صحیحی برای دلبند خود داشته باشید تا بهترین نتیجه را ببینید. اگر قرار است زیر شش ماهگی تغذیه تکمیلی را آغاز کنید، حتما نحوه غذا دادن به کودک زیر شش ماه را مطالعه کنید و اصول لازم را رعایت نمایید.